Nhìn lại nhiệm kỳ 2020-2025, trong bối cảnh nhiều biến động lớn của tình hình kinh tế thế giới và khu vực, Đảng bộ Bộ Công Thương đã nỗ lực thực hiện tốt vai trò hạt nhân chính trị, bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Đảng ủy Chính phủ triển khai đồng bộ nhiệm vụ quản lý nhà nước trong các lĩnh vực then chốt của Ngành. Trong đó, công nghiệp đã có những bước phát triển mạnh mẽ, đóng góp thiết thực và quan trọng trong các chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế vĩ mô của đất nước.

Báo cáo chính trị của Ban chấp hành Đảng bộ Bộ Công Thương trình Đại hội nhấn mạnh 4 kết quả lớn trong lãnh đạo thực hiện các mục tiêu tăng trưởng của Ngành giai đoạn 2020-2025. Đáng chú ý, Công nghiệp tiếp tục đóng vai trò then chốt, chiếm trên 30% GDP, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục giữ vai trò là động lực tăng trưởng chính của ngành (chiếm tỷ trọng xấp xỉ 80%), từng bước khẳng định là một trong những trung tâm sản xuất của châu Á, được Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO) đưa vào nhóm các nền kinh tế công nghiệp thu nhập trung bình. Cơ cấu nội ngành công nghiệp chuyển biến khá tích cực với sự giảm dần của ngành khai khoáng và sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp năng lượng, chế biến chế tạo.

Ngành điện cơ bản đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, tỷ lệ hộ dân sử dụng điện lưới quốc gia đạt trên 99%, đứng thứ 2 ASEAN, thứ 30 thế giới về phát triển hạ tầng điện vào năm 2024. Ngành dầu khí phát triển đồng bộ từ thượng nguồn đến hạ nguồn, sản lượng xăng dầu đáp ứng khoảng 70% nhu cầu trong nước; nguồn khí (kể cả LNG nhập khẩu) bảo đảm đủ cho sản xuất điện và các ngành công nghiệp.

Cùng với đó, hoạt động phát triển công thương địa phương được đẩy mạnh thông qua Chương trình khuyến công quốc gia, hỗ trợ công nghiệp nông thôn, chuyển giao công nghệ, ứng dụng máy móc tiên tiến. Chương trình góp phần phát triển cụm công nghiệp, tạo việc làm, nâng thu nhập, thúc đẩy xây dựng nông thôn mới và công nghiệp hóa nông thôn... Bà Nguyễn Minh Huệ - Quyền Trưởng ban Tuyên giáo dân vận, Đảng uỷ Bộ Công Thương thông tin: "Công nghiệp tiếp tục được mở rộng và giữ vai trò động lực tăng trưởng với chỉ số sản xuất bình quân tăng 6,3%/năm; Công nghiệp chế biến, chế tạo, chiếm tỷ trọng lớn trong xuất khẩu và tăng trưởng ổn định. Cơ cấu nội ngành chuyển dịch tích cực, giảm dần khai khoáng, phát triển mạnh công nghiệp năng lượng và công nghiệp chế biến, chế tạo…"

Đánh giá cao các thành tựu nổi bật của ngành Công Thương trong giai đoạn 5 năm vừa qua, Luật sư Bùi Văn Thành - Phó Chủ tịch Liên chi hội Tài chính Khu công nghiệp Việt Nam (VIPFA), Trưởng Văn phòng Luật sư Mặt Trời Mới nhìn nhận, các kết quả đó có được là bởi Đảng bộ Bộ Công Thương đã bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, không ngừng đổi mới phương thức lãnh đạo, tập trung chỉ đạo mạnh mẽ trong lĩnh vực công nghiệp: "Chúng tôi cho rằng là một trong những điểm nổi bật đó là sự thúc đẩy phát triển công nghiệp và chuyển đổi năng lượng, trong đó có Chiến lược về phát triển công nghiệp. Bộ Công Thương đã xây dựng chiến lược phát triển công nghiệp Quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, và ưu tiên công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp 4.0 và chuyển đổi xanh. Và một trong những điểm nổi bật nữa đó là Quy hoạch điện 8 Bộ Công Thương cũng đã đóng một vai trò chủ động trong việc thúc đẩy phê duyệt Quy hoạch điện 8 vào năm 2023 và xác định lộ trình chuyển dịch năng lượng từ than sang khí và năng lượng tái tạo (như điện gió, điện mặt trời) và phát triển ngành công nghiệp ô tô, ngành điện tử và vật liệu mới với các chính sách ưu đãi đầu tư đối với một số các tập đoàn lớn và phát triển kinh tế tư nhân trong các lĩnh vực công nghiệp ô tô, điện tử và vật liệu mới…"

