Câu hỏi: Xin Bộ trưởng cho biết những kết quả nổi bật đã đạt được trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Phần Lan và Bun-ga-ri của Tổng Bí thư Tô Lâm?​

Bộ trưởng Lê Hoài Trung: Chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam không chỉ là chuyến thăm lịch sử đầu tiên của Tổng Bí thưta đến Phần Lan kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao (năm 1973) và Bun-ga-ri kể từ khi bạn chuyển đổi thể chế (năm 1990), mà còn là chuyến thăm đầu tiên của người đứng đầu Đảng ta tới khu vực Bắc Âu và Ban-căng, khẳng định sự quan tâm thúc đẩy hợp tác của Việt Nam với các nước bạn bè truyền thống và với khu vực này. Riêng đối với Bun-ga-ri, chuyến thăm còn diễn ra vào thời điểm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng khi hai nước đang kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.

Chuyến thăm đã thành công tốt đẹp với nhiều hoạt động quan trọng, trong đó có các cuộc hội đàm, hội kiến với Tổng thống, Thủ tướng, lãnh đạo Quốc hội các nước, các cuộc gặp gỡ, tiếp xúc với các chính đảng, đại diện các tổ chức quần chúng, tổ chức hữu nghị, doanh nghiệp, đại diện bà con cộng động người Việt Nam tại Bắc Âu và Ban-căng và với nhiều văn kiện quan trọng đã được ký kết. Lãnh đạo các ban, bộ, ngành cũng đã có các cuộc làm việc hết sức hiệu quả với các đối tác của Phần Lan và Bun-ga-ri về nhiều lĩnh vực hợp tác khác nhau.

Trong những ngày qua, Lãnh đạo cấp cao và Nhân dân Phần Lan, Bun-ga-ri đã dành cho Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân cùng đoàn đại biểu cấp cao sự đón tiếp trọng thị, thân tình với nhiều biệt lệ.Chúng ta được sống lại không khí và tình cảm của nhân dân các nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu và các nước Bắc Âu ủng hộ nhiệt thành nhân dân Việt Nam.Trong các cuộc tiếp xúc, Lãnh đạo cấp cao các nước bày tỏ ấn tượng về những thành tựu to lớn của Việt Nam trên tất cả các mặt cũng như coi trọng vị thế và vai trò của Việt Nam tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Có thể khẳng định, chuyến thăm đạt được nhữngkết quả hết sức quan trọng như sau:

Thứ nhất, trên cơ sở tin cậy chính trị và nền tảng hợp tác ngày càng thực chất, Việt Nam và các nước đã nhất trí thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Phần Lan và Việt Nam - Bun-ga-ri. Những khuôn khổ hợp tác mới này đã đưa Phần Lan và Bun-ga-ri trở thành các Đối tác chiến lược đầu tiên của Việt Nam tại khu vực Bắc Âu và Ban-căng, khẳng định sự coi trọng đặc biệt của Việt Nam đối với khu vực, các nước bạn bè truyền thống, phát huy hơn nữa mối quan hệ truyền thống tốt đẹp, mở ra giai đoạnphát triển mới cho quan hệ giữa Việt Nam và hai nước, thúc đẩy hợp tác sâu rộng, thực chất và hiệu quả trên mọi lĩnh vực. 

Thứ hai, trong chuyến thăm, Tổng Bí thư Tô Lâm và các Nhà Lãnh đạo Phần Lan và Bun-ga-ri đãưu tiên dành nhiều thời gian trao đổi các biện pháp chiến lược, xác định các trụ cột hợp tác tương xứng với tầm mức mới của quan hệ song phương trên cả ba trụ cột ngoại giao Nhà nước, đối ngoại Đảng, đối ngoại Nhân dân, hợp tác kinh tế-thương mại, quốc phòng an ninh, khoa học công nghệ, trao đổi văn hóa giáo dục, giao lưu nhân dân, đồng thời nhấn mạnh các lĩnh vực hợp tác phù hợp với xu thế hiện nay nhưkinh tế tuần hoàn, chuyển đổi số, an ninh mạng, công nghệ vệ tinh, trí tuệ nhân tạo, lượng tử…, qua đó tạo nên xung lực mới thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ hợp tác song phương, đáp ứng yêu cầu mới trong giai đoạn phát triển mới của Việt Nam và hai nước và trong bối cảnh tình hình quốc tế diễn biến nhanh chóng, phức tạp.

