VOV1 ĐẶC BIỆT

Hội An – nơi mà dường như dòng chảy vô tình của thời gian chẳng thể nào vùi lấp đi cái không khí cổ xưa. Những mái ngói cũ phủ đầy rêu phong, những con đường ngập trong sắc đỏ của đèn lồng, những bức hoành phi được chạm khắc tinh xảo, tất cả như đưa ta về với một thế giới của vài trăm năm trước. Chúng ta đang sống ở thế kỷ 21 và trong vùng đất một cảng thị Hội An đã hình thành từ khá sớm qua các bằng chứng khảo cổ và đặc biệt hưng thịnh ở thế kỷ thứ XVI,XVII. Trải qua 400-500 năm, mặc cho những thăng trầm của lịch sử, đối mặt với sự khắc nghiệt nắng gió và bão lũ, tiếp nhận văn hóa bốn phương nhưng Hội An vẫn là Hội An với những nét riêng có không lẫn vào đâu. Điều gì Một Hội An cuốn hút vừa xưa cũ, vừa tiếp thu những cái mới của đời sống hiện đại luôn hấp dẫn chúng ta.

# Chị Hoàng Thị Diệu Thuần, sinh năm 1987 ở Nghệ An, người đã có 7 năm chống chọi với căn bệnh ung thư máu khi ở cái tuổi đẹp nhất, tuổi 20 với bao ước mơ, hoài bão. Diệu Thuần được biết đến như là một hiện tượng kỳ tích trong y học khi cô đã được các bác sĩ của Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương ghép tế bào gốc thành công vào năm 2012. Trở lại cuộc sống bình thường sau bao nỗ lực của bản thân và gia đình, cô gái nhỏ nhắn, xinh đẹp, ẩn bên trong là sức sống phi thường ấy đang ngày đêm làm việc thiện nguyện với nhiều dự án cho bệnh nhân ung thư. Diệu Thuần là người sáng lập và là giám đốc điều hành của Mạng lưới Vì trẻ em ung thư. Cùng với đó, Diệu Thuần còn tạo nhiều hoạt động tạo sinh kế cho người bệnh, gia đình người bệnh để gia tăng thêm nguồn kinh phí làm đầy quỹ hỗ trợ “Mạng lưới Vì trẻ em ung thư”. Trạm tóc ước mơ do Diệu Thuần sáng lập đang hoạt động hiệu quả, mỗi tuần mang tặng những bộ tóc giả cho bệnh nhi ung thư, giúp các em tự tin hơn và có thêm niềm tin vào cuộc sống. Chương trình chân dung cuộc sống hôm nay, chúng tôi giới thiệu với quý vị và các bạn về Hoàng Thị Diệu Thuần và hành trình tiếp nghị lực, truyền cảm hứng cho bệnh nhi ung thư.

Có một vẻ đẹp đằm sâu, khó lột tả nhất trong bức tranh đời sống của Hà Nội, đó chính là âm sắc mùa thu… Có những âm thanh một thời vô cùng thân thiết với người dân Hà Nội, giờ đã trở thành hoài niệm. Và còn biết bao những âm thanh thân thuộc trong nhịp sống hàng ngày, đôi khi chúng ta chỉ cảm nhận được từ đáy sâu tâm hồn. Đó là âm thanh cuộc sống, là sự buồn, vui, là khát vọng…

Giai đoạn từ năm 2001-2004, ở Tây Nguyên, một số phần tử phản động Fulro lưu vong, tin lành Đề Ga lợi dụng chính sách dân tộc, tôn giáo để kích động hận thù. Mùa hè năm 2023, các tổ chức phản động Fulro lưu vong đã tạo ra một “làn sóng” truyền thông trên không gian mạng, sử dụng nhiều thủ đoạn để chia rẽ khối đại đoàn kết, chống phá Việt Nam và gây ra vụ khủng bố ngày 11/6/2023 tại huyện Cư Kuin, tỉnh Đăk Lăk. Lòng người xáo động. Thế nhưng, làng Krông, ngôi làng ở xã biên giới Ia Mơ, huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai, vẫn kiên định trước những cơn gió độc. Ở đó, có già làng Ksor H’Blâm - nữ già làng đầu tiên ở Tây Nguyên.

