Theo thông báo của Ủy ban Nobel Hóa học, GS. Omar M.Yaghi, cùng giáo sư Susumu Kitagawa và Richard Robson đã được trao Giải Nobel Hóa học vì công trình phát triển dạng kiến trúc phân tử hoàn toàn mới.

Trong các cấu trúc trên, các ion kim loại đóng vai trò như những “viên gạch nền móng”, được liên kết bởi các phân tử hữu cơ dài (dựa trên carbon). Sự kết hợp tạo thành các tinh thể có chứa những khoang rỗng lớn. Những vật liệu xốp này được gọi là khung kim loại – hữu cơ (metal–organic frameworks, MOFs).

Bằng cách thay đổi các “viên gạch” cấu thành MOFs, các nhà hóa học có thể thiết kế vật liệu để hấp thụ và lưu trữ các chất cụ thể. MOFs cũng có thể thúc đẩy các phản ứng hóa học hoặc dẫn điện. Chủ tịch Ủy ban Nobel Hóa học Heiner Linke cho biết, các khung kim loại – hữu cơ có tiềm năng to lớn, mang đến những cơ hội chưa từng có cho việc tạo ra các vật liệu tùy chỉnh với những chức năng mới.

Trước đó, GS. Yaghi đã được vinh danh tại Giải thưởng VinFuture mùa đầu tiên (2021) bởi chính công trình tiên phong khám phá ra vật liệu khung cơ-kim (MOFs), tại hạng mục Giải Đặc biệt dành cho “Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới”.

Theo đánh giá của Hội đồng Giải thưởng VinFuture năm 2021, vật liệu mới MOFs có thể thay đổi cuộc sống của hàng triệu người đang sinh sống tại những nơi khan hiếm nguồn nước sạch, giúp tự chủ về nguồn nước và nâng cao chất lượng cuộc sống hàng ngày.

Việc GS. Yaghi tiếp tục được trao Giải Nobel Hóa học 2025 không chỉ là niềm tự hào của giới khoa học toàn cầu mà còn khẳng định tầm nhìn chiến lược và năng lực nhận diện những phát minh mang tính bước ngoặt của Giải thưởng VinFuture.

Bên cạnh đó, GS. Susumu Kitagawa – đồng Chủ nhân Giải Nobel Hóa học năm nay – cũng là nhà khoa học từng đồng hành và đóng góp tích cực vào quá trình phát triển của Giải thưởng VinFuture. Điều này một lần nữa khẳng định VinFuture chính là sợi dây kết nối, thúc đẩy các nhà khoa học Việt Nam với cộng đồng khoa học quốc tế.