Diễn đàn nhằm đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp đúng với tinh thần của Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.
Các đại biểu cho rằng, tài sản vô hình, bao gồm thương hiệu, sáng chế, thiết kế, phần mềm, dữ liệu, bí quyết kỹ thuật… đang chiếm từ 80 đến 90% giá trị của các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo trên thế giới. Nhưng tại nước ta, phần lớn các tài sản này vẫn chưa được nhận diện đúng tầm chiến lược, chưa có cơ chế định giá, bảo vệ hoặc khuyến khích phát triển tương xứng. Theo Luật sư Mai Thị Thảo, Phó Giám đốc TAT Law Firm, kinh tế tư nhân hiện đang đóng vai trò quan trọng của quốc gia song phải đối diện với những cuộc chiến khốc liệt để bảo vệ tài sản vô hình. Qua quá trình thực tiễn đơn vị đã tiếp nhận nhiều vụ việc tranh chấp thương hiệu, khi những doanh nghiệp làm ăn chân chính bị làm giả, bị xâm phạm sở hữu trí tuệ, gây tổn thất uy tín và kinh tế cho doanh nghiệp.
Đơn cử như vụ Nhựa Bình Minh bị làm giả sản phẩm gây thiệt hại đến uy tín của doanh nghiệp: “Hiện nay, một số doanh nghiệp cố tình đặt tên sản phẩm gần giống “Bình Minh”, chỉ khác một vài ký tự, sử dụng dấu hiệu “Bình Minh” trên sản phẩm kém chất lượng bán ra thị trường, dẫn đến nhầm lẫn cho người tiêu dùng. Có trường hợp khi mua sản phẩm ống nhựa bị rỉ nước, khi khách hàng phản ánh mới phát hiện đó không phải sản phẩm do Nhựa Bình Minh sản xuất. Sự việc này gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng và làm giảm uy tín, niềm tin đối với thương hiệu Nhựa Bình Minh”- Luật sư Mai Thị Thảo, Phó Giám đốc TAT Law Firn cho hay.
Các ý kiến tại diễn đàn nhấn mạnh, sở hữu trí tuệ sẽ là “lá chắn” giúp doanh nghiệp trụ vững trong kỷ nguyên số, đồng thời là thước đo năng lực cạnh tranh quốc gia. Tuy nhiên, tình trạng xâm phạm quyền sở hữu trí tu ở Việt Nam vẫn diễn biến phức tạp, từ hàng giả, hàng nhái cho đến việc nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa đủ khả năng tự bảo vệ thương hiệu. Thực tiễn này đòi hỏi phải tiếp tục hoàn thiện pháp luật, nâng cao hiệu quả thực thi, đồng thời tăng cường phối hợp giữa Nhà nước, doanh nghiệp, luật sư, hiệp hội và truyền thông. Đồng thời cho rằng, cần xây dựng cơ chế bảo vệ vững chắc về sở hữu trí tuệ, không có sở hữu trí tuệ sẽ không thể có đổi mới sáng tạo, và nếu không có thể chế bảo vệ tài sản vô hình, cũng không thể có một nền kinh tế sáng tạo tự chủ.
Theo ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký VCCI việc xây dựng hành lang pháp lý minh bạch, đồng bộ để thúc đẩy đổi mới sáng tạo là yêu cầu cấp thiết hiện nay. Nước ta đã ban hành nhiều chính sách quan trọng như Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đổi mới sáng tạo, Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân. Tuy nhiên, để tạo động lực tăng trưởng mới, việc hoàn thiện thể chế pháp luật vẫn đóng vai trò then chốt. Đổi mới sáng tạo liên quan đến nhiều lĩnh vực, trong đó bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ là yếu tố cốt lõi. Việc bảo vệ tài sản trí tuệ phải được thực thi hiệu quả, bởi thực tế hiện nay tình trạng hàng giả, hàng nhái, vi phạm bản quyền vẫn phổ biến, gây thiệt hại cho doanh nghiệp chân chính và làm giảm niềm tin của nhà đầu tư, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ cao.
Ông Đậu Anh Tuấn nêu ý kiến:”Việc thực thi bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ ở Việt Nam thời gian qua đã có nhiều bước tiến, với Luật Sở hữu trí tuệ và các văn bản hướng dẫn thi hành được ban hành. Tuy nhiên, tình trạng hàng nhái, hàng giả, vi phạm bản quyền vẫn còn khá phổ biến. Vì vậy, trong giai đoạn tới, cần tiếp tục đẩy mạnh công tác thực thi, nhất là trong bối cảnh mới khi sở hữu trí tuệ không chỉ dừng lại ở việc bảo vệ, mà còn phải được coi là động lực thúc đẩy phát triển”.
Nhiều chuyên gia cũng cho rằng, chính sách pháp luật cần được xây dựng một cách khôn ngoan, tránh can thiệp quá mức hoặc đặt ra những rào cản hành chính không cần thiết. Việt Nam có nhiều lợi thế để phát triển đổi mới sáng tạo như lực lượng lao động trẻ, năng động; thị trường rộng; hạ tầng viễn thông- internet tốt. Để thúc đẩy dòng đầu tư trong lĩnh vực khoa học công nghệ đổi mới sáng tạo vào mạnh mẽ hơn thời gian tới phụ thuộc rất lớn vào mặt chính sách. Với Nghị quyết 57 và Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo vừa được Quốc hội thông qua, hy vọng trong thời gian tới, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo tại Việt Nam sẽ có bước phát triển mạnh mẽ hơn./.
Nguyễn Thuý Hằng-VOV1
Bình luận