Trong năm qua, các trung tâm ghép tạng của Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng với liên tiếp những kỷ lục mới được xác lập, góp phần hồi sinh sự sống cho hàng nghìn người bệnh. Chỉ trong 1 tuần (tuần thứ 2 của tháng 1 năm nay) Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã xác lập một kỷ lục mới, thực hiện được 21 ca ghép tạng, trong đó có 4 ca ghép tim, 1 bệnh nhân được ghép đồng thời gan- thận, 3 ca ghép gan và 13 bệnh nhân được ghép thận. Kỷ lục quốc gia đã khẳng định vai trò tiên phong của cơ sở y tế này trong lĩnh vực ghép tạng ở nước ta. Đến nay, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức vẫn giữ được một kỷ lục khác, đó là đơn vị thực hiện được nhiều ca ghép tạng nhất cả nước và là trung tâm duy nhất của Việt Nam thực hiện được kỹ thuật ghép tim cho trẻ em.
Hàng chục em nhỏ đã được các thầy thuốc ở đây hồi sinh sự sống từ những trái tim của những người chết não hiến tặng. “Con không biết ai đã hiến tim cho con, nhưng con biết rằng để được ghép tim thì phải có chung các chỉ số và cùng nhóm máu. Con rất biết ơn gia đình người đã hiến cho con trái tim, để cuộc sống của con được trở lại bình thường như hiện nay…”- Một bệnh nhi được ghép tim chia sẻ.
Ghép tim là một trong những kỹ thuật khó nhất trong lĩnh vực ghép tạng. Theo quy định của pháp luật hiện hành, người hiến tạng phải từ 18 tuổi trở lên, nên khi ghép quả tim của người lớn vào trong lồng ngực trẻ em là điều càng khó khăn hơn. Thế nhưng các thầy thuốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã thực hiện thành công nhiều ca “cân não” như thế.
“Ghép tim là một kỹ thuật rất khó, nhất là với những ca ghép xuyên Việt. Thời gian bảo quản tim tốt nhất là 6 tiếng (tối đa cho phép 10 tiếng) tới khi ghép cho người nhận. Việc vận chuyển quả tim từ thành phố Hồ Chí Minh qua đường hàng không gặp nhiều khó khăn khi vận chuyển bằng máy bay dân dụng, từ lúc lấy tim xong phải vận chuyển nhanh nhất ra sân bay để về Hà Nội ghép cho bệnh nhi. Có những lần vận chuyển tạng từ Hà Nội vào Huế nhưng lúc đó lại không có chuyến bay thì phải chuyển hướng bay vào Đà Nẵng, rồi đi ô tô từ Đà Nẵng ra Huế để ghép tạng cho bệnh nhân.”- PGS.TS.BS Nguyễn Hữu Ước, chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực tim mạch cho biết.
Không chỉ là đơn vị duy nhất thực hiện được kỹ thuật ghép tim trẻ em, tháng 10 năm 2024, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức còn là cơ sở y tế đầu tiên ở nước ta tiến hành ghép đồng thời cả tim và gan cho một người bệnh. Nam bệnh nhân hơn 40 tuổi ở Thanh Hóa mắc bệnh cơ tim giãn khiến tim, gan đều bị suy giai đoạn cuối, thời gian sống tính theo ngày, nhưng đã được ghép thành công cả tim và gan từ người cho chết não.
Tiến sĩ Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức chia sẻ: “Ngành y tế Việt Nam đã có những bước tiến dài trong công tác ghép tạng, là một trong 10 thành tựu tiêu biểu của ngành y tế năm 2024. Để có được những thành tựu này, không thể không nhắc tới những đóng góp của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức được. Qua tổng kết, chúng tôi có số lượng vận động hiến tạng nhiều nhất cả nước và cũng là đơn vị có số lượng ghép tạng từ người cho chết não cũng nhiều nhất toàn quốc.”
