New Zealand hôm nay 23/10 đã phải ban bố cảnh báo gió đỏ hiếm hoi và tình trạng khẩn cấp ở vùng Can-tơ-bu-ri (Canterbury) khi một cơn bão mùa xuân mạnh bất thường đổ bộ cùng ngày, gây mưa lớn và gió giật dữ dội. Các chuyến bay đến Oen-linh-tơn (Wellington) và Crít-chớt (Christchurch) bị hủy, nhiều tuyến đường sắt ngừng hoạt động, hàng nghìn hộ dân mất điện, trong khi lực lượng cứu hỏa vẫn nỗ lực khống chế cháy rừng tại vịnh Hóc (Hawke), trên bờ biển phía đông của Đảo Bắc. Đây là mức cảnh báo cao nhất được ban hành ở New Zealand – chỉ áp dụng trong những sự kiện thời tiết cực đoan hiếm gặp, người dân được yêu cầu ở yên tại chỗ nếu có thể, đồng thời các tòa nhà chính phủ, thư viện và công viên đã bị đóng cửa ở những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất.
Trong khi đó, Cộng hòa Dominica cũn phải ban hành báo động đỏ tại 8 khu vực địa phương khi Bão nhiệt đới Mê-li-sa (Melissa) đang tiến sát, mưa lớn được dự báo sẽ kéo dài 5 ngày nữa. Cơn bão nhiệt đới đã gây ngập lụt, sạt lở và thiệt hại nghiêm trọng cho nhiều khu dân cư ven biển.
Ngoài các cơn bão nhiệt đới, cháy rừng thì hiện tượng “tẩy trắng san hô” cũng là lời cảnh báo rõ nét nhất của biến đổi khí hậu. Theo báo cáo mới đây của Đại học Éch-xe-tơ (Exeter), Anh, các rạn san hô nước ấm trên thế giới đang trải qua đợt tẩy trắng tồi tệ nhất lịch sử được ghi nhận trong giai đoạn 2024-2025, khi 84% rạn san hô toàn cầu đã chịu stress nhiệt ở mức tẩy trắng. Ngưỡng nhiệt trung bình 1,2°C – được xem là điểm bùng phát sinh thái đã bị vượt qua, khiến hàng loạt rạn san hô chết từ Thái Bình Dương tới Ấn Độ Dương. San hô không chỉ là “lá chắn tự nhiên của đại dương” bảo vệ bờ biển khỏi sóng lớn, mà còn nuôi sống hơn 500 triệu người thông qua đánh bắt, du lịch và sinh kế biển. Việc san hô chết trắng được các nhà khoa học xem là tín hiệu báo động đỏ cho toàn bộ hệ sinh thái đại dương.
Trước hàng loạt thảm họa khí hậu diễn ra cùng lúc, tại Hội nghị của Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) ở Geneva Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres hôm qua 22/10 đã đưa ra lời cảnh báo:
“Hiện tượng ấm lên toàn cầu đang đẩy hành tinh của chúng ta đến bờ vực. Mười năm qua đều là những năm nóng nhất lịch sử. Đại dương đang phá vỡ kỷ lục về nhiệt độ, hủy hoại các hệ sinh thái và không quốc gia nào còn an toàn trước cháy rừng, bão lũ hay sóng nhiệt.”
Ông Guterres cũng nhấn mạnh việc triển khai hệ thống cảnh báo sớm về thiên tai là “lá chắn sinh mạng” giúp nông dân bảo vệ mùa màng, giúp các gia đình sơ tán kịp thời và cứu cả cộng đồng khỏi thảm họa. Theo Liên Hợp Quốc, hiện hơn 60% quốc gia đã có hệ thống cảnh báo đa thiên tai, nhưng nhiều nước đang phát triển vẫn thiếu nguồn lực do nợ công và tăng trưởng chậm.
Tổng thư ký Liên Hợp Quốc kêu gọi hội nghị khí hậu COP30 tại Brazil sắp tới thông qua kế hoạch huy động 1.300 tỷ USD mỗi năm cho tài chính khí hậu đến năm 2035 và yêu cầu các quốc gia đệ trình cam kết cắt giảm phát thải mạnh mẽ trong thập kỷ tới.
Những cơn bão dữ ở New Zealand và Cộng hòa Dominica, cùng thảm họa tẩy trắng san hô lan rộng trên toàn cầu, không còn là những hiện tượng riêng lẻ mà là biểu hiện rõ ràng của một hành tinh đang mất cân bằng. Khi nhiệt độ tiếp tục tăng và đại dương ngày càng nóng lên, những cảnh báo từ Liên Hợp Quốc trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết, đòi hỏi nhân loại phải hành động ngay lập tức để cứu lấy trái đất xanh và chính tương lai của loài người./.)
Hoàng Nguyễn/VOV1
Bình luận