Sau nhiều tiếng đồng hồ đánh vật với con đường lầy lội vừa bị lũ ống, lũ quét tàn phá, chúng tôi cũng tới được khu tái định cư tập trung thôn Minh Thượng, xã Tân Quang, tỉnh Tuyên Quang. Đây là một trong số ít dự án ở tỉnh Tuyên Quang đang được triển khai thực hiện. Nhà nước hỗ trợ mặt bằng, hệ thống điện, nước, mỗi hộ dân được bố trí một khu đất khoảng 400m2 để làm nhà. Những ngày này, nhiều gia đình ở thôn Minh Thượng đang khẩn trương xây dựng, hoàn thiện căn nhà của mình. Ông Vàng Văn Sái và chị Tráng Thị Liễu, thôn Minh Thượng, xã Tân Quang cho hay:
Được nhà nước hỗ trợ 21 triệu, thêm 200 triệu vay nhân hàng để làm nhà. Ở dưới đây tốt hơn trên kia đi lại khó lắm.
Trước mua xi măng không làm kịp bị mưa hỏng hết, nay làm tiếp, chắc nhà làm cũng gần 200 triệu đồng. Nhà trước ở cũ về đây ở nhà mới thích hơn, đông người hơn rất vui.
Minh Thượng là thôn đặc biệt khó khăn ở tỉnh Tuyên Quang, nguy cơ sạt lở do lũ ống lũ quét cao. Từ năm 2023, UBND huyện Bắc Quang(cũ) đã phê duyệt dự án khu tái định cư tập trung cho 32 hộ dân. Đến thời điểm hiện tại về cơ bản hệ thống hạ tầng đã được hoàn thành. Ông Tải Chung Thức, Trưởng thôn Minh Thượng mong muốn.
Đa số các hộ dân ở hai nhà vì chưa hoàn thiện, nhà các hộ dân làm cũng được 80-90% rồi. Mong muốn của người dân là kéo điện vào để được ở nhà mới đón Tết.
Dự án khu tái định cư tập trung thôn Minh Thượng được cấp vốn đầu tư từ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển Kinh tế - Xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Chủ đầu tư là Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình tỉnh Tuyên Quang và Ban quản lý dự án dầu tư xây dựng công trình khu vực Bắc Quang là đơn vi trực tiếp quản lý dự án này. Trong quá trình triển khai thực hiện dự án do điều chỉnh hồ sơ, chi phí đền bù cao hơn tổng mức đầu tư đã duyệt ban đầu dẫn đến phải phát sinh trình tự thủ tục. Thêm vào đó, thời tiết không thuận lợi, thường xuyên có mưa lớn kéo dài, nên đã làm ảnh hưởng tới tiến độ triển khai dự án. Ông Hoàng Ngọc Vũ, Giám đốc Ban quản lý dự án dầu tư xây dựng công trình khu vực Bắc Quang, cho biết: Vốn đã cấp cho dự án trên 19 tỷ đồng, tỷ lệ giải ngân đạt khoảng 95 %
Để thực hiện dự án dân cư này có mấy yếu tố, thứ nhất là lựa chọn vị trí địa điểm, thứ hai phải phù hợp với kế hoạch, quy hoạch sử dụng đất, thứ bao phải khảo sát thiết kế đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật. Qua trong nhất là phải được sự đồng thuận của người dân, khi xây xong dân phải đến định cư ổn định cuộc sống sau này.
Một nguyên nhân nữa dẫn đến việc chậm triển khai các dự án là do việc điều chỉnh địa giới hành chính và thay đổi mô hình tổ chức bộ máy chính quyền đã làm phát sinh thay đổi về địa bàn, nhân sự, đầu mối quản lý, gây khó khăn trong việc duy trì tính liên tục trong tổ chức thực hiện các dự án tại cơ sở. Trước khi sáp nhập, mỗi địa phương trước kia xây dựng chính sách, đối tượng thụ hưởng, định mức hỗ trợ và quy trình thủ tục riêng biệt. Sau hợp nhất, sự không đồng nhất đã gây khó khăn trong áp dụng thống nhất các chính sách hỗ trợ bố trí ổn định dân cư vùng nguy cơ ảnh hưởng thiên tai đang triển khai thực hiện. Ông Lưu Văn Đông, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Quang, tỉnh Tuyên Quang, cho biết: Từ thực tiễn tại địa phương, đòi hỏi phải điều chỉnh kịp thời về cơ chế, chính sách và cách thức triển khai.
Theo quan điểm của tôi để phát huy hiệu quả dự án thì ngay từ ban đầu từ khâu khảo sát chính quyền địa phương và người dân phải họp trao đổi với nhau thật kỹ, chọn mặt bằng, nghiên cứu quy hoạch phải chuẩn ngay từ đầu, nếu có vướng mắc cũng phải giải quyết ngay từ đầu thì dự án mới đem lại hiệu quả nhanh nhất.
Trước biến đổi khí hậu, thiên tai diễn biến phức tạp đe dọa đến tính mạng và tài sản của người dân, mới đây HĐND tinh Tuyên Quang ban hành Nghị quyết Số 12 quy định chính sách hỗ trợ thực hiện bố trí dân cư các vùng thiên tai, đặc biệt khó khăn, biên giới, di cư tự do, khu rừng đặc dụng, giai đoạn 2025-2030. Qua đó sẽ đẩy nhanh tiến độ sớm hoàn thành các dự án tái định cư cho người dân trong vùng nguy cơ ảnh hưởng bởi thiên tai, bão lũ, đặc biệt khó khăn./.
Bình luận