Phát biểu khai mạc hội nghị, thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng cho biết: Hội nghị diễn ra trong bối cảnh đất nước đang bước vào giai đoạn phát triển mới với nhiều định hướng chiến lược, đặc biệt sau khi Bộ Chính trị ban hành “bộ tứ chiến lược” gồm: Nghị quyết số 57, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết số 59, ngày 24/1/2025 của Bộ Chính trị về “Hội nhập quốc tế trong tình hình mới”; Nghị quyết số 66, ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới và Nghị quyết số 68, ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.

Các nghị quyết đã xác lập 4 định hướng lớn cho phát triển đất nước, đó là: Đột phá về khoa học công nghệ, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo; chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng; hoàn thiện thể chế và tăng cường văn hóa tuân thủ pháp luật; phát huy mạnh mẽ các nguồn lực xã hội. Theo Thứ trưởng Vũ Chiến Thắng, từ ngày 1/7/2025, thời điểm các địa phương triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp sau sắp xếp đơn vị hành chính, chức năng và bộ máy của Sở Nội vụ cùng các Trung tâm Dịch vụ việc làm đã có nhiều thay đổi. Điều này đòi hỏi lực lượng cán bộ làm nhiệm vụ phối hợp với Trung tâm Lao động ngoài nước phải nhanh chóng cập nhật quy trình, hệ thống thông tin, nâng cao năng lực hỗ trợ người lao động một cách kịp thời, chính xác, hiệu quả.

Thứ trưởng Vũ Chiến Thắng khẳng định: Với quan điểm phát triển kinh tế, xã hội, đẩy mạnh hội nhập quốc tế, nâng tầm vị thế quốc gia và tháo gỡ mọi rào cản để phát triển, công tác đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, đặc biệt là các chương trình phi lợi nhuận theo Thỏa thuận quốc tế không chỉ là một giải pháp kinh tế, xã hội đơn thuần, mà đã và đang trở thành một kênh triển khai hiệu quả các chủ trương lớn của Đảng về hội nhập quốc tế, phát triển nguồn nhân lực, ngoại giao kinh tế. Việc đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng cũng là một trụ cột quan trọng trong “đối ngoại nhân lực”, góp phần lan tỏa hình ảnh đất nước, con người Việt Nam, kỷ luật và tác phong lao động của người Việt Nam tới bạn bè quốc tế. Đây cũng là một vòng tuần hoàn nhân lực tương đối hoàn chỉnh, từ khâu chuẩn bị và đào tạo nguồn, tuyển chọn phái cử, quản lý, bảo vệ người lao động ở nước ngoài đến hỗ trợ tái hòa nhập và sử dụng hiệu quả nguồn lực lao động sau khi về nước.

Trong thời gian qua, các Chương trình đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hình thức phi lợi nhuận do Trung tâm Lao động ngoài nước (Bộ Nội vụ) triển khai đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Khoảng 155.000 lượt người lao động đã được phái cử đi làm việc ở nước ngoài, tập trung tại các thị trường như: Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc….hằng năm đóng góp lượng ngoại tệ ước tính khoảng 17.000 tỷ đồng, trở thành một trong những nguồn đóng góp ngoại tệ quan trọng của đất nước, bên cạnh các ngành xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ, du lịch và kiều hối, góp phần quan trọng vào công cuộc giảm nghèo bền vững, bảo đảm an sinh xã hội, đặc biệt là đối với các đối tượng chính sách, người dân vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, quân nhân và công an xuất ngũ.

“Chương trình đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo các chương trình phi lợi nhuận chỉ do Trung tâm Lao động nước ngoài của Bộ Nội vụ triển khai. Ý nghĩa lớn nhất là thực hiện được nhiều chương trình quốc gia. Người đi lao động nước ngoài, họ gửi tiền về nhà trước hết là cá nhân họ, gia đình họ có nguồn lợi, kinh tế gia đình được khởi sắc. Vấn đề thứ hai nữa cũng quan trọng là tư duy của người nông dân khi đi lao động ở nước ngoài 2 năm 3 năm sau trở về thì tư duy họ khác, văn hóa họ cũng khác đi. Cái mới này được lan tỏa, khai thông được cách ứng xử trong gia đình, văn hóa cộng đồng được nâng lên. Chương trình xóa đói giảm nghèo, Chương trình nông thôn mới thì đây là những yếu tố tác động rất tích cực, góp phần thực hiện những chương trình quốc gia giảm nghèo bền vững, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn”.