Trở thành sinh viên Đại học Y Hà Nội đã là một nỗ lực lớn của bản thân, sau khi tốt nghiệp, bác sĩ Phạm Đức Thịnh còn tình nguyện về huyện nghèo công tác. Tinh thần xung kích tiếp tục được thắp sáng khi năm 2021, thầy thuốc trẻ này tham gia vào lực lượng chống dịch Covid-19 tại miền Nam và đến nay cùng các đồng nghiệp thực hiện được hàng nghìn ca phẫu thuật trong hơn 2 năm khám chữa bệnh cho người dân vùng núi cao. Chương trình Chân dung cuộc sống kể về bác sĩ trẻ Phạm Đức Thịnh từ miền xuôi tình nguyện lên công tác tại Bệnh viện đa khoa Sa Pa (nay là Thị xã Sa Pa), tỉnh Lào Cai để có điều kiện chữa bệnh cho bà con các dân tộc ở những bản làng vùng sâu, vùng xa.

Các tác phẩm của nhà văn Ma Văn Kháng đã đạt được nhiều giải thưởng văn học và được đông đảo công chúng biết đến do được trích dẫn trong chương trình giảng dạy phổ thông môn Ngữ văn. Ông đã sáng tác hơn 20 tiểu thuyết, gần 200 truyện ngắn, phần lớn lấy cảm hứng từ sử thi và thế sự đời tư, đề cập phần nhiều đến cuộc sống và con người vùng Tây Bắc. Ông từng đạt nhiều giải thưởng văn học lớn trong nước và quốc tế, tiêu biểu như: Giải thưởng Văn học ASEAN 1998; Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật 2001, Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật 2012. Nửa thế kỷ cầm bút, nhà văn Ma Văn Kháng đã đi vào lịch sử văn học Việt Nam như một biểu tượng của cuộc đời lao động nghệ thuật không mệt mỏi. Ông cũng được đánh giá là cây bút góp phần khuấy động văn đàn Việt Nam hiện đại với những tác phẩm làm nên tên tuổi từ những năm đầu đổi mới như: “Mưa mùa hạ”, “Mùa lá rụng trong vườn”, “Côi cút giữa cảnh đời”… Mỗi trang văn ông viết, dù bình thản hay dữ dội, dường như đều mang theo một bài học nhắc chúng ta về tình yêu đời, yêu người, yêu cuộc sống.

“Tôi nguyện sẽ gắn bó với lớp học cho đến khi sức khỏe buộc tôi phải dừng lại”... Đó là chia sẻ của cô giáo Phạm Thị Huyền, sinh năm 1954 (phường Thanh Xuân Nam, quận Thanh Xuân, Hà Nội), giáo viên đã nghỉ hưu thuộc Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp, Giáo dục thường xuyên quận Thanh Xuân. Kể từ năm 1998 đến nay, cô Phạm Thị Huyền đã dạy học cho hơn 200 học sinh không đồng đều về lứa tuổi. Học sinh của cô có thể là một bác xe ôm muốn biết chữ để đọc được tên đường phố, một cậu học sinh chậm phát triển trí tuệ hay một cô bé tự kỷ,... Dưới sự dìu dắt, chỉ bảo của cô giáo Huyền, nhiều em được vào học tại các trung tâm giáo dục thường xuyên trên địa bàn. Các em sau khi tốt nghiệp, có được việc làm ổn định, có thể tự chăm lo cho cuộc sống của mình. Với tấm lòng yêu mến con trẻ và sự nhiệt huyết, kiên trì bền bỉ ấy của mà lớp học xoá mù chữ, gieo tình thương đã tồn tại được hơn 25 năm qua giữa lòng thủ đô Hà Nội. Trong chương trình Chân dung cuộc sống hôm nay, chúng tôi giới thiệu về cô giáo Phạm Thị Huyền, người nguyện gắn bó cả đời với lớp học miễn phí xóa mù chữ giữa lòng Hà Nội.

