GÓC NHÌN VOV1

Chạy bộ là môn thể thao vô cùng quen thuộc, có tính đại chúng và có sức hấp dẫn đặc biệt, hầu như bất cứ ai cũng có thể tham gia. Ngoài những điểm tích cực như khơi dậy phong trào thể dục thể thao trong cộng đồng, rèn luyện nâng cao sức khoẻ của người dân, nhìn lại 10 năm qua, phong trào chạy bộ tại Việt Nam cũng đang bộc lộ nhiều vấn đề. Không ít giải chạy luộm thuộm, sơ sài, kém quy củ ảnh hưởng đến an ninh, trật tự; tính chất nhiều giải đấu bị thương mại hoá quá mức; đặc biệt là chưa thể đảm bảo an toàn sức khoẻ cho người chạy, khi đã xảy ra các trường hợp đáng tiếc. Vậy làm sao để quản lý, quy hoạch, nâng cao chất lượng các giải chạy một cách hiệu quả; tránh thương mại hoá; đảm bảo an toàn cho người tham gia, để vừa vui khoẻ vừa không loạn? Tiến sĩ Dương Đức Thuỷ – Nguyên Trưởng bộ môn Điền kinh, Cục Thể dục Thể thao và Nhà báo Thành Lương – Ban Văn hoá – Xã hội (VOV2) Đài Tiếng nói Việt Nam cùng bàn luận câu chuyện này.

Thời gian gần đây, hàng loạt hàng cây xanh trên các tuyến đường, phố thuộc các quận Cầu Giấy, Thanh Xuân, Đống Đa, Long Biên, Hà Đông,... của thủ đô Hà Nội đã và đang bị cắt tỉa đến mức trơ cành, trụi lá. Điều đáng nói là việc cắt tỉa cây xanh sát với thời điểm nắng nóng gay gắt nhất trong năm, nhiều người dân cho rằng việc thiếu đi bóng cây vào mùa hè sẽ là cực hình với những ai phải di chuyển, làm việc ngoài đường.

Tính đến nay, đã có nhiều trường đại học công bố điểm chuẩn xét tuyển sớm theo phương thức xét học bạ THPT, trong đó nhiều ngành/chương trình đào tạo thí sinh có học bạ trung bình đạt 5 đến dưới 6 điểm/môn, chưa bao gồm điểm ưu tiên là có thể trúng tuyển đại học. Theo dõi điểm trúng tuyển theo phương thức xét học bạ của nhiều trường ĐH trong vài năm trở lại đây cũng cho thấy điểm trúng tuyển bằng chính điểm sàn xét tuyển và năm nào cũng chỉ ở mức 15 - 17 điểm/3 môn. Với mức điểm chuẩn theo phương thức xét học bạ là 15-16 điểm/tổ hợp 3 môn của một số trường đại học trong mùa tuyển sinh năm 2024 một lần nữa đặt ra những nghi ngại về chất lượng đầu vào trong đào tạo bậc đại học hiện nay. Đây cũng là nội dung chúng tôi bàn luận cùng chuyên gia giáo dục Trần Mạnh Tùng.

Dù mới xuất hiện khoảng chục năm nay, song ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy việc sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng gây tổn hại đến hệ hô hấp, tim mạch và tăng nguy cơ ung thư, mắc bệnh răng miệng và nhiều vấn đề sức khoẻ khác. Theo Điều tra tình hình sử dụng thuốc lá tại 34 tỉnh, thành phố cho thấy, tỷ lệ hút thuốc lá điện tử ở người từ 15 tuổi trở lên tăng 18 lần sau 5 năm. Tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh ở nhóm tuổi 13-17 cũng tăng từ 2,6% năm 2019 lên hơn 8% năm 2023. Ở nữ giới tuổi 13-17, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử cũng tăng gấp đôi, lên tới 4.3% năm 2023. Thời gian qua, các cơ sở y tế đã tiếp nhận hơn 1.200 ca nhập viện ngay sau khi sử dụng các loại thuốc lá mới này. Trước tình hình này, mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã có công điện yêu cầu các bộ ngành, địa phương áp dụng nhiều biện pháp tăng cường kiểm soát, ngăn chặn tác hại của thuốc lá điện tử, nung nóng. Vậy có cách nào để ngăn chặn, kiểm soát cuộc “xâm lăng” của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trong giới trẻ? Bác sĩ Nguyễn Trọng An, nguyên Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ và Chăm sóc trẻ em, Bộ LĐTB&XH sẽ cùng bàn luận chủ đề này.

