Tọa đàm do Báo Nhân dân phối hợp với Hiệp hội An ninh mạng Việt Nam và Viện Hàn lâm Khoa học- Công nghệ Việt Nam tổ chức chiều 25/09 tại Hà Nội, nhằm thúc đẩy thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Nội dung tọa đàm xoay quanh 2 chủ đề: Nhận diện rủi ro trong quản trị dữ liệu và bảo vệ dữ liệu trong kỷ nguyên mới. Các chuyên gia nhận định: Trong kỷ nguyên số, dữ liệu trở thành “nguồn tài nguyên quý giá” của nền kinh tế số. Mỗi ngày có hàng tỷ thông tin cá nhân giao dịch hồ sơ y tế, tài chính được lưu trữ và chuyển tải trên môi trường mạng. Dữ liệu mở ra cơ hội phát triển chưa từng có, nhưng cùng tiểm ần nguy cơ mất an toàn thông tin, rò rỉ dữ liệu cá nhân, tấn công mạng và xâm phạm chủ quyền số quốc gia.
Trung tướng Nguyễn Minh Chính, Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội An ninh mạng quốc gia cho rằng, hoạt động của tội phạm công nghệ cao đang diễn ra hết sức phức tạp, đánh cắp dữ liệu cá nhân, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, mua bán vũ khí vật liệu nổ, mua bán ma tuý. Trong khi công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo phát triển mạng mẽ nhưng thể chế pháp luật chưa hoàn thiện, tạo ra lỗ hổng cho các cuộc tấn công mạng.
“Tấn công mạng có hai dạng: Một là tấn công vào cơ sở hạ tầng trọng yếu quốc gia, vấn đề này vô cùng nguy hiểm. Đầu tiên thì các đối tượng có thể là nhà nước, có thể là phi nhà nước tấn công để đánh cắp dữ liệu, đánh cắp bí mật nhà nước, sau đó có thể là vô hiệu hóa hoạt động các hệ thông thống công nghệ, hệ thống thông tin của chúng ta để phá hoại. Vấn đề bảo vệ hạ tầng trọng yếu quốc gia liên quan đến lĩnh vực hàng không, giao thông vận tải, tài chính ngân hàng hết sức quan trọng. Đây là những thách thức rất lớn”- Trung tướng Nguyễn Minh Chính cho biết thêm.
Song hành với bùng nỗ dữ liệu là những thách thức an ninh mạng ngày càng phức tạp. Chỉ một lỗ hổng nhỏ có thể dẫn đến những thiệt hại lớn, gây mất niềm tin xã hội và thiệt hại kinh tế, thậm chí ảnh hưởng an ninh quốc gia. Vì thế, bảo vệ dữ liệu và an ninh mạng trở thành yêu cầu cấp thiết mang tính sống còn đối với sự phát triển bền vững của đất nước. Theo ông Phạm Đại Dương, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, cần có chiến lược để đảm bảo an ninh mạng với tư duy chuyển từ phòng thủ bị động sang phòng thủ chủ động và tích cực.
“Để đảm bảo an toàn dữ liệu thì có hai thành tố chính: Một là bảo vệ bằng công nghệ, bằng hạ tầng và bằng những quy trình, tức là bằng biện pháp kỹ thuật. Thứ hai là bảo vệ bằng luật pháp. Vừa rồi chúng ta đã có rất nhiều những quy định mới của pháp luật như trong Luật an ninh mạng, Luật an ninh thông tin, bảo vệ dữ liệu cá nhân, Luật bảo vệ dữ liệu... Tại kỳ họp thứ 10 của Quốc hội tới đây cũng tiếp tục rà soát các luật có liên quan như Luật bảo vệ bí mật nhà nước. Trước đây, chúng ta xây dựng văn bản pháp luật mang tính chất chủ yếu là phòng ngừa nhưng chưa mang tính chất dẫn dắt. Với sự phát triển khoa học công nghệ như hiện nay thì tôi cho rằng, khi xây dựng pháp luật, ngoài vai trò là phòng ngừa thì cần phải có vai trò dẫn dắt, kiến tạo, phát triển”- Ông Phạm Đại Dương chia sẻ.
Nêu rõ 3 nhóm lỗ hổng trong bảo mật dữ liệu, gồm: Lỗ hổng về mã hóa, về phân quyền truy cập và truy vết dữ liệu, nhiều chuyên gia cũng cho biết, các hệ thống thường bị tấn công bằng những điểm yếu: Có thể do hệ thống đã cũ quá hoặc sơ suất trong cấu hình, sai sót trong việc bảo vệ. Đôi khi, điểm yếu này xuất phát từ việc phân quyền sai, sai sót từ người dùng hoặc sai sót quản trị hệ thống. Để xây dựng một hệ thống thông tin, cần sử dụng công nghệ do nhiều bên cung cấp và đôi khi không thể làm chủ, kiểm soát toàn bộ. Bất kỳ bên thứ ba nào cũng có thể sơ suất và đây là cơ hội cho các đối tượng tấn công. Không có một hệ thống nào an toàn tuyệt đối nên phải xác định trong cả hệ thống thông tin thì đâu là "tài sản" quan trọng, cần thiết nhất, từ đó sử dụng thêm các biện pháp bảo vệ khác để trong trường hợp có sự cố thì không gây ra những thiệt hại nghiêm trọng.
Đảng và Nhà nước ta đã nhiều lần khẳng định: Bảo vệ an ninh mạng chính là bảo vệ độc lập, chủ quyền và sự phát triển bền vững của đất nước trong thời đại mới. Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh: Chúng ta đang bước vào giai đoạn bình minh của kỷ nguyên số, thời kỳ dữ liệu đã trở thành tài nguyên, tư liệu sản xuất quan trọng, trở thành năng lượng mới, thậm chí là "máu" của nền kinh tế số. Đây không chỉ là định hướng chiến lược, mà còn là mệnh lệnh của thời đại đối với Việt Nam. Bảo vệ dữ liệu và an ninh mạng không chỉ là trách nhiệm của từng quốc gia, mà còn là thách thức chung toàn cầu. Tới đây, Việt Nam sẽ đăng cai tổ chức Lễ ký Công ước về chống tội phạm mạng, đánh dấu việc một văn kiện pháp lý đầu tiên của Liên hợp quốc về tư pháp hình sự được thông qua sau 20 năm./.
Văn Hải/VOV1
Bình luận