Hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu vào ngày 6/3 tới diễn ra sau 2 thời điểm đặc biệt căng thẳng trong quan hệ Mỹ- châu Âu. Đó là bài phát biểu của Phó Tổng thống Mỹ JD Vance tại Hội nghị an ninh Munich hồi giữa tháng 2 khi ông chỉ trích các nhà lãnh đạo châu Âu và màn tranh luận gay gắt giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ucraina Volodymyr Zelenskyy tại phòng Bầu dục hôm 28/2.
Các nhà lãnh đạo châu Âu đang cố gắng không “đối đầu” với Tổng thống Donald Trump khi nhà lãnh đạo này chỉ trích Tổng thống Zelenskyy “đánh cược” với Chiến tranh thế giới thứ 3. Đồng thời, châu Âu cũng biết rằng họ phải hành động ngay lập tức để đảm bảo rằng Ucraina tiếp tục nhận được sự hỗ trợ cần thiết. Theo Chủ tịch Uỷ ban châu Âu Ursula von der Leyen, các kế hoạch mới của EU nhằm tăng cường ngành công nghiệp quốc phòng và nâng cao năng lực quân sự có thể huy động gần 800 tỷ euro (841,4 tỷ đô la). Bà đồng thời cho biết, EU sẽ đề xuất cung cấp cho các quốc gia thành viên nhiều không gian tài chính hơn cho các khoản đầu tư quốc phòng và cũng sẽ hướng tới mục tiêu huy động vốn tư nhân."Chúng ta đang trong kỷ nguyên tái vũ trang và EU sẵn sàng tăng mạnh chi tiêu quốc phòng, vừa để đáp ứng nhu cầu cấp bách trong ngắn hạn để hành động và hỗ trợ Ucraina vừa để giải quyết nhu cầu dài hạn là phải chịu nhiều trách nhiệm hơn cho an ninh của chính chúng ta ."
Một quan chức Liên minh châu Âu giấu tên cho biết, “sẽ có nhiều công việc căng thẳng trong những ngày tới”. Cũng theo nguồn tin này, những kết quả cụ thể về tài chính quốc phòng sẽ được công bố.
Tổng thống Mỹ Donald Trump nhiều lần chỉ trích các quốc gia châu Âu không đáp ứng được mục tiêu chi 2% GDP cho quốc phòng theo quy định của NATO. Ngay trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Donald Trump, một số quốc gia đã tăng chi tiêu quốc phòng và số liệu mới nhất của NATO cho thấy, 23 trong số 32 thành viên dự kiến sẽ đạt mục tiêu 2% vào năm 2024. Tuy nhiên, trong cuộc trả lời phỏng vấn mới đây, Tổng thư ký NATO Mark Rutte cho rằng, phải đi xa hơn mục tiêu 2%. "Quan điểm của tôi là chúng ta phải tăng cường chi tiêu và sản xuất quốc phòng. Mức chi tiêu quốc phòng cụ thể sẽ được quyết định vào cuối năm nay. Hiện chúng tôi đang đánh giá năng lực của mỗi nước, cũng như vị trí chúng ta đang ở và nên ở. Dựa trên đó, các mục tiêu sẽ được xác định và chúng ta sẽ quyết định về cam kết chi tiêu quốc phòng mới. Nhưng nó sẽ cao hơn đáng kể so với mức 2% GDP hiện nay và tôi có thể đảm bảo với các bạn về điều đó."
Một câu hỏi quan trọng là liệu EU có đi xa đến mức đồng ý vay chung cho các dự án quốc phòng hay không. Khối này đã quyết định thực hiện bước đi chưa từng có này vào năm 2020 trong bối cảnh đại dịch COVID-19. Một số quốc gia thành viên tin rằng điều này nên được áp dụng cho chi tiêu quốc phòng. Tuy nhiên, các quốc gia bảo thủ hơn về mặt tài chính muốn sử dụng hết các lựa chọn khác trước khi thực hiện bước đi này. Cùng với đó, sự phản đối của một số quốc gia, trong đó đáng chú ý là Hungary và năng lực hạn chế của các cơ sở công nghiệp quốc phòng châu Âu cũng khiến nỗ lực của EU rời khỏi “chiếc ô” an ninh của Mỹ sau hàng thập kỷ là không dễ dàng. Trong một báo cáo mới đây, Goldman Sachs cho rằng, do không có các biện pháp tài chính bù đắp, Khu vực đồng Euro cần phải tài trợ thêm 0,6% GDP hàng năm để đáp ứng mục tiêu chi tiêu quốc phòng là 2,5%”./.
Thu Hoài/VOV1
Bình luận