Bộ Quốc phòng Ba Lan xác nhận, ngày 10/9, lực lượng vũ trang Ba Lan và máy bay NATO đã bắn hạ nhiều máy bay không người lái Nga sau khi các thiết bị này vượt qua biên giới, trong tổng số 19 phương tiện không người lái Nga được phát hiện. Ba Lan coi đây là một "hành động gây hấn". Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cho biết nước này đã kích hoạt Điều 4 của Hiệp ước NATO, cho phép các đồng minh tham vấn khẩn cấp khi một thành viên cảm thấy bị đe dọa, triệu tập một cuộc họp khẩn cấp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc vào ngày hôm nay và áp đặt các hạn chế nghiêm ngặt đối với các chuyến bay dân sự dọc biên giới phía Đông giáp Belarus và Ukraine.
Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cũng lập tức thực hiện điều động hỗ trợ, bao gồm máy bay chiến đấu của Hà Lan, hệ thống cảnh báo trên không của Italia và các tổ hợp phòng thủ tên lửa Patriot của Đức. Tổng thư ký NATO Mark Rutte cho biết:
“Hệ thống phòng không của chúng tôi đã được kích hoạt và đảm bảo thành công việc phòng thủ lãnh thổ NATO , đúng như mục đích được thiết kế. Chúng tôi đã họp và thảo luận về tình hình theo yêu cầu tham vấn của Ba Lan theo Điều 4 của Hiệp ước NATO. Chúng tôi bày tỏ tình đoàn kết với Ba Lan và lên án hành động liều lĩnh của Nga. Việc đánh giá toàn diện vụ việc đang được tiến hành. Chúng tôi sẽ theo dõi chặt chẽ tình hình dọc sườn phía Đông, với hệ thống phòng không luôn trong tư thế sẵn sàng”
Các thành viên của NATO cũng thông báo các kế hoạch phòng không bổ sung. Chính phủ Đức thông báo sẽ mở rộng hoạt động tuần tra trên không tại Ba Lan, tăng gấp đôi số tiêm kích Eurofighter thuộc đơn vị phản ứng nhanh lên 4 chiếc, đồng thời kéo dài thời gian triển khai tới ngày 31/12 thay vì kết thúc vào 30/9 như kế hoạch ban đầu. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tuyên bố sẽ triển khai 3 máy bay chiến đấu Rafale nhằm hỗ trợ bảo vệ không phận Ba Lan.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông sẵn sàng áp thêm lệnh trừng phạt mới lên Moskva nhưng chưa nêu rõ biện pháp nào đang được cân nhắc. Cho đến nay, ông mới chỉ áp thêm một hình phạt thương mại đối với Ấn Độ liên quan đến giao dịch với Liên bang Nga. Một số nguồn tin cho biết, Tướng Keith Kellogg, đặc phái viên của Tổng thống Trump về vấn đề Ukraine, đang trên đường tới Ba Lan khi sự cố máy bay không người lái của Nga xảy ra, sau khi thăm Ukraine.
Trong khi đó, Nga đã ra tuyên bố bác bỏ những cáo buộc của Ba Lan cho rằng Nga đã vi phạm không phận Ba Lan. Bộ Quốc phòng Nga lên tiếng phủ nhận ý định tấn công Ba Lan, cho rằng các máy bay không người lái nhằm vào mục tiêu ở Ukraine và “vô tình” đi vào không phận Ba Lan. Bộ Ngoại giao Nga khẳng định nước này không hề lên kế hoạch cho bất kỳ mục tiêu nào trên lãnh thổ Ba Lan. Nga cho rằng những cáo buộc của Ba Lan có thể khiến tình hình Ukraine thêm căng thẳng, đồng thời tuyên bố sẵn sàng phối hợp tham vấn với Ba Lan để làm rõ vụ việc.
Tuy nhiên, sự cố vẫn được các nước thành viên NATO coi là một bước leo thang nguy hiểm. Sự cố này làm gia tăng nguy cơ xung đột lan rộng ra khỏi phạm vi Nga – Ukraine và khiến căng thẳng trong quan hệ Nga – NATO lên một mức thang mới. Theo các chuyên gia, sau vụ việc máy bay không người lái tại Balan, NATO chắc chắn sẽ thúc đẩy tăng cường phòng thủ ở phía Đông, triển khai thêm lực lượng và khí tài tới các nước thành viên sát với Ukraine và Belarus. Ngoài ra NATO nhiều khả năng sẽ xem xét điều chỉnh chiến lược ứng với với các tình huống “khoảng xám” khẩn cấp nhằm giảm nguy cơ leo thang ngoài ý muốn.
(Ảnh: Các thành viên NATO tăng cường vũ khí khí tài đến Litva để ủng hộ Ba Lan sau vụ việc UAV - Reuters)
Châu Anh
Bình luận