Cả trăm tỷ đồng “vá” xuống cấp — và kết quả là… dột nặng hơn

Theo hồ sơ Dự án, Dự án xây dựng, cải tạo Trường THPT chuyên Hà Nội – Amsterdam do Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng công trình dân dụng TP Hà Nội làm chủ đầu tư, với tổng mức vốn gần 95 tỷ đồng từ ngân sách của thành phố. Đơn vị tư vấn khảo sát là Công ty TNHH Một thành viên Tư vấn thiết kế và đầu tư xây dựng – BQP. Hai đơn vị thi công là Công ty Cổ phần Xây dựng CBHI và Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng An Hòa. Giám sát thi công là Công ty cổ phần TEXO Tư vấn và Đầu tư. Theo quy mô được duyệt, Dự án cải tạo, sửa chữa gồm các hạng mục: nhà hiệu bộ, nhà trục đa năng, 3 khối nhà lớp học, nhà thể thao đa năng - bể bơi, thư viện, ký túc xá, hạ tầng kỹ thuật...

Hội trường trung tâm 700 chỗ – nơi được coi là “trái tim” của ngôi trường – cũng nằm trong diện sửa chữa trọng điểm này, gồm các phần việc: Thay toàn bộ gỗ tiêu âm Hội trường; tường bên trong khu vực nhà sân khấu bóc trát lại toàn bộ phần ngấm dột; sơn lại toàn bộ tường còn lại; thay mới sàn; phá dỡ lớp chống nóng, chống thấm trên trần và làm lại; thay mới toàn bộ hệ thống mái tôn tầng mái.v.v.v.

Đá ốp nặng 22 kg rơi giữa hội trường — “may mà hôm đó không họp”

Thế nhưng, trái với số tiền đầu tư sửa chữa và kỳ vọng về một diện mạo mới, thực tế bên trong Hội trường khiến bất cứ ai nhìn vào cũng phải chạnh lòng. Nhiều viên đá ốp tường có dấu hiệu kênh, bong, khô lớp keo. Và đã có vụ đá ốp rơi xuống hàng ghế Hội trường. Ông Hoàng Văn Tập, nhân viên phụ trách cơ sở vật chất nhà trường cho biết: “Đầu giờ chiều 18/09 tôi mở cửa cho cô lao công dọn thì cô báo có viên đá rơi. Tôi kiểm tra thì thấy viên đá 60x60cm, nặng hơn 20 kg, rơi từ hàng thứ 3 tính từ trên trần xuống, cắm sâu vào ghế kim loại. Viên đá chỉ được móc treo, không dán trực tiếp vào tường. Lâu ngày, mạch dán co ngót, khô và bong.”

“Chúng tôi rất lo. Không biết viên nào sẽ rơi tiếp theo. Những mảng đá nặng như vậy mà treo hờ hững, ai dám đảm bảo an toàn cho học sinh?” – một giáo viên chia sẻ. Theo đại diện nhà trường, tường ốp đá trong phòng Hội trường có dấu hiệu xuống cấp như vậy mà không hiểu tại sao lại không được được đưa vào hạng mục của Dự án để sửa chữa, cải tạo lại. Điều này cho thấy, đơn vị tư vấn khảo sát không kỹ hiện trạng.

Mưa là nỗi sợ: “Ở trong nhà mà như ngoài trời”

Nhưng kể cả các hạng mục nằm trong dự án cải tạo cũng xuống cấp trầm trọng ….ngay khi hoàn thành. Dù mái tôn Hội trường đã thay, máng nước cũng đã làm lại nhưng những trận mưa vừa qua nước vẫn chảy xối xả từ trên mái xuống hội trường lênh láng:

Khu nhà thể chất, nhà đa năng, nhà bể bơi, hành lang ngoài trời – tất cả đều vừa được đại tu sửa như: bóc dỡ tường bong tróc, sơn trát lại, làm phần mái tôn mới, lớp chống thấm, làm lại nền, sàn.v.v..v., với số tiền nhiều tỷ đồng cũng chịu chung số phận: Sau những cơn mưa, hiện tượng dột, thấm, ứ nước xảy ra khắp nơi, từng mảng tường tróc lở, sàn nhà đọng nước dù đã dứt mưa nhiều ngày.

Bà Trần Thùy Dương, Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Hà Nội – Amsterdam, chia sẻ trong lo lắng:

“Rất nhiều hạng mục bị dột, ảnh hưởng tới sự an toàn của thầy cô và học sinh. Dự án hoàn thành nhưng dột khắp nơi. Nhà thầu đi sửa đi sửa lại, chắp vá. Cứ sửa xong hạng mục A thì hạng mục B lại hỏng. Mỗi khi mưa về, chúng tôi thật sự lo sợ”.

“Đến bây giờ sau nhiều tháng đã xong công trình, nhà trường không biết là có nghiệm thu được hay không khi mà chất lượng công trình không được đảm bảo như thế này. Dột thì rất nhiều nơi dột, thậm chí dột nặng hơn trước khi được sửa chữa. Về chuyên môn thì chúng tôi không biết được nguyên nhân sâu xa từ đâu, vì sau rất nhiều lần đã vá víu lại rồi nhưng lại dột nặng hơn lần trước”, bà Dương chia sẻ.

Nhà thầu đổ lỗi cho... trời mưa

Chúng tôi liên hệ với ông Lê Xuân Tứ, Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư xây dựng An Hòa – một trong những nhà thầu thực hiện cải tạo, sửa chữa để làm rõ những nghi ngại về chất lượng của công trình, thì chỉ nhận được sự im lặng, từ chối phát ngôn, viện lý do “chưa được phép”, dù ông là Giám đốc của một nhà thầu.