Cũng là trung tâm ghép tạng hàng đầu của nước ta, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 hiện đang giữ kỷ lục về số ca ghép gan từ người cho sống nhiều nhất cả nước, với khoảng 300 ca và là đơn vị đầu tiên thành công trong thực hiện ghép gan không cùng nhóm máu giữa người cho và người nhận. Thiếu tướng Nguyễn Thế Song, Giám đốc Bệnh viện cho biết, kỹ thuật ghép gan từ người cho sống khó và phức tạp hơn rất nhiều so với ghép gan từ người hiến chết não.
“Công nghệ kỹ thuật ghép gan của Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã hoàn thiện, tương đương các nước tiên tiến trên thế giới, nhưng chi phí thấp hơn rất nhiều. Bệnh viện đã triển khai thực hiện ghép gan trong nhiều tình huống và nhiều loại hình ghép khác nhau: ghép gan cấp cứu, ghép gan theo kế hoạch, ghép gan lấy từ người hiến chết não, ghép gan lấy từ người cho sống, ghép gan cho người lớn, ghép gan cho trẻ em, ghép gan bất đồng nhóm máu, đặc biệt là đã ứng dụng thành công kỹ thuật nội soi lấy mảnh gan ghép và ghép gan, lấy ghép gan tại chỗ và tổ chức điều phối lấy ghép gan xuyên Việt với rất nhiều ca đặc biệt ghi những dấu ấn sâu sắc.”- Thiếu tướng Nguyễn Thế Song cho biết thêm.
Cùng với những kỷ lục về ghép tạng thì công tác vận động hiến mô, tạng cũng liên tục đạt được những kỷ lục mới. Năm 2024, cả nước có 41 ca chết não gia đình đồng ý hiến tặng mô, tạng, cao hơn tổng số ca hiến trong 3 năm 2021, 2022, 2023 cộng lại. Chỉ trong gần 3 tháng của năm nay, trên toàn quốc đã có 21 trường hợp chết não hiến tạng, bằng một nửa so với cả năm 2024. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Kim Tiến, Chủ tịch Hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam cho rằng, với đà này, thời gian tới, ngành ghép tạng Việt Nam sẽ tiếp tục đạt được những kỷ lục mới.
“Tổng số ca ghép tính từ 31 tháng 6 năm 1992 đến 31 tháng 12 năm 2024 là 9.516 trường hợp. Trung bình mỗi năm Việt Nam ghép được hơn 1.000 ca, cao nhất Đông Nam Á. Nhưng nếu chúng ta với tốc độ mà hiến tạng từ người chết não tăng lên gấp 3 lần những năm trước và liên tục thì số số ca ghép trong năm sẽ chẳng mấy chốc lên đến 5.000 ca trong 1 năm. Vấn đề là chúng ta vẫn phải có nguồn hiến chết não.”- PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến cho hay.
Ghép tạng là một trong những tiến bộ y học vĩ đại nhất của thế kỷ 20. Với sự phát triển không ngừng của khoa học và công nghệ, kỹ thuật này đã trở thành một phương pháp điều trị thiết yếu đối với nhiều loại bệnh lý nặng nề. Thừa hưởng thành tựu của thế giới, ngành ghép tạng Việt Nam đang có những bước tiến không ngừng, từ ghép thận đến ghép gan, tim, phổi, tụy, ghép gan không cùng nhóm máu, ghép đồng thời thận- tụy, ghép đồng thời tim- thận, ghép đồng thời tim- gan… Chắc chắn thời gian tới ngành ghép tạng nước ta sẽ có những kỷ lục mới khi các bệnh viện lớn đã lên kế hoạch chinh phục những thử thách trong ghép khối tim- phổi, ghép đồng thời 3 tạng trên cùng một bệnh nhân, lấy gan của 2 người để ghép cho 1 người nhằm giảm thấp nhất mức độ ảnh hưởng của người hiến gan… Không chỉ ghép tạng, những thầy thuốc giỏi vẫn đang ấp ủ kế hoạch thực hiện ghép những bộ phận khác lần đầu tiên thực hiện trên cơ thể con người./.
Văn Hải/VOV1
Bình luận