Các kịch bản đối với nền kinh tế toàn cầu nếu xung đột Israel- Iran tiếp tục leo thang
VOV1 - Thị trường tài chính toàn cầu đang theo dõi chặt chẽ những diễn biến mới trong căng thẳng giữa Ixraen và Iran. Mức độ leo thang của xung đột sẽ đóng vai trò định hình triển vọng tăng trưởng, lạm phát và định hướng chính sách tiền tệ toàn cầu.

Thị trường tài chính toàn cầu đang theo dõi chặt chẽ những diễn biến mới trong căng thẳng giữa Ixraen và Iran. Mức độ leo thang của xung đột sẽ đóng vai trò định hình triển vọng tăng trưởng, lạm phát và định hướng chính sách tiền tệ toàn cầu. Dù hiện tại thị trường vẫn phản ứng thận trọng, song các nhà đầu tư cũng bắt đầu đánh giá lại xác suất của các kịch bản kinh tế với những mức độ rủi ro khác nhau.

Tâm điểm chú ý hiện nay của các thị trường và giới đầu tư là cuộc họp chính sách kéo dài 2 ngày (17-18/6) của Cục Dự trữ liên bang Mỹ. Dù gần như chắc chắn ngân hàng trung ương Mỹ sẽ giữ nguyên lãi suất, song cuộc họp vẫn sẽ phát đi những tín hiệu quan trọng có thể làm xoay chuyển thị trường trong bối cảnh địa chính trị phức tạp.

 Trong khi tác động của thuế quan đến lạm phát cho tới nay vẫn hạn chế, thì cuộc xung đột giữa Israel và Iran đang trở thành một biến số mới với chính sách tiền tệ, đe dọa gây bất ổn trên thị trường năng lượng toàn cầu. Thị trường hiện nghiêng về kịch bản một cuộc đối đầu có kiểm soát, với các bên liên quan chủ yếu tìm kiếm cách tránh leo thang toàn diện. Các yếu tố hỗ trợ cho kịch bản này bao gồm mong muốn của Iran trong việc giảm nhẹ trừng phạt quốc tế, lợi ích kinh tế của các cường quốc như Mỹ, Trung Quốc và Liên minh châu Âu trong việc duy trì giá dầu ổn định, và vai trò của ngoại giao khu vực. Trong bối cảnh này, mặc dù giá dầu Brent đã tăng lên mức cao nhất trong ba tháng, song xu hướng được kỳ vọng chỉ mang tính tạm thời. Với sự linh hoạt từ OPEC+ và kỳ vọng bình thường hóa nguồn cung, giá dầu có khả năng giảm về quanh mức 58 USD/thùng trong vòng 12 tháng tới. Tác động lạm phát toàn cầu được đánh giá là hạn chế và các ngân hàng trung ương có thể tiếp tục theo đuổi lộ trình nới lỏng tiền tệ. Chuyên gia Robert Conzo tại Công ty tư vấn đầu tư Wealth Alliance nhận định:

“Những gì đang diễn ra hiện nay khá tương đồng với xu hướng chung trong suốt tháng 6 và thậm chí là từ đầu năm đến nay. Thị trường biến động  không nhất thiết trong ngày, mà là theo thời gian, nhưng nhìn chung vẫn đi ngang. Không có quá nhiều thay đổi lớn. Dù khó tin, đó lại là một tín hiệu tích cực. Thị trường hiện tại có phần bình lặng. Tôi cho rằng điều này xuất phát từ một kiểu chắc chắn trong sự bất định. Các chính sách thuế quan đang tiếp tục phát triển, và với chúng tôi, thị trường đang dần trở lại trạng thái bình thường.”

Tuy nhiên, rủi ro vẫn tồn tại nếu căng thẳng leo thang vượt tầm kiểm soát. Một cuộc xung đột mở rộng với sự tham gia trực tiếp của Mỹ hay động thái cứng rắn của các bên như phong tỏa Eo biển Hormuz, nơi trung chuyển khoảng 20% sản lượng dầu toàn cầu. Điều này có thể đẩy giá dầu lên trên 100 USD/thùng trong ngắn hạn, do đó gây áp lực mạnh lên lạm phát toàn cầu và có thể làm giảm tăng trưởng từ 0,5% đến 1,0%, cũng như  làm chậm tiến trình cắt giảm lãi suất của các ngân hàng trung ương. Nguy cơ tác động lan tỏa sang tâm lý tiêu dùng, chi phí vận tải và niềm tin doanh nghiệp toàn cầu là rất đáng kể. Dù xác suất của kịch bản này thấp hơn, nhưng mức độ tổn thương gây ra cho các thị trường đang phục hồi sau chu kỳ thắt chặt chính sách tiền tệ là không thể xem nhẹ.

Một khả năng trung gian cũng được cân nhắc là xung đột kéo dài nhưng không vượt khỏi phạm vi hiện tại. Tình trạng bất ổn tiếp diễn có thể giữ giá dầu ở mức cao trong thời gian dài hơn, dao động quanh mức 75 đến 85 USD/thùng. Nhìn chung, theo các nhà phân tích,  mức độ bất định của xung đột Israel-Iran là một biến số lớn đối với nền kinh tế toàn cầu trong nửa cuối năm 2025. Tác động chủ yếu sẽ diễn ra qua kênh giá dầu và tâm lý thị trường, kéo theo những điều chỉnh về kỳ vọng lạm phát và chính sách tiền tệ. Trong khi các nhà đầu tư hiện chưa thấy dấu hiệu của một cuộc khủng hoảng toàn diện, việc chuẩn bị cho các tình huống rủi ro và duy trì danh mục đầu tư cân bằng vẫn là yếu tố then chốt để bảo vệ giá trị tài sản và duy trì tăng trưởng ổn định trong môi trường địa chính trị đầy biến động./.

Thu Hoài

Xem trên các nền tảng khác

Bình luận