Theo thống kê của các cơ quan chức năng, 95% số vụ tai nạn giao thông xảy ra xuất phát từ ý thức chủ quan của người điều khiển phương tiện. Điều này cho thấy, ý thức của người tham gia giao thông đóng vai trò hết sức quan trọng. Do vậy, việc xây dựng văn hóa giao thông, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật an toàn giao thông của mỗi người sẽ góp phần hạn chế ùn tắc, tiến tới giảm thiểu tai nạn giao thông. “Nâng cao ý thức tự giác chấp hành pháp luật và xây dựng văn hóa giao thông an toàn” cũng là 1 trong 3 mục tiêu của Năm An toàn giao thông 2024 với chủ đề “Thượng tôn pháp luật để xây dựng văn hóa giao thông an toàn”. TS Nguyễn Kim Dung, giảng viên Khoa Quản lý Nhà nước, Trường Cán bộ quản lý giao thông vận tải, Bộ Giao thông vận tải cùng bàn luận câu chuyện này.

Sau gần nửa năm triển khai thu phí lòng đường, vỉa hè (từ ngày 1/1/2024), đến thời điểm này, TP.HCM bắt đầu đẩy nhanh tiến trình thu phí tại một số tuyến phố đủ điều kiện tổ chức kinh doanh. Trong khi đó, tại Hà Nội, thành phố Thủ Đô cũng đang gấp rút hoàn thiện đề án thu phí lòng đường, vỉa hè để trình các cấp có thẩm quyền thông qua trong thời gian sớm nhất. Bên cạnh những ý kiến đồng tình, cũng có không ít người đặt câu hỏi: Phải chăng chính quyền không giành được vỉa hè cho người đi bộ, nên phải tìm cách thu phí? Việc thu phí này liệu có giải quyết tận gốc được nạn “tham nhũng vỉa hè” tại Hà Nội? Phải làm gì để giải quyết tận gốc vấn đề nhức nhối này, sớm lập lại trật tự đô thị?

Thời gian gần đây, một số địa phương trong cả nước liên tục xảy ra các vụ ngộ độc thực phẩm sau khi ăn các đồ ăn, thức uống từ các hộ bán hàng nhỏ lẻ, bếp ăn đường phố hay hàng quán trước cổng trường học. Mới đây nhất là vụ việc gần 570 người ở thành phố Long Khánh, Đồng Nai phải nhập viện do ăn bánh mì bị nhiễm vi khuẩn Salmonella, E.coli và một số vi khuẩn khác. Trước đó, 16 học sinh của 4 trường Tiểu học tại Thành phố Hồ Chí Minh đã phải nhập viện cấp cứu sau khi ăn các thức ăn bày bán ở cổng trường. Cuối tháng 4, tại Nha Trang Khánh Hòa cũng ghi nhận hàng trăm bệnh nhân ngộ độc sau khi ăn bánh mỳ, cơm gà, trong đó có 1 học sinh tử vong....

Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm nay đang bước vào giai đoạn ôn luyện căng thẳng. Số chỉ tiêu tuyển sinh vào lớp 10 công lập “cung” không đủ “cầu”, khiến cho “cuộc đua” này không có dấu hiệu hạ nhiệt. Không chỉ học sinh lo lắng mà phụ huynh cũng đang vô cùng bất an. Bởi vậy, những năm gần đây xuất hiện những lá đơn tự nguyện không cho con thi vào lớp 10. Vấn đề này vẫn đang gây tranh cãi: đây là do sự ép buộc của nhà trường, hay sự tự nguyện của phụ huynh? Và mới đây, một câu chuyện tương tự đã lặp lại tại TP Hồ Chí Minh. Lá đơn “Xin không tham gia kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2024-2025” đang nhận được sự chú ý và gây bức xúc khi đăng tải trên diễn đàn học sinh TP Hồ Chí Minh. Lá đơn được in sẵn, để trống phần tên cho học sinh, phụ huynh điền tên, được xác định do giáo viên 1 Trường THCS (huyện Hóc Môn) phát cho học sinh để điền thông tin vào và mang về cho phụ huynh ký…Hiện tượng giáo viên gợi ý, tư vấn trên tinh thần ép buộc để học sinh có lực học không tốt không dự thi đã xuất hiện nhiều năm nay gây bức xúc trong dư luận. Thậm chí, Bộ GD&ĐT đã từng vào cuộc để chấn chỉnh, song tình trạng vẫn tái diễn âm ỉ. Việc phát đơn mẫu để vận động phụ huynh không cho con thi vào lớp 10, không chỉ thể hiện bất cập trong việc phân luồng, mà còn cho thấy căn bệnh cố hữu mang tên thành tích. Chuyên gia giáo dục Vũ Khắc Ngọc - Hệ thống giáo dục Học mãi cùng bàn luận câu chuyện này.

Thông tin đang gây xôn xao dư luận trong thời điểm các thí sinh đang chuẩn bị thi tốt nghiệp THPT và xét tuyển ĐH 2024, đó là dù chưa được phép nhưng Công ty TNHH Giáo dục IDP đã tổ chức 555 đợt thi tại hơn 30 tỉnh, thành Việt Nam, cấp tổng cộng hơn 56.200 chứng chỉ IELTS. Lệ phí thi thời điểm đó là 4,6 triệu đồng một lượt. Theo quy định, những chứng chỉ này sẽ không có giá trị khi xét tốt nghiệp THPT hoặc xét tuyển đại học. Vì vậy, thông tin hơn 56.200 chứng chỉ IELTS được cấp vào năm 2022 sai quy định đang dấy lên nghi ngại về chất lượng của các loại chứng chỉ ngoại ngữ, cũng như “lỗ hổng” trong việc quản lý thi và cấp chứng chỉ ngoại ngữ tại Việt Nam. PGS TS Chu Cẩm Thơ, Trưởng Ban Nghiên cứu Đánh giá Giáo dục, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam cùng bàn luận câu chuyện này.

Thời gian gần đây, một số địa phương trong cả nước liên tục xảy ra các vụ ngộ độc thực phẩm sau khi ăn các đồ ăn, thức uống từ các hộ bán hàng nhỏ lẻ, bếp ăn đường phố hay hàng quán trước cổng trường học. Mới đây nhất là vụ việc gần 570 người ở TP Long Khánh, Đồng Nai phải nhập viện do ăn bánh mì bị nhiễm vi khuẩn Salmonella, E.coli và một số vi khuẩn khác. Trước đó, 16 học sinh của 4 trường Tiểu học tại Thành phố Hồ Chí Minh đã phải nhập viện cấp cứu sau khi ăn các thức ăn bày bán ở cổng trường. Cuối tháng 4, tại Nha Trang Khánh Hòa cũng ghi nhận hàng trăm bệnh nhân ngộ độc sau khi ăn bánh mỳ, cơm gà, trong đó có 1 học sinh tử vong.... Vì sao các vụ ngộ độc lại liên tục xảy ra với quy mô và số người mắc ngày càng gia tăng? Có cách thức nào có thể kiểm soát vấn đề an toàn thực phẩm, ngăn ngừa những vụ việc tương tự? TS.BS Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ cùng bàn về nội dung này.