Sau giai đoạn tạm lắng, căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã nóng trở lại trong tuần với hàng loạt động thái trả đũa thuế quan và kiểm soát xuất khẩu. Sau đất hiếm, đến lượt phí vận tải biển trở thành mặt trận mới, khiến giới quan sát lo ngại rằng căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang bước sang một giai đoạn nguy hiểm hơn, vừa kinh tế, vừa mang màu sắc chiến lược.
Tuần này, căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc leo thang mạnh mẽ, đánh dấu bước ngoặt mới trong cuộc đối đầu kinh tế giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Mở đầu là việc hai bên đồng loạt áp đặt phí cảng đối với tàu của nhau - động thái được xem là “đòn đánh vào huyết mạch logistics toàn cầu” sau nhiều tháng khẩu chiến về thuế quan. Các hãng vận tải quốc tế buộc phải thay đổi tuyến đường, từ chối cập cảng, khiến chi phí vận chuyển tăng vọt và chuỗi cung ứng thêm gián đoạn. Cùng thời điểm, Bắc Kinh mở rộng kiểm soát xuất khẩu đất hiếm - nguồn nguyên liệu chiến lược cho công nghiệp bán dẫn, xe điện và quốc phòng, trong khi Washington đáp trả bằng đe dọa áp thuế 100% lên hàng hóa Trung Quốc từ ngày 1/11, một mức thuế chưa từng có tiền lệ. Tổng thống Trump thừa nhận mức thuế này “không thể duy trì lâu dài”, song khẳng định đây là “biện pháp cần thiết” trước các động thái “thù địch” từ Trung Quốc. “Chúng tôi đang ở trong một tình huống như vậy. Nếu không có thuế quan, chúng tôi sẽ bị coi là vô dụng. Thuế quan là công cụ rất quan trọng cho an ninh quốc phòng của chúng tôi”
Về phần mình, nhắc lại lập trường của Trung Quốc, người phát ngôn Bộ Ngoại giao nước này Lâm Kiếm nhấn mạnh:“Gần đây, Mỹ đã áp đặt một loạt các biện pháp hạn chế và trừng phạt đối với Trung Quốc , gây tổn hại nghiêm trọng đến lợi ích của Trung Quốc . Trung Quốc kiên quyết phản đối điều này. Thay vì xem xét kỹ lưỡng các động thái của mình, Mỹ lại đe dọa Trung Quốc bằng mức thuế cao. Đây không phải là cách đúng đắn để giao tiếp với Trung Quốc".
Dù căng thẳng leo thang, hai bên vẫn duy trì các kênh đối thoại, khi Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Phó Thủ tướng Trung Quốc Hạ Lệnh Phong có cuộc điện đàm nhằm chuẩn bị cho khả năng gặp gỡ giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hội nghị APEC ở Hàn Quốc cuối tháng. Theo các nhà quan sát, các dấu hiệu “vừa đánh vừa đàm” cho thấy đôi bên đều muốn kiểm soát mức độ xung đột, song vẫn chưa sẵn sàng nhượng bộ.
Rõ ràng là việc tách rời giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ dẫn đến những cú sốc với thương mại toàn cầu. Theo Tổ chức thương mại thế giới, điều đó có thể khiến sản lượng kinh tế toàn cầu giảm tới 7% trong dài hạn - một con số đủ để làm chao đảo tăng trưởng và thương mại quốc tế. Bối cảnh như vậy đang rất cần một cơ chế kiểm soát xung đột thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, nơi đối thoại và hợp tác trở lại làm nền tảng.
Bình luận