Tại hội thảo, các đại biểu, chuyên gia, hiệp hội doanh nghiệp, doanh nghiệp cho rằng, Luật Thuế GTGT số 48 của Quốc hội chính thức có hiệu lực từ ngày 01 tháng 7 năm nay, với nhiều kỳ vọng về cải cách, hiện đại hóa chính sách thuế, tăng tính minh bạch, chống gian lận và mở rộng cơ sở thuế. Tuy nhiên, thực tiễn triển khai trong hơn ba tháng cho thấy nhiều bất cập và vướng mắc, đặc biệt là đối với các lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản - những ngành hàng không chỉ mang tính chiến lược trong xuất khẩu, mà còn đảm bảo sinh kế cho hàng chục triệu nông dân và người lao động trên cả nước.
Nêu thực tế trong lĩnh vực hoạt động ông Thái Như Hiệp, Phó Chủ tịch Hiệp hội Cà phê- Ca cao Việt Nam cho biết, hiện cà phê Việt Nam chủ yếu là xuất khẩu, trong đó 85% tổng sản lượng cà phê nhân xanh (nhân sống) được xuất khẩu hàng năm cho hơn 80 nước và vùng lãnh thổ toàn cầu. Tuy nhiên, thực tế cho thấy mức thuế giá trị gia tăng 5% đối với sản phẩm cà phê vẫn đang tạo áp lực lớn cho doanh nghiệp. Vì thế Hiệp hội kiến nghị Chính phủ xem xét điều chỉnh, tháo gỡ kịp thời các vướng mắc trong chính sách thuế giá trị gia tăng đối với nông sản xuất khẩu.
Ông Thái Như Hiệp đưa ra đề xuất: “Hiện nay, ngành nông nghiệp đang phải đối mặt với nhiều áp lực từ nhiều phía, trong bối cảnh chiến tranh thương mại, lạm phát và biến động kinh tế toàn cầu… Trong khi đó, Việt Nam đang bước vào giai đoạn mới với tinh thần chủ động, thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân. Vì vậy, chúng tôi kiến nghị Chính phủ tiếp tục có chính sách hỗ trợ, tháo gỡ rào cản để doanh nghiệp nông nghiệp yên tâm đầu tư, sản xuất, cùng Chính phủ góp phần đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số”.
Đối với Hiệp hội gỗ và lâm sản Viêt Nam, ông Ngô Sỹ Hoài Phó Chủ tịch, kiêm Tổng thư ký Hiệp hội phản ánh, việc chưa có hướng dẫn cụ thể về định nghĩa “gỗ sơ chế thông thường”; ví dụ: xẻ phôi, bóc vỏ, băm dăm… đang khiến doanh nghiệp lúng túng trong kê khai thuế, dẫn đến chậm trễ trong việc hoàn thuế GTGT đầu vào. Tình trạng này dẫn đến hàng nghìn tỷ đồng bị ứ đọng, làm giảm nguồn vốn lưu động và ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ sản xuất, giao hàng và xuất khẩu. Vì thế, ông Ngô Sỹ Hoài đưa ra ý kiến: “Hiện nay, khái niệm và phạm vi “lâm sản chưa qua chế biến” chưa có định nghĩa thống nhất; mỗi bộ, ngành lại có cách hiểu khác nhau, đặc biệt là giữa các cơ quan thuế và chính quyền địa phương. Điều này dẫn đến nhiều cách áp dụng không đồng nhất trong thực tế. Vì vậy, chúng tôi kiến nghị Bộ Tài chính sớm ban hành Thông tư hướng dẫn cụ thể, trong đó cần liệt kê rõ các công đoạn nào được xem là chế biến và xác định tiêu chí thống nhất trên toàn quốc, nhằm tránh tình trạng mỗi địa phương hiểu và thực hiện khác nhau”.
Các ý kiến cũng cho rằng, trong quá trình triển khai áp dụng Luật Thuế GTGT còn vướng một số bất cập nổi bật như: Thủ tục hoàn thuế kéo dài, phức tạp, gây ứ đọng vốn lớn cho doanh nghiệp, đặc biệt trong xuất khẩu. Cùng với đó, rủi ro pháp lý từ hóa đơn đầu vào, khiến doanh nghiệp làm ăn chân chính bị liên đới trách nhiệm; Bất khả thi trong yêu cầu truy xuất đến từng hộ nông dân, khi phần lớn người dân chưa quen với hóa đơn, chứng từ điện tử; mức xử phạt hành chính cao với những sai sót nhỏ, gây áp lực không đáng có cho các doanh nghiệp và hộ kinh doanh nhỏ lẻ.…
Phát biểu tại hội thảo, ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký, Trưởng Ban Pháp chế VCCI, nhấn mạnh, từ phản ánh của các Hiệp hội ngành hàng, cho thấy có một thực tế cần được nhìn nhận nghiêm túc. Đó là chính sách thuế nếu không phù hợp với đặc thù sản xuất, kinh doanh của ngành nông nghiệp sẽ trở thành rào cản lớn, làm suy giảm năng lực cạnh tranh, ảnh hưởng đến dòng tiền, làm gián đoạn chuỗi cung ứng và khiến doanh nghiệp rơi vào thế bị động trong bối cảnh hội nhập sâu rộng.
Vì thế, ông Đậu Anh Tuấn cho rằng, những vướng mắc nêu trên không chỉ là vấn đề kỹ thuật pháp lý, mà còn là vấn đề phát triển bền vững của ngành nông nghiệp Việt Nam, là bài toán về dòng tiền, về năng lực cạnh tranh và về khả năng duy trì chuỗi xuất khẩu nông sản vốn đang đứng trước nhiều thách thức từ các yêu cầu quốc tế ngày càng khắt khe hay các tiêu chuẩn môi trường, truy xuất nguồn gốc mới… Do đó, hội thảo hôm nay được tổ chức với mục tiêu góp phần xây dựng một chính sách thuế công bằng, ổn định, minh bạch, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển, nông dân yên tâm sản xuất, và nhà nước vẫn đảm bảo nguồn thu ngân sách bền vững.
Bình luận