Năm 1881, người Pháp khởi công đặt tuyến đường sắt đầu tiên ở Việt Nam- nối Sài Gòn- Chợ Lớn. Đó là sự khởi đầu cho sự hình thành hệ thống đường sắt ở Việt Nam nói riêng, khu vực Đông Dương nói chung. Hỏa xa- xe lửa thực sự là một nhân tố tác động và làm thay đổi toàn diện đời sống kinh tế- xã hội của Việt Nam trong những năm đầu thế kỷ XX và sau này. Đường sắt không chỉ là phương tiện giao thông quan trọng, chuyên chở người và hàng hóa, mà còn dần dà trở thành một phần trong đời sống tình cảm, tinh thần; tạo cảm hứng trong văn chương với hình ảnh quen thuộc con tàu, sân ga. Trong hành trình đã qua và hành trình sắp tới, đường sắt, xe lửa vẫn là loại hình vận tải không thể thiếu để vươn tới muôn miền, khai mở những không gian phát triển mới. Một tuyến đường sắt cao tốc, dọc dài Tổ quốc thân yêu với những con tàu hiện đại hứa hẹn mang lại phồn vinh cho đất nước trong tương lai không xa.

Nhạc công trong một đoàn chèo thường là những người thầm lặng sau tấm màn nhung, ít được khán giả biết đến, nhưng với nghệ sĩ Đình Cương, Nhà hát Chèo Thái Bình, từ lâu đã nổi tiếng là một tay trống cự phách. Tài năng của người nghệ sĩ này còn vươn xa hơn với giọng hát văn, hát xẩm tha thiết, thấm đượm cảm xúc. Tình yêu với nghệ thuật chèo truyền thống đã giúp Đình Cương trở thành nghệ sĩ đa tài, được đông đảo khán thính giả yêu mến.

Tây Nguyên là kho tàng văn hóa đa dạng và đặc sắc. Đặc sắc không chỉ trong nét kiêu sa của mái nhà rông cao vút của người Ba-na, Xơ-đăng; sự bí ẩn trong ngôi nhà dài như “một tiếng chiêng ngân” của người Ê-đê, trong vị nồng say của men rượu cần mà còn bởi sự mê hoặc của vũ điệu và âm thanh cồng chiêng- mạch nguồn âm nhạc nuôi dưỡng tâm hồn, nhân cách, là hồn thiêng của cộng đồng các dân tộc bản địa ở Tây Nguyên. Với người Ê-đê, cồng chiêng song hành với nhà dài. Cồng chiêng được tấu trong nhà dài và nhà dài là nơi để những thanh âm của cồng chiêng thăng hoa cất cánh. Và âm thanh cồng chiêng giữ nhịp an hòa cho những thanh âm đa dạng của đời sống các thế hệ người Ê đê. Vậy nhưng, những biến đổi theo thời gian khiến nhà dài ngày càng thưa vắng, cồng chiêng chỉ trình diễn trên sân khấu, một năm đôi lần…. Thanh âm ký sự số tháng 8/2023, mời quý vị và các bạn cùng nghe câu chuyện về những ngôi nhà “ dài như một tiếng chiêng ngân” cùng những trăn trở, suy tư và nỗ lực của cộng đồng dân tộc bản địa và những người làm công tác bảo tồn văn hóa để “Nhà dài vang tiếng chiêng ngân”. Chương trình do các BTV Thu Thảo, Minh Châu thực hiện. Chịu trách nhiệm nội dung và thể hiện lời bình: Nguyễn Vũ Duy.