Hội nghị có sự tham gia của các Sở Công Thương các tỉnh, thành phố khu vực phía Nam; đại diện các Trung tâm khuyến công, xúc tiến thương mại, tiết kiệm năng lượng thuộc các Sở Công Thương khu vực phía Nam; Tập đoàn Điện lực Việt Nam và các chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực tiết kiệm năng lượng... Sự kiện được tổ chức nhằm lấy ý kiến đóng góp, trao đổi thẳng thắn, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, chuyên gia và doanh nghiệp về Dự thảo Nghị định.

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả đã được Quốc hội thông qua vào ngày 18/6/2025 (Luật số 77/2025/QH15) và có hiệu lực từ ngày 01/01/2026. Luật mới này nhằm giải quyết các bất cập của luật cũ, thích ứng với thực tiễn mới, và đáp ứng yêu cầu của cam kết phát triển bền vững như "Net Zero" năm 2050, đồng thời nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, phát triển dịch vụ năng lượng và cải thiện thị trường năng lượng. 

Phát biểu tại sự kiện, ông Đặng Hải Dũng - Phó cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công cho biết, trong giai đoạn hiện nay, khi nước ta đang tích cực thực hiện chuyển dịch năng lượng, phát triển xanh và bền vững, thực hiện cam kết phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, thì việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trở thành một trong những nhiệm vụ then chốt, mang ý nghĩa cả về kinh tế, xã hội và môi trường.

Theo thống kê, cường độ năng lượng của Việt Nam hiện nay cao hơn khoảng 1,5 lần so với mức trung bình của thế giới; tiêu thụ năng lượng trong ngành công nghiệp và xây dựng chiếm gần 60% tổng tiêu thụ năng lượng toàn quốc. Chỉ tính riêng giai đoạn 2019 - 2023, nhu cầu điện tăng bình quân 10 - 11%/năm, gây áp lực rất lớn lên hạ tầng năng lượng và an ninh cung ứng điện.

Trong khi đó, theo ước tính, tiềm năng tiết kiệm năng lượng ở Việt Nam có thể đạt từ 8 - 10% tổng mức tiêu thụ năng lượng toàn quốc đến năm 2030, tương đương khoảng 60 tỷ kWh điện, tiết kiệm hàng tỷ USD chi phí và giảm phát thải hàng chục triệu tấn CO₂ mỗi năm.

Tại Hội nghị, ông Hoàng Việt Dũng - Phó Trưởng phòng Phòng Hiệu quả năng lượng và Chuyển đổi xanh (Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công) đã chia sẻ về nhiều điểm mới của Dự thảo Nghị định lần này, cụ thể như: (1) quy định rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân, đặc biệt là các cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm – hiện chiếm tới hơn 50% tổng năng lượng tiêu thụ của cả nước; (2) khuyến khích đổi mới công nghệ, chuyển đổi xanh trong công nghiệp, giao thông, xây dựng và các lĩnh vực tiêu thụ năng lượng lớn; (3) bổ sung quy định về đào tạo, cấp và gia hạn chứng chỉ quản lý, kiểm toán năng lượng, nhằm đảm bảo đội ngũ chuyên môn chất lượng cao; (4) tăng cường phân cấp cho địa phương, gắn trách nhiệm quản lý với thực tiễn, đồng thời phát huy hiệu quả các chương trình hỗ trợ khuyến công và khuyến khích doanh nghiệp đổi mới sáng tạo.

Theo ông Đặng Hải Dũng - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công Thương), thông qua Hội nghị, Ban soạn thảo sẽ tiếp thu, chỉnh lý và hoàn thiện dự thảo Nghị định, bảo đảm tính khả thi, minh bạch và phù hợp với thực tiễn, góp phần thực hiện thành công mục tiêu giảm từ 8 đến 10% tổng tiêu thụ năng lượng toàn quốc vào năm 2030 theo mục tiêu của Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019-2030 (đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 280/QĐ-TTg ngày 13/3/2019).

Trình bày tham luận về những kết quả triển khai thí điểm mô hình ESCO của Tổng Công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC), ông Cao Thế Tịnh - Phó Trưởng Ban Kinh Doanh EVNSPC kiến nghị, “để mô hình ESCO hoạt động hiệu quả, Bộ Công Thương cần có ý kiến bổ sung vào Nghị định về quy định và hướng dẫn chi tiết cơ chế hoạt động của tổ chức dịch vụ năng lượng: Đối tượng được thành lập tổ chức dịch vụ năng lượng; Lĩnh vực, phạm vi hoạt động; Hợp đồng mẫu; Bàn giao tài sản..., trong đó việc bàn giao tài sản không bị chi phối bởi các quy định tài chính khác gây khó khăn cho quá trình bàn giao. Trong trường hợp Nghị định chưa thể quy định chi tiết thì xem xét có Thông tư hướng dẫn. Bên cạnh đó, EVNSPC kiến nghị Bộ Tài Chính ban hành quy định và hướng dẫn sử dụng nguồn vốn Nhà nước để các doanh nghiệp Nhà nước (như ngành Điện) có thể tham gia nghiên cứu, phát triển các dự án ứng dụng khoa học công nghệ nhằm nâng cao hiệu suất năng lượng trong sản xuất.

Hội nghị cũng nhận được nhiều ý kiến đóng góp của các đại biểu đến từ các đơn vị như: Sở Công Thương các tỉnh miền Nam; các trung tâm tiết kiệm năng lượng, trung tâm khuyến công và tư vấn phát triển công nghiệp thuộc Sở Công Thương các tỉnh, thành phố khu vực miền Nam; các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả…

Bộ Công Thương cho biết, những ý kiến của các đại biểu tại Hội nghị sẽ được tiếp thu, hoàn thiện Dự thảo Nghị định, đảm bảo tính khả thi, hiệu quả và phù hợp với thực tiễn phát triển của đất nước.

Bộ Công Thương được Chính phủ giao xây dựng Nghị định hướng dẫn chi tiết và biện pháp thi hành Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (Luật số 77/2025/QH15) để thay thế Nghị định số 21/2011/NĐ-CP ngày 29/3/2011. Dự kiến Hội nghị lấy ý kiến Dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả khu vực miền Bắc sẽ diễn ra vào ngày 22/9/2025. 

Nguyên Long