Nhưng không chỉ có vậy, việc ký kết Công ước Hà Nội còn là minh chứng quan trọng cho thấy chủ nghĩa đa phương đang đi đúng hướng.
Phải khẳng định rằng: việc Công ước Hà Nội chính thức có hiệu lực sau khi được đa số các quốc gia phê chuẩn- đã phản ánh quyết tâm của cộng đồng quốc tế trong việc xây dựng nền tảng pháp lý thống nhất nhằm chống lại tội phạm mạng xuyên biên giới trong kỷ nguyên số. Công ước Hà Nội là hiệp ước toàn cầu đầu tiên của LHQ trong gần hai thập kỷ về lĩnh vực này, hướng tới hài hòa hóa luật pháp quốc gia, thúc đẩy hợp tác điều tra xuyên biên giới, chia sẻ bằng chứng điện tử, hỗ trợ pháp lý và kỹ thuật giữa các nước thành viên LHQ. Qua đó, mở ra cơ hội lớn cho các quốc gia, trong đó có các nước đang phát triển tăng cường hợp tác quốc tế, xây dựng năng lực và hoàn thiện khung pháp lý.
Nhưng quan trọng hơn, việc Công ước Hà Nội được thông qua sau nhiều năm đàm phán là minh chứng quan trọng cho thấy chủ nghĩa đa phương đang đi đúng hướng.
Xin nhắc lại rằng: Đàm phán Công ước Hà Nội là một trong những quá trình thương thảo quốc tế phức tạp và khó khăn nhất trong nhiều năm gần đây. Được khởi động từ Nghị quyết 74/247 của Đại hội đồng LHQ năm 2019, tiến trình đàm phán đã kéo dài gần 3 năm (2/2022–8/2024), với 7 phiên chính thức, 1 phiên kéo dài và 5 phiên giữa kỳ, với sự tham dự xuyên suốt của hơn 150 quốc gia cùng đại diện các tập đoàn công nghệ lớn như Microsoft, Meta, Google, Amazon và nhiều tổ chức phi chính phủ trong lĩnh vực công nghệ, nhân quyền.
Dù các cuộc thương lượng vấp phải nhiều trở ngại do khác biệt sâu sắc giữa hệ thống pháp lý, chính trị và văn hóa của các nước thành viên; sự cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc, khác biệt trong mô hình quản trị không gian mạng, lợi ích kinh tế – công nghệ và thực tiễn pháp luật quốc gia….Tuy nhiên, vượt qua mọi khác biệt, việc ký kết Công ước Hà Nội đã thể hiện một tinh thần thỏa hiệp mang tính toàn cầu, tái khẳng định vai trò, tầm quan trọng của chủ nghĩa đa phương và luật pháp quốc tế trong quản trị các thách thức nóng về an ninh mạng.
Sự kiện lịch sử này cũng đã gửi đi thông điệp rõ ràng: không gian mạng phải là không gian của hòa bình, hợp tác và phát triển; an ninh mạng toàn cầu chỉ có thể được bảo đảm thông qua hợp tác, luật lệ và lòng tin. Với việc văn kiện mang tên “Công ước Hà Nội”, tinh thần đó sẽ tiếp tục được lan tỏa trong quá trình thực thi và củng cố công ước trong tương lai.
Dưới góc nhìn quốc tế, việc Việt Nam thể hiện vai trò xây dựng, bao trùm và trách nhiệm trong suốt quá trình đàm phán, đặc biệt ở những thời điểm bế tắc đã giúp các nước thu hẹp khác biệt và dẫn đến kết quả đồng thuận. Chính vì vậy, nhiều đại biểu quốc tế cho rằng việc chọn Hà Nội làm nơi tổ chức lễ mở ký Công ước LHQ về Tội phạm mạng chính là “một thông điệp mạnh mẽ, thể hiện chủ nghĩa đa phương trong hành động”.
Thành công của Công ước Hà Nội cũng đã thể hiện nỗ lực chuyển đổi tư duy mạnh mẽ từ “tham dự” sang “chủ động tham gia”, nâng tầm vóc đối ngoại đa phương của Việt Nam lên một giai đoạn phát triển mới; phản ánh niềm tin của cộng đồng quốc tế vào vai trò lãnh đạo và năng lực tổ chức của Việt Nam trong một thế giới đang biến động./.
Bình luận