Cho ý kiến về chủ trương của Đảng trong việc tinh gọn, sắp xếp bộ máy được nhân dân, Quốc hội, các cơ quan đồng tình ủng hộ, tổ chức triển khai thực hiện rất nhanh, rất tốt, Tổng bí thư Tô Lâm cho biết, đây là chủ trương rất đúng, là mong đợi rất lâu của người dân. Bởi tinh gọn tổ chức bộ máy để tiết kiệm tiền, đấy là một phần, còn quan trọng hơn cả là hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả của bộ máy Nhà nước để đưa đất nước phát triển hơn.

Tổng bí thư Tô Lâm đặt câu hỏi tại sao những chủ trương, đường lối của Đảng rất nhiều, những chính sách Quốc hội của Chính phủ tổ chức thực hiện chưa đạt được yêu cầu, chưa đạt được các chỉ tiêu, định mức, chưa đáp ứng được yêu cầu mong muốn của nhân dân. Phải chăng đây là khâu tổ chức thực hiện. Theo Tổng bí thư, chúng ta đã tìm ra được những lý do như vậy, để một đất nước muốn phát triển bứt phá thì phải thực hiện chủ trương đó.

Tổng bí thư nhấn mạnh, mục tiêu đề ra là hiệu lực, hiệu quả để đưa đất nước phát triển, đời sống của người dân được bảo đảm. Muốn đất nước phát triển có hai nhiệm vụ quan trọng đó là: Bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, giữ gìn độc lập là nguyên tắc bất di bất dịch. Muốn đất nước phát triển thì phải có tăng trưởng, đời sống của nhân dân phải được thỏa mãn. “Hai cái này phải luôn được bảo đảm, tăng trưởng và đời sống nhân dân tăng toàn diện trên các lĩnh vực từ xã hội đến y tế, giáo dục, văn hóa.. đều phải được nâng cao. Đấy là hiệu quả của Nhà nước. Không thể nói tăng trưởng mấy con số mà đời sống nhân dân không được đáp ứng”, Tổng bí thư nói.

Tổng bí thư cho biết, để bộ máy hiệu lực, hiệu quả, hiệu năng, thì phải xác định được chức năng, nhiệm vụ; phải có hệ thống quy định pháp luật để toàn dân thực hiện; tiếp đó là bố trí đội ngũ cán bộ như thế nào để nâng cao được hiệu lực, hiệu quả, nâng cao việc thực thi pháp luật đúng. Đây là các bước chúng ta đang làm mô hình tổ chức bộ máy Trung ương, từ Quốc hội, từ Chính phủ đến chính quyền địa phương, cơ sở.

Đặt câu hỏi làm sao bộ máy mang lại sự hài lòng của người dân, Tổng bí thư khẳng định có rất nhiều tiêu chí để đánh giá hiệu năng, hiệu quả của bộ máy Nhà nước, của Chính phủ, của cấp chính quyền. Khả năng lãnh đạo, tầm nhìn dài hạn, khả năng thích ứng, ưu tiên chiến lược và sự đổi mới của chính quyền, của Chính phủ. Mỗi giai đoạn của cách mạng, mỗi đường hướng đưa ra phải có bộ máy để thực thi, đạt được mục tiêu đó.

Tiêu chí thứ hai là hoàn thiện hệ thống pháp luật để toàn dân thực hiện, tính đến khả năng phối hợp, năng lực thực thi chính sách. Về nội dung  này, Tổng bí thư cho rằng phải kiểm điểm đánh giá hằng năm, phải tính đến khả năng quản lý về ngân sách.

Tổng bí thư nêu ví dụ, đầu nhiệm kỳ Quốc hội đã phân bổ hàng năm, không ai được quyền điều chỉnh, muốn điều chỉnh lại phải xin. Chủ tịch tỉnh, Chủ tịch thành phố làm gì khi đầu nhiệm kỳ cấp trên đã phân bổ 5 năm xong hết đồng nào mua muối, đồng nào mua gạo và nếu làm khác đi là vi phạm. Vậy người đứng đầu địa phương làm sao quyết định được các dự án đầu tư trên địa bàn, tính chủ động, năng động sáng tạo như thế nào?

Về mục tiêu phát triển đất nước, theo Tổng bí thư, muốn phát triển tốc độ rất cao, rất nhanh thì bộ máy của chúng ta như thế nào, có phát huy được hết tiềm lực không? Bây giờ mới chỉ là sắp xếp bước đầu, còn cả quá trình. “Tôi nói một quận, huyện của Hà Nội, quận Đông Anh thu 29.000 tỷ, Quận Hoàn kiếm thu 22 nghìn tỷ bằng nhiều tỉnh. Tại sao một huyện quân, quy mô đất đai, dân số như thế lại làm được những điều như vậy? Phạm vi của một tỉnh tại sao làm kinh tế lại hạn chế như vậy. Phải mang sách vở đến học chứ, phải học hỏi kinh nghiệm chứ? Một quận, huyện thu ngân sách gấp nhiều lần tỉnh. Rất đáng phải suy nghĩ với những việc đó? Cái gì là kìm hãm, cái gì là bài học? Tổng bí thư trăn trở.

Khẳng định, lãnh đạo Đảng, Nhà nước đang lắng nghe để tính toán câu chuyện liên quan đến việc phân cấp, phân quyền, quyền lực đến đâu, ở mức độ nào, Tổng  bí thư Tô Lâm cho rằng, chính quyền địa phương 3 cấp hay 4 cấp? Trong khi mô hình của các nước đến 80 % thực hiện chính quyền 3 cấp. Việt Nam đang thực hiện 4 cấp.

“Những vấn đề này tiếp tục nghiên cứu. Mục tiêu là để phát triển, mục tiêu là để quản lý, mục tiêu là để phục vụ tốt hơn nữa. Quy định pháp luật là quản lý hành vi hay quản lý dựa trên kết quả? Hệ thống pháp luật cũng phải thống nhất, phát huy năng lực, bám sát thực tế. Mục tiêu cao nhất là đất nước phát triển, nâng cao đời sống của nhân dân, huy động sức mạnh của nhân dân vào những việc đó để phục vụ nhân dân tốt hơn”, Tổng  bí thư nhấn  mạnh./.

Vân Hồng thực hiện