Hội thảo diễn ra trong bối cảnh ngành thuế đang đẩy mạnh chuyển đổi số và chuẩn bị xóa bỏ hình thức thuế khoán từ năm 2026, hội thảo tập trung bàn giải pháp xây dựng văn hóa tuân thủ tự nguyện, hướng tới nền tài chính công minh bạch, hiện đại và công bằng.
Tại hội thảo, các đại biểu cho biết, Bộ Tài chính đã ban hành Đề án “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán”- xác định rõ mục tiêu chính thức xóa bỏ hình thức thuế khoán từ ngày 1.1.2026. Đây là một bước chuyển căn bản trong công tác quản lý thuế, hướng tới công bằng, minh bạch và hiện đại hóa toàn diện. Tuy nhiên, thực tế triển khai, nhiều doanh nghiệp cho biết, việc tuân thủ nghĩa vụ thuế hiện nay vẫn còn gặp nhiều khó khăn.
Ông Hoàng Duy Chính, Phó Trưởng Ban Tài chính - Kế toán, Tổng Công ty cổ phần Bưu chính Viettel cho biết, do thiếu hiểu biết và tâm lý e ngại thuế đang khiến phần lớn người bán nhỏ chưa nắm rõ ngưỡng doanh thu tính thuế, loại thuế phải nộp và quy trình kê khai. Đơn cử trong lĩnh vực thương mại điện tử- các thủ tục kê khai điện tử vẫn còn phức tạp, khiến nhiều người sợ sai, sợ bị xử phạt, từ đó chọn né tránh thay vì chủ động thực hiện nghĩa vụ. Một điểm yếu khác là chưa có cơ chế “tự sửa sai lần đầu” cho người nộp thuế. Nhiều trường hợp sai sót nhỏ, do không được phát hiện và cảnh báo kịp thời, sau một thời gian lại bị xử lý hành chính, làm giảm động lực tự giác – yếu tố rất quan trọng trong quản lý thuế hiện đại. Do đó, ông Hoàng Duy Chính đưa ra đề xuất nhằm khơi dậy tinh thần tự giác nộp thuế, cần chuyển cách tiếp cận từ “quản lý” sang “đồng hành”:
“Trước hết là nâng cao nhận thức của người bán thông qua chiến dịch truyền thông với thông điệp “thuế dễ hiểu – dễ làm – dễ nộp”. Các video hướng dẫn ngắn, dễ hiểu, cùng với các buổi tập huấn trực tuyến miễn phí có thể giúp người bán hàng nhỏ lẻ tự tin hơn khi kê khai và nộp thuế điện tử. Cần nghiên cứu cơ chế cho phép công khai dữ liệu giao dịch giữa người bán, cơ quan thuế và sàn thương mại điện tử để tăng tính minh bạch, đồng thời xây dựng chính sách ưu đãi phí hoặc hỗ trợ thuế đối với các doanh nghiệp logistics và sàn thương mại điện tử tích cực hợp tác trong công tác thu thuế”, ông Hoàng Duy Chính bày tỏ.
Theo bà Lê Thị Chinh, Phó Trưởng ban Nghiệp vụ Cục Thuế, Bộ Tài chính, việc chuyển đổi từ phương pháp thuế khoán sang phương pháp kê khai là sự thay đổi về cách tiếp cận và niềm tin. Trên cơ sở đặt niềm tin để người nộp thuế tự kê khai, tự nộp thuế theo doanh thu thực tế phát sinh, và cơ quan thuế tập trung vào vai trò hỗ trợ, xác thực và bảo đảm công bằng thông qua dữ liệu điện tử. Đồng thời cho biết, trong 9 tháng qua, đã có hơn 18,5 ngàn hộ kinh doanh nộp thuế khoán chuyển sang phương pháp kê khai, gần 2.530 hộ kinh doanh chuyển lên mô hình doanh nghiệp. Đặc biệt, 98% số hộ kinh doanh kê khai đã thực hiện khai, nộp thuế điện tử; trên 133.000 hộ kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Những con số này đã minh chứng hộ kinh doanh tin tưởng trong việc chuyển đổi, chủ động làm quen với phương pháp kê khai.
Bà Lê Thị Chinh nhấn mạnh “Ngành thuế sẽ tiếp tục đồng hành cùng người nộp thuế xuyên suốt quá trình chuyển đổi. Văn hóa tuân thủ tự nguyện, lan tỏa tinh thần hợp tác, minh bạch trong toàn xã hội. Khi được tạo điều kiện và nhìn nhận đúng vai trò, hộ kinh doanh sẽ trở thành lực lượng kinh tế năng động, cạnh tranh và phát triển bền vững, đóng góp tích cực với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước”.
Theo nhiều ý kiến của các chuyên gia tại hội thảo, để tăng tính tuân thủ đối với người nộp thuế, chính sách cần “lấy người dân làm trung tâm”, quy trình, thủ tục, yêu cầu cần được giảm thiểu tối đa vẫn đáp ứng mục tiêu quản lí nhà nước, không tạo thêm gánh nặng, tạo sự dễ dàng cho người dân và doanh nghiệp trong việc tuân thủ. Theo đó, cần rõ ràng các quy định. Cơ quan thuế phải chuyển từ tư duy quản lý theo quy trình sang quản lý theo mục tiêu và kết quả, đồng thời chủ động hỗ trợ, khuyến khích người nộp thuế có lịch sử tuân thủ tốt trong quá trình thực hiện.
Bình luận