Do trận lũ lớn tháng 9 năm ngoái, hơn 700ha dâu tằm của huyện Trấn Yên bị ngập úng, bùn đất vùi lấp, trong đó khoảng 100ha bị chết phải cải tạo đất trồng lại. Với sự nỗ lực của chính quyền địa phương và bà con nông dân, đến nay những diện tích bị thiệt hại nhẹ gần như đã hồi sinh hoàn toàn, số diện tích phải trồng lại sẽ cho thu hoạch vào vụ thu. Những ngày cuối xuân này, trên đất đồng Trấn Yên, những ruộng dâu bát ngát trải dài hai bên bờ sông Hồng xanh rì, căng tràn sức sống.
Bà Trần Thị Liên ở thôn Trúc Đình, xã Thành Thịnh, huyện Trấn Yên cho biết: Gần hai tháng sau khi lũ rút, những hộ dân bị thiệt hại đã được Nhà nước hỗ trợ cây giống, phân bón, cải tạo đất để hồi sinh những ruộng dâu.
Theo bà Liên, sau khi cây dâu hồi sinh trở lại, với 1,5 mẫu dâu tằm, mỗi năm gia đình bà thu được từ 600 - 700kg kén, mang lại nguồn thu hơn 120 triệu đồng.
Sau hơn 20 năm bén rễ trên đồng đất Trấn Yên, đến nay, vùng dâu tằm đã mở rộng hơn 1.000ha ở nhiều xã dọc hai bên sông Hồng như: Tân Đồng, Báo Đáp, Thành Thịnh, Y Can, Quy Mông, Minh Quân. Một số xã vùng cao như Hưng Khánh, Hồng Ca, Lương Thịnh cũng tập trung mở rộng diện tích trên đất vườn tạp và đất bờ bãi ven suối. Những cánh đồng dâu không chỉ mang lại màu xanh cho vùng đất này, mà còn giúp cải thiện đời sống của gần 2.000 hộ dân gắn bó với nghề dâu tằm.
Nghề trồng dâu nuôi tằm từ manh mún, giờ đây đã cơ bản hoàn thiện quy trình sản xuất tiên tiến. Những tiến bộ khoa học kỹ thuật mới được áp dụng đồng bộ giúp nông dân giảm được chi phí đầu tư, giảm công lao động, tăng năng suất, sản lượng và chất lượng kén tằm.
Trước đây, các hộ dân chủ yếu nuôi tằm trên nong đan bằng tre, nứa, sau đó chuyển sang nuôi tằm dưới nền nhà, do diện tích nuôi nhỏ hẹp, khó chăm sóc, khó dọn vệ sinh nên tằm dễ mắc bệnh. Khoảng 4 năm trở lại đây, nhiều hộ dân trong huyện chuyển từ nuôi tằm dưới nền nhà sang áp dụng mô hình nuôi tằm trên giàn khay trượt, vừa tiết kiệm được diện tích làm nhà tằm, hạn chế dịch bệnh, vừa tăng được năng suất, chất lượng kén tằm.
Bà Nguyễn Thị Hồng Lê ở xã Thành Thịnh chia sẻ, việc áp dụng nuôi tằm bằng giàn khay trượt cho hiệu quả vượt trội so với cách nuôi truyền thống, giúp giảm được công lao động, giải phóng được cường độ lao động, không phải bê nong lên xuống, đảm bảo độ thông thoáng, dễ vệ sinh, giảm dịch bệnh, giúp tằm phát triển tốt, tăng năng suất trong cùng một diện tích phòng nuôi.
Những năm qua, hàng trăm nhà nuôi tằm con, tằm lớn của người dân đã được nhà nước hỗ trợ xây dựng mới hoặc nâng cấp, sửa chữa, bằng nguồn vốn chương trình mục tiêu quốc gia và các chính sách hỗ trợ phát triển nông, lâm nghiệp của tỉnh. Đa phần các hộ dân có nhà tằm đảm bảo quy mô, quy cách phù hợp, đảm bảo các yếu tố kỹ thuật nuôi tằm.
Một số dụng cụ nuôi tằm tiên tiến như giàn khay trượt, né gỗ ô vuông, máy gỡ kén đã được người nuôi tằm trong huyện áp dụng ngày càng phổ biến. Hiện gần 100% hộ dân đã sử dụng né gỗ ô vuông thay thế các loại né tre trước đây, giúp giảm công lao động, giảm tình trạng kén đôi, tăng tỷ lệ kén tốt, kén trắng và bán được giá cao.
Ông Nguyễn Minh Thanh, Bí thư Đảng ủy xã Thành Thịnh, huyện Trấn Yên cho biết: xã Thành Thịnh hiện nay có 285ha dâu, chú trọng và phát triển hơn nữa thì năm 2025 xã đã trồng mới 30,7ha. Để tăng năng suất và chất lượng dâu thì cũng đã đưa vào trồng giống dâu mới chuyển từ Lâm Đồng về. Hiện nay diện tích trồng dâu mới phát triển rất tốt, diện tích trồng dâu cũ cũng được chăm sóc, cải tạo. Trong thời gian tới xã sẽ tiếp tục vận động nhân dân cải tạo đất, tăng diện tích dâu...
Huyện Trấn Yên hiện đã hình thành 12 chuỗi liên kết giá trị từ sản xuất - thu mua - chế biến do các HTX đứng ra làm cầu nối cung ứng cây giống, vật tư, tằm giống cho nông dân, sau đó thu mua kén bán cho doanh nghiệp chế biến. Đặc biệt, nhờ có nhà máy chế biến kén tằm quy mô lớn đặt tại địa phương, người dân luôn yên tâm phát triển, mở rộng diện tích vùng nguyên liệu.
Với mục tiêu nâng cao chất lượng, hiệu quả của chương trình trồng dâu, nuôi tằm, huyện Trấn Yên đang chỉ đạo các địa phương tập trung hỗ trợ nông dân mở rộng vùng nguyên liệu, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất để nâng cao năng suất, chất lượng, sản lượng lá dâu và kén tằm. Từ đây, nghề trồng dâu nuôi tằm sẽ phát huy hiệu quả cao nhất, đời sống của người dân sẽ ngày một được nâng cao./.
Đinh Tuấn/VOV Tây Bắc
Bình luận