-Cho chị hỏi là chị đang muốn mua nhà ở xã hội ở chỗ Hạ Đình. Em hỗ trợ được chị cái này đúng k?
-Được chị ạ, em có thể hướng dẫn chị kê khai đầy đủ
-Thế kinh phí thế nào hả em?
-Em lấy chị phí kê khai các thứ là 1 triệu
Trong vai người co nhu cầu tư vấn làm hồ sơ mua nhà ở xã hội, nhóm phóng viên đã tiếp cận với các nhóm "cò mồi" bất động sản. Sau những tư vấn dịch vụ làm hồ sơ ban đầu, những cò mồi cam kết “chắc chắn có nhà”, “suất ưu tiên”, “suất ngoại giao” - những cam kết này được đưa ra như một gói dịch vụ. Một “thị trường ngầm” dường như đang hình thành, với mức giá lên tới hàng trăm triệu đồng, thậm chí hàng tỷ đồng cho mỗi cơ hội sở hữu nhà ở xã hội.
Không riêng Kim Chung (Đông Anh), dự án nhà ở xã hội Thượng Thanh (phường Bồ Đề) do Liên danh Công ty CP Him Lam Thủ đô và Công ty CP BIC Việt Nam làm chủ đầu tư, mới khởi công chưa lâu nhưng đã sớm trở thành “miếng mồi béo bở” cho giới môi giới. Theo số điện thoại được rao trên các trang web bất động sản, phóng viên liên hệ với một môi giới tên Ngân, giới thiệu là nhân viên của Công ty TNHH ASUVA Việt Nam với những gợi ý về các suất ngoại giao có giá "chênh" khoảng 350 triệu đồng.
Lần theo địa chỉ mà môi giới Ngân cung cấp, phóng viên tìm đến nơi được giới thiệu là văn phòng giao dịch của công ty. Nhưng thay vì biển hiệu doanh nghiệp hay bảng thông tin dự án, trước mắt chỉ là một quán cà phê nhỏ. Khi được hỏi, nhân viên ở đây giải thích rằng “văn phòng đang trong thời gian sửa chữa”.
Qua quá trình tìm hiểu, phía môi giới - Giám đốc Công ty TNHH ASUVA Việt Nam khẳng định, người mua không ký hợp đồng đặt cọc hay mua bán nhà ở xã hội, mà là “hợp đồng tư vấn dịch vụ” - một hình thức được cho là “hợp pháp” để làm hồ sơ. Để tăng độ tin cậy, họ cho biết tiền sẽ chuyển qua ngân hàng, ngân hàng sẽ giữ lại, chỉ giải ngân khi khách hàng “suất ngoại giao” nhận được thông báo “có nhà” từ chủ đầu tư. Một quy trình nghe có vẻ chuyên nghiệp, nhưng thực chất là một mắt xích tinh vi trong chuỗi giao dịch ngầm.
Từ những đầu mối này, phóng viên tiếp tục lần theo các số điện thoại môi giới khác và phát hiện một kịch bản tương tự đang diễn ra tại nhiều dự án nhà ở xã hội khác nhau. Theo lời những người môi giới, thậm chí có những dự án có thể “làm việc trực tiếp với chủ đầu tư” - người mua chỉ cần chuyển tiền thẳng, là có thể giữ chỗ, ký hợp đồng góp vốn, mà không cần qua bất kỳ quy trình xét duyệt hồ sơ thông thường nào.
Từ Hạ Đình, Kim Chung (Đông Anh) đến Thượng Thanh (Long Biên) hay Vĩnh Hưng…, những “đầu mối” môi giới nhà ở xã hội đang hoạt động theo cùng một kịch bản: rao bán “suất ngoại giao”, thu tiền đặt chỗ, ký hợp đồng “tư vấn dịch vụ”, cam kết “chắc suất 100%”. Tuy nhiên đằng sau những lời hứa hẹn đó là hàng loạt cái bẫy tinh vi được dựng sẵn khiến không ít người dân, vì tin vào quảng cáo “mua nhanh, không cần bốc thăm, chắc suất” đã rơi vào vòng xoáy lừa đảo.
Nhà ở xã hội là chính sách nhân văn của Nhà nước, hướng tới mục tiêu an cư cho người thu nhập thấp, công nhân và người lao động yếu thế. Thế nhưng, những đường dây trục lợi được tổ chức tinh vi ấy đang “rút ruột” niềm tin và tiền bạc của người dân. Không chỉ đẩy người mua vào cảnh mắc kẹt giữa hành trình an cư dang dở, thực trạng này còn tiềm ẩn nguy cơ tiếp tay cho tham nhũng, làm méo mó chủ trương an sinh xã hội nếu không sớm được chấn chỉnh.
Luật sư Nguyễn Văn Chiến, Đại biểu Quốc hội khóa XIV, Nguyên Chủ nhiệm Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội cảnh báo: "Cần phải có sự hướng dẫn phổ biến đối với cả người dân, kiên quyết không thực hiện theo cò mồi cũng như thực hiện những dịch vụ, thu những cái khoản tiền phi lý, ảnh hưởng đến cái thu nhập của người dân cũng như làm rối loạn việc thực thi pháp luật. Nếu như thực hiện qua cái dịch vụ như thế này, có thể là tiếp tay cho những trường hợp móc ngoặc hoặc là tham nhũng hoặc là gây phiền hà cho người dân, nhũng nhiễu để mà cuối cùng được hưởng lợi qua những công việc mà nhà nước đang thực hiện cái chính sách cho những người lao động có thu nhập thấp, cho những người dân".
Rõ ràng, nếu không sớm bịt kín những “kẽ hở” trong quy trình xét duyệt, kiểm soát…, những đường dây cò mồi, trục lợi sẽ còn đất sống. Chính sách nhân văn của Nhà nước chỉ thực sự đi vào cuộc sống khi đến đúng tay những người cần được an cư - chứ không phải những kẻ biết tận dụng kẽ hở để làm giàu trên niềm tin của người khác.
Đằng sau giấc mơ an cư của hàng vạn người lao động thu nhập thấp là những chiêu trò trục lợi tinh vi, những đường dây cò mồi đang len lỏi và bóp méo chính sách nhân văn của Nhà nước. Khi người dân bị rút ruột bởi những “gói dịch vụ” và “suất ngoại giao” ảo thì rõ ràng là nhà ở xã hội vẫn đang còn tồn tại những lỗ hổng trong quản lý và giám sát./.
Thực hiện: Vũ Đào - Minh Quyên
Bình luận