Xuyên suốt các hoạt động đối ngoại qua trọng với các nhà lãnh đạo cấp cao của Phần Lan và Bun-ga-ri, Tổng Bí thư Tô Lâm đề nghị các nước có tiếng nói thúc đẩy 7 nước còn lại trong EU sớm phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (EVIPA) cũng như tích cực ghi nhận, ủng hộ tiến trình cải thiện thực thi pháp luật và minh bạch hoá trong khai thác thuỷ sản của Việt Nam, qua đó thúc đẩy với EC sớm gỡ thẻ vàng về hoạt động khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không được quản lý (IUU) đối với hải sản xuất khẩu của Việt Nam. 

Thứ ba, Tổng Bí thư Tô Lâm đã trao đổi sâu rộng với Lãnh đạo cấp cao Phần Lan và Bun-ga-ri vềtình hình khu vực và quốc tế cùng quan tâm, trong đó cùng khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì hoà bình, ổn định của khu vực và trên thế giới; ủng hộ giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hoà bình, trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, kêu gọi kiềm chế và chấm dứt xung đột; nhất trí phối hợp để góp phần củng cố hòa bình, ổn định, an ninh ở các khu vực và trên thế giới. Tổng Bí thư Tô Lâm và lãnh đạo hai nước cũng nhất trí hai bên cần làm cầu nối quan hệ giữa ASEAN và Liên minh Châu Âu (EU). Về vấn đề Biển Đông, các bên ủng hộ quan điểm chung của ASEAN về tự do hàng hải và hàng không, giải quyết các bất đồng bằng biện pháp hoà bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982), qua đó đóng góp tích cực vào hoà bình, ổn định ở khu vực và trên thế giới. 

Thứ tư, chuyến thăm đã góp phần thúc đẩy tình cảm gắn bó giữa nhân dân Việt Nam với nhân dân các nước bạn bè truyền thống, cũng như tinh thần đoàn kết, gắn bó của những người Việt Nam không chỉ tại Phần Lan và Bun-ga-ri, mà còn tại các nước trong khu vực với quê hương đất nước. Cộng đồng Việt Nam tại các nước Phần Lan, Đan Mạch, Thuỵ Điển, Na Uy, Bun-ga-ri và một số nước Ban-căng rất vui mừng và tự hào được đón Lãnh đạo cấp cao nhất của Việt Nam sang thăm, thể hiện sự quan tâm và động viên của Đảng, Nhà nước ta với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Đây cũng là động lực để bà con tích cực hướng về đất nước cũng như hội nhập sâu rộng vào xã hội sở tại, trở thành cầu nối hữu nghị giữa nhân dân hai nước. 

Về tổng thể, chuyến thăm đã tiếp tục tích cực thực hiện đường lối đối ngoại đa phương hóa, đa dạng hóa, thúc đẩy hài hòa quan hệ với các đối tác ở khu vực khác, thể hiện đường lối đối ngoại cũng như bản sắc ngoại giao Việt Nam thủy chung. Chuyến thăm cũng củng cố cục diện đối ngoại thuận lợi; huy động nguồn lực cho phát triển nhất là các lĩnh vực mới và nâng cao vị thế của Đảng và của đất nước.

Câu hỏi: Xin Bộ trưởng cho biết những định hướng lớn triển khai các kết quả được trong chuyến công tác vừa qua tại Phần Lan và Bun-ga-ri? 