Phát biểu tại hội nghị, ông Trần Chí Hùng, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ cho biết: Thời gian qua, thành phố Cần Thơ (bao gồm cả 3 địa phương Cần Thơ, Sóc Trăng, Hậu Giang trước đây) đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ như: Hỗ trợ vay vốn với lãi suất ưu đãi, hỗ trợ chi phí ban đầu, hỗ trợ đào tạo định hướng để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người lao động khi tham gia hoạt động này. Thành phố Cần Thơ đã tích cực triển khai các chương trình đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo các chương trình phi lợi nhuận và đưa người lao động đi làm việc thời vụ tại Hàn Quốc theo hình thức hợp tác giữa các địa phương của Việt Nam và Hàn Quốc theo chủ trương của Chính phủ và đạt được nhiều kết quả tích cực, cụ thể:

“Đối với các chương trình phi lợi nhuận do Bộ Nội vụ triển khai thành phố đã phối hợp với Trung tâm Lao động ngoài nước đưa gần 1.660 lao động sang làm việc tại Hàn Quốc, Nhật Bản, Đức và Úc. Đây là lực lượng lao động có tác phong tốt, tỷ lệ hoàn thành hợp đồng cao, được các doanh nghiệp quốc tế đánh giá tích cực. Đối với chương trình hợp tác đưa người lao động làm việc thời vụ tại Hàn Quốc từ năm 2022 đến năm 2025, thành phố đã đưa 846 lao động đang làm việc thời vụ với mức thu nhập gửi về quê hương bình quân khoảng 30 triệu đồng/người/tháng, đồng người năm góp phần cải tạo đời sống người dân và hỗ trợ phát triển kinh tế hộ gia đình”.

Những kết quả trong lĩnh vực đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, nhất là theo các thỏa thuận quốc tế đang ngày càng khẳng định là một cấu phần quan trọng của chiến lược phát triển nguồn nhân lực quốc gia và chiến lược hội nhập quốc tế của Đảng và Nhà nước.

Tuy nhiên, quá trình triển khai đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài cũng đặt ra nhiều vấn đề cần quan tâm xử lý và nghiên cứu các giải pháp thúc đẩy. Cụ thể như, ở một số địa phương, một bộ phận người lao động chưa “nhận diện” đầy đủ, chưa phân biệt rõ các chương trình phi lợi nhuận do đơn vị sự nghiệp công lập triển khai với các hình thức đi làm việc ở nước ngoài khác, dẫn tới việc tham gia còn hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng của địa phương và nhu cầu chính đáng của người lao động. Công tác phối hợp, giải quyết việc làm cho bộ đội, công an xuất ngũ thông qua các chương trình đi làm việc ở nước ngoài theo Thỏa thuận quốc tế vẫn còn dư địa rất lớn, cần có giải pháp căn cơ, đồng bộ và hiệu quả hơn. Ở lĩnh vực lao động thời vụ, vẫn còn bất cập trong khâu tuyển chọn, đào tạo, quản lý, như: tuyển chọn chưa đúng đối tượng, có trường hợp người lao động không có kinh nghiệm nông nghiệp, không phải người gốc địa phương nhưng vẫn được đưa đi; một bộ phận người lao động chưa chấp hành tốt kỷ luật, vi phạm hợp đồng, bỏ trốn do chênh lệch thu nhập, tính chất công việc nặng nhọc, thời tiết khắc nghiệt; trình độ tiếng Hàn còn hạn chế, gây khó khăn trong giao tiếp và hòa nhập. Những hạn chế này nếu không được khắc phục kịp thời sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới hình ảnh, uy tín của người lao động Việt Nam, của các địa phương và của các chương trình đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo thỏa thuận quốc tế.

Tại hội nghị, các đại biểu, đại diện các bộ, ngành, địa phương cùng trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, nhận diện khó khăn, thách thức và thống nhất các định hướng, giải pháp trong giai đoạn mới cho lĩnh vực đưa người lao động Việt Nam đi nước ngoài, yêu cầu ngày càng cao cả về chất lượng và số lượng Trong đó, cần tiếp cận công tác đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo tư duy “vòng tuần hoàn nhân lực” và “đối ngoại nhân lực”. Đẩy mạnh chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo trong toàn bộ chu trình. Gắn chặt công tác đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài với chiến lược hội nhập quốc tế và phát triển kinh tế địa phương. Hoàn thiện thể chế, cơ chế phối hợp và văn hóa tuân thủ pháp luật. Ông Nguyễn Phú Hiếu, Giám đốc Trung tâm dịch vụ việc làm tỉnh Đồng Tháp nêu ý kiến:

“Hiện nay các chương trình phi lợi nhuận nói chung có nhiều ưu điểm, nhưng bên cạnh đó có một hạn chế đó là: Điều kiện đặt ra đối với người lao động cao hơn các chương trình thực tập sinh mà các doanh nghiệp dịch vụ hiện nay đang thực hiện. Xin chia sẻ thực tế như vậy để lãnh đạo Bộ, lãnh đạo Trung tâm Lao động ngoài nước có nghiên cứu. Thứ hai là việc đào tạo, kiểm tra, đánh giá hết sức khắt khe. Biết rằng lao động khi tham gia Chương trình phi lợi nhuận trở về nước thì rất tốt, nhưng mà người lao động của Đồng bằng sông Cửu Long nói chung và của Đồng Tháp nói qiêng kiến phải nên có một Trạm đào tạo ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long để tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động trong khu vực tham gia".

Dịp này, ông Đặng Huy Hồng, Giám đốc Trung tâm lao động ngoài nước thông tin về việc triển khai các Chương trình phi lợi nhuận, đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Ông Vũ Trường Giang, quyền Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước thông tin về tình hình thực hiện các thỏa thuận quốc tế trong lĩnh vực đưa lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài.

Hà Nam-VOV1