VOV1 ĐẶC BIỆT

Phở - đã chạm vào sâu thẳm tâm hồn, trong cái xúc động khôn nguôi, kích thích mọi giác quan, nó khiến trái tim nhà văn Vũ Bằng nhảy múa, reo ca đến thế. Phở - ấy là một bức tranh đầy sắc màu, ở đó chứa đựng chiều dài văn hóa - là sự gắn bó cội nguồn, là sự ấm áp, khiêm tốn và tinh tế của người Việt Nam. Ngày nay, Phở đã theo người Việt đặt chân trên khắp thế giới, trở thành một biểu tượng của ẩm thực Việt Nam. Phở ở đây- Phở ở kia – Quý vị và các bạn hãy bắt đầu một ngày mới với “Phở” và cùng cảm nhận “ Hương Phở” trong chương trình Thanh âm ký sự hôm nay.

Dành cả cuộc đời và sự nghiệp vì cây lúa, trăn trở làm sao để người nông dân đỡ khổ, đời sống được khấm khá hơn, đất nước giàu hơn nhờ hạt gạo, Giáo sư Võ Tòng Xuân luôn tâm niệm: “Làm cho nông dân phấn khởi, hạnh phúc thì mình cũng vui và hạnh phúc”. Là chuyên gia nông ngiệp hàng đầu, là “cha đẻ” của rất nhiều giống lúa tốt kháng bệnh, năng suất cao, thích ứng với môi trường, nhưng ít ai biết rằng, ban đầu GS. Xuân vốn đam mê và theo đuổi ngành kỹ thuật, cơ khí… cho đến những bước ngoặt thay đổi cuộc đời.

Hát Then trong đời sống, văn hoá tín ngưỡng, tâm linh của đồng bào Tày, Nùng, Thái vùng cao phía Bắc được ví là “điệu hát thần tiên”, điệu hát của “Trời”. Nghệ thuật diễn xướng dân gian này ẩn chứa và phô diễn những giá trị lịch sử, văn hóa lâu đời. Hát Then bắt nguồn từ cuộc sống lao động, nên Then thẩm thấu những giá trị văn hoá lâu đời, mang tính nhân văn sâu sắc. Thế nhưng, việc bảo tồn và phát huy những di sản này vẫn chưa thực sự tương xứng. Đó cũng chính là lý do khi tuổi đã cao, nghệ nhân nhân dân Hoàng Thị Bích Hồng đau đáu với việc bảo tồn và lưu giữ nghệ thuật đàn Tính hát Then. Gần 80 tuổi đời, hơn 60 năm rèn luyện, nuôi dưỡng tình yêu với nghệ thuật hát Then, đàn Tính, Nghệ nhân Nhân dân Hoàng Thị Bích Hồng không chỉ là “bảo tàng sống” lưu giữ văn hóa, mà còn là người “truyền lửa” cho thế hệ sau với 700 học trò. Đến nay, lời hát Then, tiếng đàn Tính truyền thống của bà vẫn ngân vang theo thời gian… Chân dung cuộc sống hôm nay, mời quý vị gặp gỡ nghệ nhân nhân dân Hoàng Thị Bích Hồng – Người “truyền lửa” hát Then, đàn Tính ở Thái Nguyên.

# Thưa quý vị và các bạn! Quế Phong (Nghệ An), một huyện miền núi giáp biên giới Việt – Lào, từ nhiều năm nay vẫn là “điểm nóng” về tệ nạn ma túy và người nhiễm HIV. Điều đáng báo động tại đây là số người nghiện và người nhiễm mới HIV/AIDS ngày càng trẻ hóa. Để góp sức cùng cấp ủy, chính quyền địa phương ngăn chặn, làm giảm sự lây nhiễm HIV trong cộng đồng, các đồng đẳng viên thuộc Nhóm Sao Va không ngần ngại đi hàng trăm cây số mỗi ngày để tuyên truyền, vận động những người nhiễm HIV/AIDS và người có nguy cơ lây nhiễm, thực hiện các biện pháp cần thiết, hòa nhập cộng đồng. Mặc dù công việc này vất vả, nguy hiểm nhưng Nhóm luôn cố gắng giúp những người cũng cảnh ngộ được trở lại với cuộc sống đời thường, làm những điều tốt nhất cho những người cùng cảnh ngộ, giúp kéo giảm tỷ lệ tử vong do HIV/AIDS. Trong chương trình Chân dung cuộc sống hôm nay, chúng tôi giới thiệu với quý vị và các bạn về những nỗ lực không ngừng nghỉ của Nhóm đồng đẳng Sao Va góp sức ngăn chặn lây nhiễm HIV trong cộng đồng.

Chiến dịch Điện Biên Phủ trên không diễn ra 12 ngày đêm (18- 30/12/1972). Trong chiến dịch quân sự cuối cùng này, Hoa Kỳ đã huy động pháo đài bay B-52 ném bom rải thảm xuống Hà Nội, Hải Phòng, Thái Nguyên, Lạng Sơn và các mục tiêu khác. Trong 12 ngày đêm, Mỹ đã thả hơn 36.000 tấn bom, vượt quá khối lượng bom đã ném xuống miền Bắc Việt Nam trong toàn bộ thời kì từ 1969 đến 1971. Quân và dân ta đã anh dũng chiến đấu và trên bầu trời đêm 27/12/1972, phi công Phạm Tuân là người đầu tiên bắn hạ được máy bay B52 của địch từ trên không và trở về an toàn. Với chiến công đó, ngay sáng hôm sau, ông được đại tướng Võ Nguyên Giáp gửi điện khen và năm 1973 được Nhà nước phong tặng danh hiệu anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Năm 1980, phi công Phạm Tuân còn là người châu Á đầu tiên bay vào vũ trụ và là người duy nhất 3 lần được phong tặng danh hiệu anh hùng.