Đồng quan điểm này, chuyên gia kinh tế, TS Lê Đăng Doanh cho rằng, trong nhiệm kỳ vừa qua, Đảng bộ Bộ Công Thương đã đi đầu trong việc thúc đẩy sản xuất công nghiệp và có chính sách toàn diện, bao gồm cả thúc đẩy kinh tế tư nhân và đổi mới các tập đoàn kinh tế, doanh nghiệp Nhà nước, đặc biệt là trong việc đảm bảo an ninh năng lượng cho phát triển kinh tế xã hội:

"Ta hãy thử tưởng tượng nếu không có đóng góp rất lớn của Tập đoàn Dầu khí, Tập đoàn Điện lực và các tập đoàn lớn của công nghiệp thì kinh tế của chúng ta sẽ gặp những khó khăn như thế nào. Cho nên tôi rất mong Đại hội Đảng bộ Bộ Công Thương sẽ nhấn mạnh việc phát triển toàn diện kinh tế Nhà nước và kinh tế tư nhân; Đẩy mạnh khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo cũng như chuyển mạnh việc đầu tư vào các khu công nghiệp một cách đồng đều hơn, cân bằng hơn. Nếu chúng ta nhìn vào bản đồ của kinh tế của nước ta thì khu công nghiệp chỉ chiếm một số khu vực ở miền Bắc, một số khu vực Đông Nam Bộ, TP Hồ Chí Minh, còn lại nhiều khu ở Trung bộ và ở ĐBSCL cũng như là ở những vùng cao, biên giới hiện nay rất cần có vai trò của công nghiệp, thương mại và dịch vụ… và cần đẩy mạnh việc xuất nhập khẩu từ các vùng đó thì sẽ làm tăng trưởng nền kinh tế của chúng ta. Tôi rất mong Đại hội Đảng bộ Bộ Công Thương sẽ có các quyết định rất sáng tạo mạnh mẽ để thúc đẩy đổi mới sáng tạo khoa học công nghệ và phát triển công nghiệp, dịch vụ thương mại một cách hài hòa hơn giữa các vùng…"

Hướng tới mục tiêu đến năm 2030 đưa Việt Nam trở thành nước công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao, nhiệm kỳ 2025- 2030 ngành Công Thương phấn đấu thực hiện các mục tiêu phát triển công nghiệp với tỷ trọng công nghiệp đạt khoảng 35% GDP; chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng khoảng 12-12.5%/năm.

Để hiện thực hoá các mục tiêu này, Đảng bộ Bộ Công Thương nhấn mạnh 7 nhóm giải pháp và 6 đột phá trong tư duy và hành động. Trong đó, tập trung tái cơ cấu ngành Công Thương một cách thực chất, hiệu quả, dựa trên khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, nguồn nhân lực chất lượng cao và vai trò tích cực của kinh tế tư nhân, vai trò nòng cốt của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước. Cơ cấu lại các ngành theo hướng hiện đại, bền vững; chuyển dịch nội ngành công nghiệp sang công nghệ cao, thân thiện môi trường, nâng cao giá trị gia tăng và vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Ưu tiên phát triển công nghiệp nền tảng, hỗ trợ, chế tạo thông minh; đẩy mạnh xuất khẩu ngành chủ lực công nghệ cao.../.

PV Nguyên Long