Tổng thống Trump, phần lớn nội dung thảo luận với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky dựa trên cuộc điện đàm được thực hiện trước đó với Tổng thống Nga Vladimir Putin, nhằm thống nhất với cả Nga lẫn Ukraine về các nhu cầu của họ. Cuộc điện đàm được Nhà Trắng đánh giá là mang tính xây dựng, sau khi hai nhà lãnh đạo nhất trí rằng các nhóm kỹ thuật sẽ họp tại Arab Saudi trong những ngày tới. Về phía Ukraine, Tổng thống Zelensky cũng mô tả cuộc trò chuyện với ông Trump là "tích cực, rất có ý nghĩa và thẳng thắn", xác nhận Ukraine sẵn sàng dừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng của Nga và chấp nhận lệnh ngừng bắn vô điều kiện ở tiền tuyến như Mỹ đã đề xuất trước đó. Tổng thống Ukraine đồng thời đề nghị Mỹ hỗ trợ phòng không nhiều hơn để bảo vệ Ukraine trước các cuộc tấn công tiềm tàng.
Trong vai trò “trung gian hòa bình”, cuộc điện đàm tích cực của Tổng thống Trump với giới lãnh đạo hai quốc gia xung đột là Nga và Ucraina đang mở ra những tia hy vọng mới cho nỗ lực tìm kiếm giải pháp giúp chấm dứt xung đột đẫm máu nhất của châu Âu kể từ Thế chiến 2. Các nhà lãnh đạo châu Âu hoan nghênh kết quả điện đàm và những “tiến triển” tích cực đã đạt được, song vẫn lưu ý rằng những bước tiến này cần dẫn đến “một nền hòa bình công bằng và lâu dài cho Ukraine”. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Đức Olaf Scholz đánh giá cao việc ngừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng, khẳng định đây có thể là “bước đầu tiên quan trọng” hướng tới một nền hòa bình công bằng và lâu dài cho Ukraine. Bước tiếp theo là “ngừng bắn hoàn toàn và càng nhanh càng tốt”. Thủ tướng Italia Giorgia Meloni hôm qua cũng khẳng định:
“Như một sự đảm bảo an ninh cho Ukraine, ngày hôm kia đã có một cuộc trò chuyện dài giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin. Trong số các điểm được thảo luận có khả năng ngừng bắn một phần giới hạn ở cơ sở hạ tầng chiến lược, chủ yếu là cơ sở hạ tầng của Ukraine. Tôi nghĩ rằng đây sẽ là tia hy vọng đầu tiên, phù hợp với những gì đã được thỏa thuận trước đó giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Volodymyr Zelensky. Chúng tôi ủng hộ những nỗ lực của Tổng thống Trump và theo quan điểm của tôi, ông ấy là một nhà lãnh đạo mạnh mẽ, người chắc chắn có thể tạo ra các điều kiện cho một nền hòa bình công bằng và lâu dài."
Tuy nhiên, vẫn có những đồng minh châu Âu tỏ ra lo ngại việc ông Putin từ chối lệnh ngừng bắn hoàn toàn do ông Trump đề xuất. Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius cho biết, lời đề nghị tạm thời ngừng tấn công các cơ sở năng lượng của Ukraine "không có giá trị gì" và ông Trump sẽ phải giành được nhiều nhượng bộ hơn.
"Chúng ta đã thấy rằng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng dân sự không hề giảm bớt trong đêm đầu tiên sau cuộc điện đàm được cho là mang tính đột phá và tuyệt vời. Tổng thống Mỹ vẫn sẽ phải quan sát thêm. Lệnh ngừng bắn không phải là một thỏa thuận hòa bình. Một thỏa thuận hòa bình đòi hỏi phải gìn giữ hòa bình. Chúng ta vẫn còn cách xa điều đó. Bây giờ chúng ta đang nói về lệnh ngừng bắn, và không thể chỉ có một bên chấp nhận các điều kiện."
Mặc dù đồng ý tạm dừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng, song thực tế Tổng thống Nga Putin vẫn bác bỏ đề xuất ngừng bắn toàn diện trong 30 ngày mà ông Trump đưa ra. Tương lai của thỏa thuận này hiện khá mù mịt. Tiến trình hòa đàm cho Ukraine dù ghi nhận những dấu hiệu tích cực song vẫn tồn tại thách thức không nhỏ đối trong quá trình hướng tới ngừng bắn toàn diện và hòa bình lâu dài. Điều kiện hòa bình vĩnh viễn mà Nga đặt ra vẫn được xem là "hòn đá tảng" mà các bên cần nỗ lực vượt qua. Điện Kremlin yêu cầu chấm dứt việc Ukraine động viên binh sĩ và tái trang bị lực lượng vũ trang, các nước khác chấm dứt tất cả viện trợ quân sự và chia sẻ tình báo cho Ukraine, thiết lập cơ chế giám sát ngừng bắn. Dẫu vậy, dù con đường dẫn tới hòa bình lâu dài còn rất nhiều chông gai, song việc các bên xung đột thể hiện thiện chí, thậm chí đưa ra những nhượng bộ ban đầu vẫn được đánh giá là mang tính xây dựng. Nga hôm qua thông báo nước này đã tiến hành trao đổi tù binh với Ukraine. Đây là đợt trao đổi tù binh lớn nhất trong cuộc xung đột giữa hai bên./.
Phương Anh/ VOV1
Bình luận