PV: Anh là giám đốc công ty đúng không ạ?

Ông Tứ trả lời: Vâng!

PV: Vậy thì phần đơn vị anh thi công thì anh được quyền phát ngôn chứ? Anh có đảm bảo về chất lượng phần công trình đơn vị mình thì công?

Ông Tứ trả lời: tôi xin phép không trao đổi gì thêm.

Khi chúng tôi tiếp tục gặng hỏi thì ông Tứ lý giải do….ông Trời khi cho rằng do “lượng mưa lớn, thoát nước không kịp nên tràn máng xuống”, chứ không phải lỗi tôn hay thi công. Khi phóng viên hỏi về các mảng tường bong tróc, sắt thép gỉ sét dù vừa sửa chữa, nâng cấp xong, ông Tứ chỉ im lặng.

Điều khiến nhà trường bức xúc là khi Hiệu trưởng hỏi đơn vị thi công về chất lượng, chủng loại các vật liệu xây dựng thì nhận được câu trả lời là: “Chị không được quyền biết!”, trong khi Ban giám hiệu nhà trường là đơn vị thụ hưởng công trình này – Bà Trần Thùy Dương, Hiệu trưởng nhà trường tỏ rõ sự thất vọng.

Hình ảnh bong tróc, lở loét tiếp

Phóng viên gõ nhẹ tay lên tường — từng mảng vữa bong rơi, vỡ vụn. “Quý vị có tin được không, đây là bức tường vừa được sơn sửa lại chưa đầy 1 năm?”. Câu trả lời, đáng tiếc, là quá dễ tin khi tận mắt chứng kiến.

Ông Vũ Tuấn Cường, Trưởng Ban đại diện cha mẹ học sinh, thành viên tổ giám sát cộng đồng, bức xúc: “Amsterdam là ngôi trường danh tiếng của Hà Nội. Năm qua, nhà trường được Đảng bộ, UBND thành phố và các sở, ngành đầu tư gần 100 tỷ đồng cho dự án chống xuống cấp. Tuy nhiên, quá trình triển khai bộc lộ nhiều bất cập. Chất lượng thi công không đảm bảo. Hệ thống sơn, đặc biệt ở khu nhà hiệu bộ nối sang dãy A–B–C và cầu sắt, mới hơn nửa năm đã gỉ sét, bong tróc do vệ sinh và sơn lót sơ sài. Một số mái tôn trước kia không dột, nay sau khi thay mới lại thấm nặng hơn. Nguyên nhân có thể do chất lượng vật liệu và lỗi kỹ thuật khi lợp. Tường nhiều nơi trát ẩu, đã bong rộp chỉ sau thời gian ngắn”.

Cũng theo ông Cường, hệ thống xử lý nước thải có sai sót nghiêm trọng: một trạm không có đường đấu nối với hệ thống nước thải để vận hành, buộc phải đấu nối tạm thời sang trạm khác – vừa bất hợp lý, vừa lãng phí.

“Tổng thể, công trình thi công kém, tiến độ kéo dài. Điều khiến nhà trường lo ngại nhất là sự an toàn của hơn 3.000 học sinh, giáo viên. Vụ việc tảng đá nặng 22kg rơi từ độ cao hơn 10m xuống ghế trong hội trường là lời cảnh báo nghiêm trọng” – ông Cường nói.

“Nhiều hạng mục bị bỏ sót ngay từ khâu khảo sát, như phần ốp đá hội trường 700 chỗ hay hệ thống thoát nước chưa được nạo vét khiến mưa lớn là ngập. Tất cả cho thấy sự tắc trách, cần được kiểm tra, đánh giá lại toàn diện quá trình thi công và giám sát dự án và kể cả trách nhiệm của chủ đầu tư” – Ông Vũ Tuấn Cường, Trưởng Ban đại diện cha mẹ học sinh, thành viên Tổ giám sát cộng đồng.

Một ngôi trường từng là biểu tượng của niềm tự hào giáo dục Thủ đô, nay lại trở thành nỗi lo mỗi khi trời đổ mưa. Gần trăm tỷ đồng ngân sách chi vào Dự án chống xuống cấp, để rồi chỉ sau vài cơn mưa, lại thấy tường nứt, mái dột, sắt gỉ, đá rơi.

Những bản hợp đồng dày đặc chữ ký, những biên bản giám sát kín con dấu – hóa ra không thể che lấp được một sự thật quá rõ: có cái gì đó đã được làm rất cẩu thả, rất vô trách nhiệm, và thậm chí, rất vô cảm với an toàn của hàng nghìn thầy cô, học sinh nơi đây.

Khi “sửa” mà hỏng hơn cả lúc chưa sửa, khi nhà trường phải “sợ mưa”, khi học sinh phải nơm nớp lo sợ những mảng trần có thể rơi xuống bất cứ lúc nào – thì câu hỏi không chỉ là “chất lượng công trình ở đâu?”, mà là “lương tâm của những người thực hiện dự án này ở đâu?”.

Và nếu những tiếng gõ tay của phóng viên có thể làm bong tróc từng mảng tường vừa sơn, thì xin hỏi, liệu sự thật – dù có bị trát, bị phủ, bị sơn phết – có thể nào giấu mãi được không?

Còn những trận mưa trong tháng 9 tháng 10/2025 thì số điểm bị dột, bong tróc còn nhiều và nặng nề hơn./.

Thanh Trường - Phạm An