PGS TS Nguyễn Văn Huy (Nguyên Giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam) được giới làm bảo tàng không chỉ trong nước, trong khu vực mà cả trên thế giới đánh giá cao vì những tìm tòi mới mẻ trong phương thức hoạt động ở Bảo tàng Dân tộc học - nơi ông đóng vai trò như một người chèo lái đầu tiên. Dũng cảm, quyết đáp những vấn đề mình tin là đúng, cùng với việc không ngừng học hỏi tìm ra lối đi riêng, PGS TS Nguyễn Văn Huy đã góp phần làm thay đổi quan niệm của mọi người về hoạt động bảo tàng, biến các hoạt động của bảo tàng từ trạng thái “tĩnh” sang “động”, thu hút ngày một nhiều hơn sự quan tâm của công chúng, đặc biệt là giới trẻ.

Hội An – nơi mà dường như dòng chảy vô tình của thời gian chẳng thể nào vùi lấp đi cái không khí cổ xưa. Những mái ngói cũ phủ đầy rêu phong, những con đường ngập trong sắc đỏ của đèn lồng, những bức hoành phi được chạm khắc tinh xảo, tất cả như đưa ta về với một thế giới của vài trăm năm trước. Chúng ta đang sống ở thế kỷ 21 và trong vùng đất một cảng thị Hội An đã hình thành từ khá sớm qua các bằng chứng khảo cổ và đặc biệt hưng thịnh ở thế kỷ thứ XVI,XVII. Trải qua 400-500 năm, mặc cho những thăng trầm của lịch sử, đối mặt với sự khắc nghiệt nắng gió và bão lũ, tiếp nhận văn hóa bốn phương nhưng Hội An vẫn là Hội An với những nét riêng có không lẫn vào đâu. Điều gì Một Hội An cuốn hút vừa xưa cũ, vừa tiếp thu những cái mới của đời sống hiện đại luôn hấp dẫn chúng ta.

# Chị Hoàng Thị Diệu Thuần, sinh năm 1987 ở Nghệ An, người đã có 7 năm chống chọi với căn bệnh ung thư máu khi ở cái tuổi đẹp nhất, tuổi 20 với bao ước mơ, hoài bão. Diệu Thuần được biết đến như là một hiện tượng kỳ tích trong y học khi cô đã được các bác sĩ của Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương ghép tế bào gốc thành công vào năm 2012. Trở lại cuộc sống bình thường sau bao nỗ lực của bản thân và gia đình, cô gái nhỏ nhắn, xinh đẹp, ẩn bên trong là sức sống phi thường ấy đang ngày đêm làm việc thiện nguyện với nhiều dự án cho bệnh nhân ung thư. Diệu Thuần là người sáng lập và là giám đốc điều hành của Mạng lưới Vì trẻ em ung thư. Cùng với đó, Diệu Thuần còn tạo nhiều hoạt động tạo sinh kế cho người bệnh, gia đình người bệnh để gia tăng thêm nguồn kinh phí làm đầy quỹ hỗ trợ “Mạng lưới Vì trẻ em ung thư”. Trạm tóc ước mơ do Diệu Thuần sáng lập đang hoạt động hiệu quả, mỗi tuần mang tặng những bộ tóc giả cho bệnh nhi ung thư, giúp các em tự tin hơn và có thêm niềm tin vào cuộc sống. Chương trình chân dung cuộc sống hôm nay, chúng tôi giới thiệu với quý vị và các bạn về Hoàng Thị Diệu Thuần và hành trình tiếp nghị lực, truyền cảm hứng cho bệnh nhi ung thư.

Có một vẻ đẹp đằm sâu, khó lột tả nhất trong bức tranh đời sống của Hà Nội, đó chính là âm sắc mùa thu… Có những âm thanh một thời vô cùng thân thiết với người dân Hà Nội, giờ đã trở thành hoài niệm. Và còn biết bao những âm thanh thân thuộc trong nhịp sống hàng ngày, đôi khi chúng ta chỉ cảm nhận được từ đáy sâu tâm hồn. Đó là âm thanh cuộc sống, là sự buồn, vui, là khát vọng…

Giai đoạn từ năm 2001-2004, ở Tây Nguyên, một số phần tử phản động Fulro lưu vong, tin lành Đề Ga lợi dụng chính sách dân tộc, tôn giáo để kích động hận thù. Mùa hè năm 2023, các tổ chức phản động Fulro lưu vong đã tạo ra một “làn sóng” truyền thông trên không gian mạng, sử dụng nhiều thủ đoạn để chia rẽ khối đại đoàn kết, chống phá Việt Nam và gây ra vụ khủng bố ngày 11/6/2023 tại huyện Cư Kuin, tỉnh Đăk Lăk. Lòng người xáo động. Thế nhưng, làng Krông, ngôi làng ở xã biên giới Ia Mơ, huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai, vẫn kiên định trước những cơn gió độc. Ở đó, có già làng Ksor H’Blâm - nữ già làng đầu tiên ở Tây Nguyên.