Đây là ý kiến của các đại biểu, chuyên gia kinh tế tại tọa đàm “Kích cầu tiêu dùng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế – Góc nhìn từ ngành đồ uống” do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Hiệp hội Bia – Rượu – Nước giải khát Việt Nam tổ chức hôm nay (25/9).
Hiện ngành đồ uống đã và đang có vai trò kinh tế và đóng góp lớn cho ngân sách nhà nước khoảng trên 60 ngàn tỷ đồng/năm. Đồng thời tạo ra hàng triệu việc làm trực tiếp và gián tiếp cho người lao động trong các cơ sở nhà máy sản xuất và trong chuỗi cung ứng… Ngành luôn đồng hành cùng Chính phủ, phối hợp với các bộ ngành liên quan triển khai các chương trình nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi theo hướng tiêu dùng có trách nhiệm, tốt cho sức khỏe, bảo vệ môi trường tự nhiên và an toàn môi trường xã hội.
Mặc dù vậy, theo bà Chu Thị Vân Anh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Bia-Rượu-Nước giải khát Việt Nam, hiện ngành đang gặp nhiều khó khăn khi khối lượng sản xuất giảm, lượng tồn kho gia tăng. Thống kê trong năm 2024 cho thấy, khối lượng sản xuất bia và nước giải khát của cả nước đạt 7,14 tỷ lít, giảm 9,21% so với năm 2023. Chỉ số tồn kho cuối năm 2024 tăng thêm 23,7% so với cuối năm 2023, cho thấy sức tiêu thụ trong nước đang chững lại. Cùng với đó, ngành nước giải khát được dự báo sẽ gặp khó khăn lớn khi từ 1/1/2027 tới khi phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt với thuế suất 8% và tăng lên 10% từ năm 2028…. Những tác động này không chỉ giới hạn trong phạm vi doanh nghiệp, mà còn ảnh hưởng rộng tới kinh tế vĩ mô và đời sống xã hội.
Bà Chu Thị Vân Anh nêu thực tế: “Ngành đồ uống Việt Nam đang ở tình trạng đáng báo động: chỉ số tồn kho tăng cao trong khi sản lượng bia và nước giải khát đều giảm. Ngành đồ uống có cồn lại càng khó khăn hơn do phải chịu nhiều chính sách hạn chế tiêu dùng. Đặc biệt, theo Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt đã được thông qua, từ năm 2027, thuế suất với ngành đồ uống có cồn sẽ tăng thêm 5% mỗi năm, tạo áp lực lớn lên doanh nghiệp”
Tại toạ đàm, các đại biểu nêu rõ để đạt được mục tiêu tăng trưởng 8,3-8,5% năm 2025 và hai con số trong giai đoạn tiếp theo 2026-2030, rất cần kích cầu tiêu dùng. Vì thế để tăng trưởng cao ngành đồ uống cũng cần có những giải pháp để thúc đẩy tăng trưởng trong ngành cũng như kinh doanh hiệu quả. Theo ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), để kích cầu tiêu dùng, nhà nước đã triển khai khá đồng bộ: giữ ổn định lãi suất điều hành, các gói tín dụng ưu đãi, giảm thuế VAT, giảm tiền thuê đất, hạ phí công đoàn, thúc đẩy giải ngân đầu tư công và ban hành nhiều nghị quyết, quyết định để phát triển thị trường trong nước. Tuy nhiên, riêng ngành đồ uống đang gặp bất lợi: rượu, bia có lộ trình tăng thuế; nước giải khát có đường sẽ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt từ năm 2027 (8%) và 2028 (10%). Đặc biệt, năm 2026, dù chưa phải nộp thuế tiêu thụ đặc biệt nhưng nhóm sản phẩm này lại không được hưởng chính sách giảm 2% thuế VAT, gây áp lực kép lên doanh nghiệp.
Vì thế, ông Đậu Anh Tuấn đưa ra đề xuất: “Tôi cho rằng về giải pháp đề xuất, để tăng “sức khỏe” cho ngành là cần có giải pháp tài khóa là then chốt- bởi dư địa chính sách tiền tệ hiện nay gần như đã hết dư địa, không thể tiếp tục ép giảm lãi suất. Do vậy, việc giảm thuế là hết sức quan trọng. Riêng đối với mặt hàng nước giải khát thuộc diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, cần xem xét cho phép áp dụng giảm thuế VAT 2% từ ngày 1/1/2026 giống như các nhóm hàng hóa khác. Lý do là loại sản phẩm này chỉ bắt đầu chính thức chịu thuế tiêu thụ đặc biệt từ ngày 1/1/2027”.
Nhiều chuyên gia tại toạ đàm cũng cho rằng, các chính sách hỗ trợ, đặc biệt là hỗ trợ về thuế cần được thực hiện theo đúng tinh thần và thống nhất. Đơn cử, vướng mắc về việc miễn giảm thuế GTGT 2% đối với mặt hàng nước giải khát có đường trong năm 2026 là cần được tiếp tục để giúp các doanh nghiệp ngành nước giải khát vượt khó, phục hồi trước thềm thực hiện thuế tiêu thụ đặc biệt từ 1/1/2027 tới.
Bình luận