Bộ trưởng Lê Hoài Trung: Với những kết quả quan trọng như trên, có thể nói chuyến thăm chính thức tới Phần Lan và Bun-ga-ri của Tổng Bí thư có ý nghĩa quan trọng và mở ra một chương mới trong quan hệ hợp tác nhiều mặt Việt Nam – Phần Lan, Việt Nam – Bun-ga-ri. Chuyến thăm cũng chuyển tải mạnh mẽ thông điệp chính sách của Việt Nam đến bạn bè quốc tế trên baphương diện sau: một là, về đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hoá, đa dạng hoá, chủ động, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng và hiệuquả và phát huy vai trò tích cực, trách nhiệm với cộng đồng quốc tế trong kỷ nguyên mới; hai là,khẳng định Việt Nam trước sau như một luôn dành ưu tiên và nhất quán duy trì, phát triển quan hệ với các nước bạn bè truyền thống và; ba là, thúc đẩy hợp tác sâu rộng, thực chất với các đối tác quan trọng tại châu Âu, trong đó có các đối tác Liên minh châu Âu (EU).

Trong khuôn khổ chuyến thăm, các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp đã ký nhiều văn kiện thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực hai bên có thế mạnh và nhu cầu... Tại Phần Lan là 03 văn kiện trong các lĩnh vực tài chính, môi trường… Tại Bun-ga-ri là 10văn kiện trong các lĩnh vực ngoại giao, quốc phòng, an ninh, tài chính, giáo dục, lao động, hợp tác địa phương…

Trong thời gian tới, phát huy kết quả chuyến thăm, trên cơ sở thống nhất và đồng bộ giữa các bộ, ban ngành và địa phương, Việt Nam sẽ cùng Phần Lan và Bun-ga-ri triển khai hiệu quả các kết quảchuyến thăm, nhất là Tuyên bố chung về việc thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược với các nước, theo đó sẽ tập trung vào 04 trọng tâm sau:

Một là, triển khai đồng bộ, toàn diện nội hàm Tuyên bố chung về việc thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược với các nước, nhất là việc tăng cường tin cậy chính trị cao, tương xứng với tầm vóc quan hệ hiện nay thông qua đẩy mạnh tiếp xúc, trao đổi đoàn cấp cao và các cấp toàn diện trên các kênh Đảng, Nhà nước, Quốc hội và giao lưu nhân dân, trong khuôn khổ song phương và đa phương.

Hai là, chú trọng đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực thuộc thế mạnh mỗi nước như kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, khoa học - công nghệ, hàng hải, năng lượng tái tạo, nông nghiệp công nghệ cao…với Phần Lan; công nghệ thông tin, an ninh mạng, chính phủ điện tử, quản trị công…với Bun-ga-ri, qua đó đưa quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam với các nước ngày càng đi vào chiều sâu, thiết thực, đáp ứng lợi ích của mỗi bên. Các cơ chế hợp tác, các thoả thuận ký kết cũng cần được triển khai thường xuyên, đồng thời rà soát, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện để thực sự phát huy hiệu quả, phục vụ tốt nhất các mục tiêu phát triển trong giai đoạn mới.

Ba là, Việt Nam và Phần Lan, Bun-ga-ri sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ trên các diễn đàn quốc tế và khu vực nhằm đóng góp vào hoà bình, ổn định và phát triển tại hai khu vực và trên thế giới. Hai nước Phần Lan, Bun-ga-ri sẽ đầu cầu của Việt Nam nhằm thúc đẩy hợp tác với khu vực Bắc Âu và Ban-căng, cũng như với EU nói chung. Việt Nam đồng thời sẽ là cửa ngõ để kết nối các nước với khu vực ASEAN đầy tiềm năng. 

Bốn là, triển khai các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả của các mặt công tác quan trọng khác như giao lưu văn hóa, tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh,công tác người Việt Nam tại các nước, qua đó phát huy hơn nữa vai trò của các lĩnh vực này nhằm thúc đẩy tình hữu nghị, sự hiểu biết, và hợp tác ngày càng sâu rộng, bền chặt giữa ta với các nước.

Trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!

Văn Hiếu- VOV