Nằm nép mình dưới chân núi Phú Gia, ngôi làng nhỏ cứ mỗi lần nghe dự báo mưa to, bão lớn lại nháo nhào thu dọn đồ đạc, sơ tán khẩn cấp để tránh hiểm họa đất đá đổ ập xuống bất ngờ.
Thôn Phú Gia từng là nơi yên bình, được bao quanh bởi rừng núi xanh mát, đất đai màu mỡ. Người dân chọn về đây lập nghiệp, mong một cuộc sống an cư. Nhưng nhiều năm trở lại đây, thiên tai, mưa bão ngày càng dữ dội, ngọn núi vốn hiền hòa bỗng trở thành mối đe dọa thường trực. Khoảng 5 năm trở lại đây, hàng chục hộ dân nằm ngay dưới chân núi Phú Gia sống trong cảnh thấp thỏm lơ sợ sạt lở. Cứ dự báo mưa to là già trẻ lớn bé phải thu dọn đồ đạc, di dời đi, hết mưa, lại khăn gói về nhà.
Năm vừa rồi, chính quyền ghi nhận trên núi Phú Gia xuất hiện một vết nứt dài khoảng 50m, rộng khoảng 4 mét, nguy cơ sạt trượt bất cứ lúc nào. Ông Nguyễn Ngọc Tuấn, người dân sống dưới chân núi Phú Gia cho biết, nghe dự báo mưa to bão số 12 sắp vào đất liền là cả thôn chuẩn bị gói ghém ít đồ đạc, chạy sang nhà kiên cố để trú tạm.
“Thật tình mà nói thì người dân sống ở đây luôn luôn lo lắng, bão nhiều, mưa nhiều là chạy nhiều, mưa bão ít là chạy ít. Nghe đến mùa mưa, là chính quyền địa phương đến vận động, toàn bộ anh em, tất cả những hộ ở đây là di dời, đi sang mấy nhà lân cận, chơ lỡ không may xảy ra chuyện. Thứ nhất, bản thân mình thiệt. Thứ hai, là ảnh hưởng đến chính quyền địa phương”.
Gia đình bà Nguyễn Thị Quýt cũng là một trong những hộ dân chịu ảnh hưởng nặng nề. Căn nhà của bà từng bị đất đá từ trên núi tràn xuống, vùi lấp cả nền nhà sau một trận sạt lở lớn vào đầu tháng 11 năm ngoái. Từ đó đến nay, bà Quýt không dám ở lại, đành chuyển hẳn sang nhà con gái để tá túc trong mùa mưa này:
“Khi nghe mưa, trên xã cũng về yêu cầu bà con đi lên các nhà cao trên xóm hoặc đi lên ở các trường học. Ai có nhà con cái gần gũi thì ghé tới chở đi. Khi mưa bão chính quyền cũng không cho ở nhà.”
Tình trạng sạt lở ở núi Phú Gia xảy ra nhiều năm qua khiến người dân ở đây sống trong cảnh bất an. Sau nhiều lần người dân kiến nghị, tháng 4/2025, UBND thành phố Huế đã phê duyệt Dự án di dời, tái định cư vùng sạt lở núi Phú Gia, kết hợp trồng cây tạo mảng xanh, kinh phí khoảng 65 tỷ đồng. Dự án do Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng Khu vực 3 làm chủ đầu tư, triển khai trên diện tích 8,6ha.
Ông Nguyễn Văn Tánh, Phó Chủ tịch UBND xã Chân Mây - Lăng Cô, thành phố Huế cho biết: Qua rà soát, có 14 hộ dân với 38 nhân khẩu ở thôn Phú Gia nằm trong diện phải di dời. Dự kiến năm 2026, người dân sẽ được bố trí về khu tái định cư ở thôn Phước Lộc, xã Chân Mây-Lăng Cô, đảm bảo an toàn và ổn định sinh kế lâu dài.
“Sạt lở dưới dân Phú Gia xảy ra nhiều năm. Mỗi lần về mùa mưa bão, với địa phương triển khai phương án di dời. Thời gian vừa rồi, với hai cơn bão, xã Chân Mây- Lăng Cô cũng thực hiện nhiều biện pháp để di dời dân đến nơi an toàn. Hiện nay, Ủy ban thành phố đã có quyết định phê duyệt đầu tư dự án, đã có thông báo thu hồi đất và hiện đang triển khai kiểm kê, kiểm đếm để lập phương án bồi thường hộ tái định cư, di dời dân đến nơi an toàn tại khu định cư thôn Phước Lộc, xã Chân Mây-Lăng Cô”.
Tình trạng sạt lở không chỉ là nỗi lo riêng của thôn Phú Gia. Toàn thành phố Huế hiện ghi nhận 48 điểm nguy cơ sạt lở cao, chủ yếu tại các xã vùng đồi núi như Khe Tre, Chân Mây-Lăng Cô, Phong Điền và 5 xã thuộc huyện A Lưới trước đây. Ông Nguyễn Đình Đức, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Huế cho biết, cơ quan chức năng đang tập trung rà soát, cắm biển cảnh báo, gia cố những điểm xung yếu và đẩy nhanh tiến độ di dời dân ra khỏi vùng nguy hiểm, bảo đảm an toàn tính mạng và ổn định cuộc sống người dân.
“Hiện tại, các vị trí như, ở Chân Mây- Lăng Cô, núi Phước Tượng và Phú Gia, có những điểm rất có nguy cơ cao sạt lở. Khu vực A Lưới 1 đến A Lưới 5, trong đó A Lưới 3 là khu vực có nguy cơ nhiều nhất. Về dưới này thì khu vực Khe Tre, Phong Điền những nơi có rất nhiều điểm nguy cơ bị sạt lở, các điểm này, chúng tôi cũng có khoanh vùng và từng địa phương đã có phương án để di dời khi có mưa lũ. Về lâu dài, phía Ủy ban thành phố cũng có phương án đầu tư các khu tái định cư để có lộ trình, di dời, sơ tán các hộ dân ra khỏi khu vực sạt lở”.
Lê Hiếu/VOV-Miền Trung
Bình luận