Truyền thông: “Cầu nối” giữa ý chí chính trị và đồng thuận xã hội trong chuyển dịch năng lượng

“Việt Nam hiện trong nhóm các quốc gia dẫn đầu về tỷ trọng năng lượng tái tạo (NLTT) trong cơ cấu sản xuất điện năng”. “Tương lai của chúng ta là năng lượng sạch”… Để hiểu đúng về tầm quan trọng của NLTT cũng như sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả trong hành trình chuyển dịch năng lượng có vai trò quan trọng của truyền thông chính sách - “cầu nối” giữa ý chí chính trị và đồng thuận xã hội trong hành trình này. Đó là khẳng định của các chuyên gia, diễn giả tại Hội thảo tổng kết “Chương trình truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng về chuyển dịch năng lượng” do Bộ Tài chính tổ chức sáng nay (24/6/2025) tại Hà Nội.

Ông Lê Tuấn Anh – Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính - Kinh tế ngành (Bộ Tài chính)

“Chương trình truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng về chuyển dịch năng lượng” do Chương trình Liên minh Đối tác chuyển dịch năng lượng Đông Nam Á (ETP) thuộc Văn phòng Dịch vụ Dự án Liên Hợp Quốc (UNOPS) và Vụ Tài chính - Kinh tế ngành (Bộ Tài chính) khởi động từ tháng 4/2024 nhằm hướng tới mục tiêu cung cấp cho công chúng những kiến thức và kỹ năng thiết yếu để có thể chủ động tham gia và đóng góp vào quá trình hiện thực hóa chính sách chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam.

Qua 15 tháng triển khai, Chương trình truyền thông nâng cao nhận thức công đồng về chuyển dịch năng lượng là một sáng kiến thiết thực và kịp thời, được triển khai trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực hiện thực hoá các cam kết quốc tế về khí hậu, đặc biệt là mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Trong tiến trình này, việc thúc đẩy nhận thức, thay đổi hành vi và huy động sự tham gia chủ động của toàn xã hội là yếu tố then chốt để tạo nên sự thay đổi bền vững. Ông Lê Tuấn Anh – Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính - Kinh tế ngành (Bộ Tài chính) nhìn nhận: "Để hiện thực hóa mục tiêu này, bên cạnh các biện pháp về chính sách về công nghệ, về nguồn lực tài chính thì một yếu tố rất quan trọng, đó là nâng cao nhận thức cộng đồng, đặc biệt là về vai trò, trách nhiệm và cơ hội tham gia của người dân, của doanh nghiệp trong quá trình chuyển dịch là một yếu tố rất then chốt…"

Theo TS Lê Xuân Nghĩa - Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tiền tệ của Chính phủ, Quyết định 768/QĐ-TTg ngày 15/4/2025 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Điều chỉnh Quy hoạch Điện 8 cho thấy nhu cầu điện dự báo tăng trưởng mạnh mẽ do sự phát triển kinh tế và công nghiệp hóa. Quy hoạch này đặt trọng tâm vào việc mở rộng các nguồn năng lượng tái tạo (NLTT) để đáp ứng nhu cầu năng lượng sạch và bền vững.

Dẫn chứng các mục tiêu cụ thể giai đoạn 2026-2030 về phát triển Điện mặt trời (ĐMT) tăng thêm từ 29.787 MW (kịch bản cơ sở) lên đến 56.800 MW (kịch bản cao) so với con số 16.672 MW hiện tại, với ưu tiên phát triển tại miền Bắc và các dự án ĐMT nổi trên hồ thủy điện, thủy lợi; hay Điện gió (ĐG) tăng thêm từ 20.197 MW đến 32.160 MW, cùng mục tiêu 6.000 MW điện gió ngoài khơi, dù khả năng hoàn thành trước 2030 còn hạn chế; Các nguồn khác như điện sinh khối (và rác) tăng thêm từ 2.569 MW đến 4.471 MW, thủy điện tích năng mở rộng từ 2.400 MW lên 6.000 MW, pin lưu trữ (BESS) đạt từ 10.000 MW đến 16.270 MW, tăng gấp hơn 30 lần so với QHĐ VIII (300 MW)… TS Lê Xuân Nghĩa khẳng định, “những mục tiêu này không chỉ thể hiện quyết tâm chuyển dịch năng lượng xanh mà còn phản ánh tầm nhìn dài hạn của Việt Nam trong việc giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, hướng tới một hệ thống năng lượng linh hoạt và hiện đại”.

Đồng quan điểm này, ông Hà Đăng Sơn - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và tăng trưởng xanh cho biết, “Việt Nam hiện trong nhóm các quốc gia dẫn đầu về tỷ trọng năng lượng tái tạo (NLTT) trong cơ cấu sản xuất điện năng”. Cùng với đó, tiềm năng tiết kiệm năng lượng của Việt Nam còn rất lớn. Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua ngày 18/6/2025 và sẽ có hiệu lực từ đầu năm 2026 có nhiều điểm mới, phân cấp phân quyền mạnh mẽ hơn. Tuy nhiên, để các chính sách đi vào cuộc sống, rất cần có sự đồng hành của các cơ quan truyền thông, báo chí: "Nếu không có những thông tin đầy đủ, không có những thông tin mà mang tính chất chính thống, đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay thì chúng ta sẽ thấy rằng nguồn tin nhiễu rất là nhiều và có thể làm gây sai lệch hoặc tạo ra những xu hướng / có thể hiểu sai / hoặc là tạo ra những thông tin truyền miệng, nói với nhau, dẫn tới việc ảnh hưởng rất nhiều đến việc triển khai các cơ chế, chính sách…"

Ông Đặng Khắc Lợi - Phó Cục trưởng, Cục Báo chí, Bộ Văn hoá thông tin và du lịch

Từ thực tế của công tác truyền thông chính sách thời gian qua gắn với công tác tuyên truyền, thông tin của báo chí, ông Đặng Khắc Lợi - Phó Cục trưởng, Cục Báo chí, Bộ Văn hoá thông tin và du lịch cho biết: "Ví dụ vừa rồi một số Luật được Quốc hội ban hành chẳng hạn, khi mà các cơ quan truyền thông vào cuộc thì các Luật đấy khi ra đời thì được áp dụng vào thực tế rất là tốt. Khi chúng tôi tổng kết lại, chúng tôi xem lại và chúng tôi đo đếm lại công tác truyền thông thì đấy là một trong những hiệu quả rất tốt. Và vừa rồi thì Đảng cũng có Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân, thì trong Nghị quyết đó cũng đã nói rất rõ đến các cơ quan báo chí truyền thông, và nói ngay từ các câu đầu là các cơ quan báo chí truyền thông phải chính xác, thì phải nhanh, thì đấy là một trong những nội dung của Nghị quyết 68-NQ/TW"…/.

Các chuyên gia, diễn giả chia sẻ tại Hội thảo

PV Nguyên Long

Giới thiệu

Thời sự

Chính trị

Thế giới

Kinh tế

Nông nghiệp & Biển đảo

Xã hội

Khoa học & Công nghệ

Văn hoá & Du lịch

Multimedia

Podcast

Góc nhìn VOV1

VOV1 đặc biệt

Bình luận