Lào Cai là tỉnh có nhiều tiềm năng và thế mạnh về phát triển du lịch. Nằm ở vị trí trung tâm của vòng cung Tây Bắc, có cảnh quan tự nhiên đa dạng, văn hóa tộc người đặc sắc, phong phú, nơi đây hội tụ đầy đủ những điều kiện thuận lợi cả về tài nguyên nhân văn và điều kiện tự nhiên để thúc đẩy du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Đặc biệt, trong những năm qua, du lịch cộng đồng đã chứng minh là một phương thức hữu hiệu trong việc đa dạng sinh kế, góp phần quan trọng trong việc xóa đói giảm nghèo tại địa phương.
Khi du lịch chưa phát triển, người dân tại phường Cầu Thia chủ yếu sống dựa vào lâm nghiệp xen kẽ với nông nghiệp, thu nhập thấp. Nhờ có mô hình này, nhiều hộ gia đình, đặc biệt là các phụ nữ dân tộc thiểu số như chị Hà Thị Nhung có việc làm ngay tại gần nhà, có thêm thu nhập và cải thiện đời sống. Chị Hà Thị Nhung – Nhân viên Cơ sở Du lịch MuongLo Farmstay, phường Cầu Thia, tỉnh Lào Cai cho biết: "Trước kia ở nhà tôi cũng chỉ cấy hái thôi. Từ khi có homestay này phát triển tôi cũng có thêm thu nhập, có thêm công việc. Bây giờ làm ở đây vẫn có thể làm công việc chăm sóc đồng áng bình thường".
Nằm giữa không gian rừng núi của xã Púng Luông, mô hình homestay của anh Thào A Su mang đậm bản sắc văn hóa địa phương. Không chỉ thu hút đông đảo du khách đến ăn nghỉ, mô hình còn tạo việc làm cho 5 lao động thời vụ, nhất là vào thời điểm từ tháng 9 đến tháng 12 hàng năm. Anh Thào A Su ở xã Púng Luông, tỉnh Lào Cai chia sẻ: "Lúc đầu tôi cũng định đi làm dưới Hà Nội, là các công ty điện tử. Tuy nhiên tôi cảm thấy cuộc sống ở dưới thành phố khó khăn, nên tôi quyết định về xây dựng homestay để phát triển kinh tế cho gia đình mình và về lâu về dài phát triển kinh tế cho địa phương mình".
Mong muốn của nhiều lao động địa phương là có thêm chương trình đào tạo nghề, tập huấn các kỹ năng mới để giúp môi trường du lịch trở nên chuyên nghiệp và bài bản. Chị Vì Thị Phương – Nhân viên Cơ sở Du lịch MuongLo Farmstay, phường Cầu Thia, tỉnh Lào Cai bày tỏ: "Tôi cũng mong là có những lớp tập huấn và đào tạo thêm về nghiệp vụ buồng phòng, pha chế và cách sale để cho du khách biết đến nhiều hơn. Nếu như có nhiều du khách biết đến thì sẽ tạo công ăn việc làm cho rất nhiều giới trẻ nói chung và cũng có thể là các cô các chú các bác ở gần đây biết đến".
Thời gian qua, tỉnh Lào Cai đã xây dựng nhiều cơ chế chính sách để hỗ trợ và thu hút các nhà đầu tư phát triển du lịch. Đặc biệt, đẩy mạnh các dự án tạo việc làm tại chỗ, đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tổ chức các lớp tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ du lịch đến từng thành viên của các homestay. Ông Đinh Văn Thơ – Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lào Cai cho biết: "Chúng tôi cũng xác định ngoài việc hỗ trợ cho người dân tìm kiếm việc làm tại các doanh nghiệp thì song song với đó là phải tham gia vào các dự án phát triển sản xuất tại chỗ. Như vậy người dân vừa có thể làm những công việc truyền thống, cùng tham gia vào dự án tại chỗ, thì người dân vẫn có thể đảm bảo được cuộc sống ổn định và ở đây chúng tôi xác định vai trò của các hợp tác xã, của các tổ hợp tác rồi các tổ nhóm, hội nhóm đối với các dự án ở tại cộng đồng là hết sức quan trọng".
Còn tại tỉnh Tuyên Quang, xã Lâm Bình được biết đến là vùng đất có nhiều tiềm năng, lợi thế về phát triển du lịch.
Vào khoảng năm 2019 chỉ có 5 gia đình mở homestay, đến nay, thôn Nặm Đíp, xã Lâm Bình đã có 11 homestay. Lợi ích từ du lịch cộng đồng đem lại trong phát triển kinh tế tại các thôn, bản của đồng bào được thể hiện rõ khi người dân có mối liên kết tiêu thụ sản phẩm cây, con, vật nuôi cho các hộ gia đình. Ông Nguyễn Khánh Toàn chủ homestay Thẳm My ở thôn Nặm Đíp, xã Lâm Bình chia sẻ: "Trước khi chưa có du lịch cộng đồng, thu nhập có nhiều hạn chế. Đến giờ có du lịch cộng đồng thì không phải nhà nào có làm du lịch homestay thì mới có thu nhập đâu. Tất cả các gia đình có thể làm ra của cải vật chất, khi có khách đều tiêu thụ được. Đó là hàng hóa của bà con. Rồi những tay nghề bản sắc năm xưa bây giờ được phát triển và tái mở rộng ra thì bà con phát huy được truyền thống bản sắc và quá khứ lao động của bà con".
Với tiềm năng và lợi thế sẵn có, nếu được quan tâm đầu tư trọng điểm, có kế hoạch và lộ trình cụ thể về phát triển mô hình du lịch cộng đồng, Lâm Bình sẽ là điểm du lịch hấp dẫn du khách trong hành trình khám phá vùng cao Đông Bắc. Theo ông Triệu Văn Minh –Hội Nông dân xã Lâm Bình, hiện nay, địa phương đang tập trung đẩy mạnh thu hút đầu tư lĩnh vực du lịch, khuyến khích cộng đồng dân cư tham gia làm du lịch, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương: "Thời gian tới, định hướng của Hội nông dân xã là sẽ tập trung phát triển những cây con đặc sản có lợi thế gắn với phát triển du lịch trên địa bàn xã. Một mong muốn nữa là sẽ đào tạo, hướng dẫn cho hội viên nông dân phát triển kinh tế gắn với phát triển du lịch, đặc biệt là phát triển du lịch cộng đồng homestay. Hội Nông dân xã sẽ phối hợp với các cơ quan chuyên môn đào tạo, dạy nghề cách làm hướng dẫn du lịch, cách tiếp đón khách, hướng dẫn hội viên nông dân chỉnh trang nhà cửa, tạo khuôn viên cảnh quan đẹp để có môi trường xanh sạch đẹp mới thu hút được khách du lịch".
Có thể thấy rằng, du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng đang trở thành đòn bẩy quan trọng trong phát triển kinh tế hộ, chuyển dịch cơ cấu kinh tế và cải thiện đời sống người dân, đặc biệt ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn nhiều khó khăn.
Với nhiều lợi ích về mặt kinh tế xã hội, phát triển du lịch cộng đồng không chỉ góp phần bảo tồn văn hóa truyền thống mà còn tạo cơ hội việc làm, giúp tăng thu nhập cho đồng bào dân tộc thiểu số. Hy vọng trong thời gian tới, mô hình du lịch cộng đồng sẽ được tạo điều kiện để phát triển hiệu quả, bài bản hơn, nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội trên các địa bàn vùng cao của Việt Nam.
Bình luận