Trí tuệ nhân tạo AI không chỉ là công nghệ mà còn là công cụ tái định hình giáo dục toàn cầu. Tuy nhiên, giáo dục AI phải đi cùng với đạo đức, nhân văn và trách nhiệm xã hội. Việc ứng dụng công nghệ AI trong trường học hiện nay vẫn mang tính hình thức, chưa chạm đến cốt lõi là con người và tư duy phản biện.
Thực tế khảo sát của Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam cho thấy: Phần lớn giáo viên và học sinh hiện nay đều có thể tự học cách sử dụng AI nhưng việc hướng dẫn, đào tạo bài bản còn thiếu thống nhất. Thậm chí, nhiều nơi muốn làm nhưng không biết bắt đầu từ đâu. Điều đó khiến Trí tuệ nhân tạo được ứng dụng rời rạc, thiếu định hướng, chưa phát huy được giá trị thật sự trong giáo dục, thậm chí còn có khả năng gây xói mòn tư duy, khả năng sáng tạo và phản biện của người học.
AI sở hữu khả năng phân tích và tổng hợp kiến thức vượt trội nhưng cũng là con dao hai lưỡi. Nếu thiếu tư duy phản biện các em có thể bị dẫn dắt bởi trí tuệ nhân tạo trở nên thụ động trong suy nghĩ, thậm chí sử dụng cả những thông tin chưa được kiểm chứng đưa vào bài tập của mình.
Có thể nói: AI dạy nhanh hơn, nhớ nhiều hơn, nhưng con người mới là trung tâm của giáo dục, AI không thể thay thế được nhân cách, tình yêu nghề và sự sáng tạo mà người thầy truyền cho học trò. Bài học từ quốc tế là AI không thay thầy – AI chỉ hỗ trợ thầy. AI là công cụ mạnh mẽ, nhưng trái tim và khối óc của người thầy mới là chìa khóa để giữ cho học sinh học thật, sống thật và phát triển sáng tạo.
Từ thực tế đó đặt ra yêu cầu chúng ta cần có hành lang pháp lý, có mục tiêu, lộ trình cho học sinh, giáo viên, nhà trường ứng dụng và phát triển AI trong giảng dạy và học tập. Quan trọng nhất là đào tạo giáo viên, nâng cao cơ sở hạ tầng - yếu tố mang tính quyết định. Việc xây dựng khung năng lực Trí tuệ nhân tạo AI không chỉ là nhiệm vụ của ngành giáo dục mà là bước đi chiến lược giúp Việt Nam hình thành hệ sinh thái đào tạo – ứng dụng – nghiên cứu đồng bộ. Phát triển năng lực AI cho người học phải thực chất, toàn diện và có trách nhiệm – để công nghệ không chỉ phục vụ giáo dục, mà đồng hành cùng giáo dục trong hành trình phát triển con người.
Bình luận