Tại Việt Nam, y tế từ xa không còn là một giải pháp tình thế của giai đoạn dịch bệnh, mà đã trở thành một cấu phần chiến lược trong tổ chức hệ thống y tế hiện đại. Từ hơn một nghìn điểm cầu được thiết lập trong giai đoạn cao điểm của đại dịch COVID-19, đến nay mô hình khám chữa bệnh từ xa tiếp tục được duy trì, mở rộng và từng bước đi vào chiều sâu, phục vụ hàng vạn lượt người dân mỗi năm, đặc biệt tại các vùng sâu, vùng xa và nhóm yếu thế.
Việt Nam đang từng bước hoàn thiện khung pháp lý, điều chỉnh và tạo hành lang pháp lý cho hoạt động khám chữa bệnh từ xa. Đây là một bước tiến quan trọng, thể hiện quyết tâm của nhà nước trong việc đưa công nghệ vào phục vụ quyền được chăm sóc sức khỏe của người dân một cách công bằng và an toàn.
GS.TS Trần Văn Thuấn – Thứ trưởng Bộ Y tế - Chủ tịch Hội đồng Y khoa quốc gia cho biết: "Để y tế từ xa phát triển bền vững, không thể chỉ dừng lại ở việc kết nối. Thách thức lớn nhất hiện nay nằm ở chuẩn hóa dữ liệu, bảo đảm an toàn thông tin, xây dựng niềm tin số và thiết kế cơ chế vận hành dài hạn. Trong thời gian tới, Bộ Y tế Việt Nam sẽ tiếp tục ưu tiên hoàn thiện thể chế, chuẩn hóa chuyên môn, thúc đẩy liên thông dữ liệu, đồng thời nâng cao năng lực đội ngũ y tế trong môi trường số".
Dữ liệu y tế hiện đang là một hệ thống khổng lồ, với khoảng gần 400 nghìn thuật ngữ lâm sàng, danh mục kỹ thuật, danh mục bệnh, với rất nhiều nội dung cần mã hóa lâm sàng, từ mã giường bệnh đến thiết bị y tế, các loại thuốc, vật tư, mã cơ sở y tế, mã bảo hiểm, số liệu mã hóa của người bệnh trên VNEID… Để có hệ thống dữ liệu sạch, đảm bảo chất lượng trong vận hành các ứng dụng liên quan, hỗ trợ cho việc quản lý sức khỏe người dân, việc triển khai số hóa hệ thống dữ liệu y tế tại Việt Nam được cho là vấn đề cấp bách.
Tuy nhiên, trong thời điểm hiện tại, việc triển khai hệ thống y tế từ xa tại Việt Nam còn gặp không ít khó khăn, thách thức. Theo TS. Nguyễn Trọng Khoa – Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, để có một hệ thống dữ liệu toàn vẹn trong chăm sóc sức khỏe cho người bệnh, ngành y tế phải chuẩn hóa được các thuật ngữ để tạo lập được một dữ liệu y tế có chất lượng và có thể khai thác được: "Để triển khai thực tế khám chữa bệnh từ xa, đáp ứng được yêu cầu, cần phải tiếp tục triển khai rất nhiều công việc, phải chuẩn hóa các hệ thống về dữ liệu, truyền tải thông tin để thực hiện khám chữa bệnh từ xa. Điểm quan trọng thứ 2 liên quan đến cơ chế tài chính, cơ chế thanh toán bảo hiểm y tế cho khám chữa bệnh từ xa, xác định trách nhiệm rõ của từng cơ sở, hỗ trợ người khám từ xa như thế nào. Đấy là những điều hết sức cần thiết".
Y tế từ xa không chỉ là một giải pháp kỹ thuật, mà là một phương thức tổ chức lại dịch vụ y tế theo hướng lấy người bệnh làm trung tâm, rút ngắn khoảng cách địa lý, chia sẻ tri thức chuyên môn và nâng cao năng lực của tuyến y tế gần dân nhất. Hiện nay, hơn 1000 cơ sở khám chữa bệnh, trong đó có hơn 900 bệnh viện tại Việt Nam đã công bố triển khai bệnh án điện tử, chiếm khoảng 70% tổng cơ sở khám, chữa bệnh có giường bệnh.
Theo ông Nguyễn Trường Nam – Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin Y tế quốc gia, Bộ Y tế, việc đẩy mạnh số hóa trong công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân là hướng đi đúng đắn, tuy nhiên, việc đảm bảo an toàn thông tin và bảo vệ dữ liệu cá nhân trong công tác khám chữa bệnh từ xa là vấn đề vô cùng quan trọng: "Hoạt động y tế từ xa có sự liên quan của các đơn vị thứ ba cung cấp các phần mềm, các thiết bị giải pháp cũng như tích hợp lưu trữ cũng phải có các hợp đồng trách nhiệm rõ ràng và đặc biệt là các điều khoản liên quan đến tính trách nhiệm, không được khai thác, không được sử dụng trái phép khi không được sự đồng ý của người dân theo qui định của pháp luật và quan trọng là nhận thức trong icác hệ thống y tế và đặc biệt là đối với các chủ thể tham gia vào khám chữa bệnh từ xa phải hiểu rõ những rủi ro cũng như những nguy cơ khi triển khai khám chữa bệnh từ xa sẽ xảy ra như thế nào. Trên cơ sở đó phải tuân thủ theo các qui định và các yêu cầu đảm bảo khi khám chữa bệnh từ xa".
Sự đồng hành của Tổ chức chăm sóc sức khỏe Quốc tế Hàn Quốc và chương trình phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam không chỉ mang ý nghĩa hỗ trợ kỹ thuật, mà còn thể hiện cam kết lâu dài đối với định hướng đẩy mạnh hệ thống y tế từ xa tại Việt Nam. Thông qua đó, tạo ra những giá trị mới, đảm bảo mối quan hệ hợp tác y tế lâu dài giữa hai quốc gia và cho tương lai của y tế số tại Việt Nam.
Bình luận