Sáng 25/6, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội và Viện Friedrich Naumann Foundation Việt Nam tổ chức Hội thảo công bố Báo cáo thường niên Kinh tế Việt Nam 2025. Báo cáo có chủ đề: “Định vị vai trò của chính sách công nghiệp thúc đẩy khu vực tư nhân hướng tới tăng trưởng hai con số”.
Báo cáo Kinh tế thường niên Việt Nam 2025 của Trường Đại học kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội tập trung vào một số nội dung chính, bao gồm khái quát toàn cảnh kinh tế thế giới năm 2024 và nửa đầu năm 2025, tổng quan về một số nền kinh tế lớn và có mối quan hệ chặt chẽ với Việt Nam, triển vọng kinh tế thế giới năm 2025 và các căng thẳng thương mại gần đây có tác động đến Việt Nam cũng như các quốc gia đối tác. Báo cáo cũng xác định động lực tăng trưởng của Việt Nam trong giai đoạn tới trên cơ sở soi chiếu mô hình tăng trưởng của Việt Nam với mô hình tăng trưởng kinh tế của các quốc gia và vùng lãnh thổ Đông Á trong giai đoạn tăng trưởng cao và kinh nghiệm chính sách của các quốc gia này.
Việt Nam đang đứng trước khát vọng lớn về tăng trưởng kinh tế hai con số, mục tiêu mang tính bước ngoặt nhằm thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình và hiện thực hóa các mục tiêu phát triển quốc gia đến năm 2030 và tầm nhìn 2045. Trong bối cảnh đó, việc định vị vai trò của chính sách công nghiệp nhằm thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân - vốn đã đóng góp hơn 50% GDP và là trụ đỡ chính về việc làm - trở thành yếu tố then chốt.
Theo các chuyên gia, khu vực tư nhân ngày càng được khẳng định là động lực tăng trưởng quan trọng và việc tạo điều kiện tối ưu thông qua các chính sách công nghiệp quốc gia không chỉ là yêu cầu bức thiết mà còn là yếu tố quyết định sự thành công của mục tiêu tăng trưởng. TS. Nguyễn Quốc Việt, Chuyên gia chính sách công Trường Đại học Kinh tế - ĐHQGHN nhận định, mặc dù Nhà nước đã áp dụng nhiều chính sách để thúc đẩy ngành công nghiệp nhưng thực tế các chính sách này chưa đủ mạnh và đồng bộ để tạo ra đột phá.
“Chính sách công nghiệp nói chung, chính sách cho sự phát triển công nghiệp, đặc biệt là công nghiệp chế biến, chế tạo của Việt Nam vẫn còn có dấu hiệu hạn chế. Ví dụ, chúng ta chưa có những cú huých về đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ hay là nguồn nhân lực chất lượng cao để từ đó gia tăng đóng góp của yếu tố năng suất tổng hợp trong nền kinh tế nói chung. Chúng tôi rà soát, đánh giá lại các chính sách công nghiệp của Việt Nam trong thời gian qua và đề ra một số định hướng cho sự thay đổi, làm mới các chính sách công nghiệp. Đặc biệt là chính sách công nghiệp lớn, liên quan tới ngành công nghiệp chế biến, chế tạo của Việt Nam trong thời gian tới”
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu tiếp tục đối mặt với nhiều bất ổn, chuỗi cung ứng toàn cầu bị gián đoạn và các rủi ro tài chính leo thang, để kinh tế Việt Nam hướng tới việc tăng trưởng hai con số, ngoài các cách tiếp cận truyền thống, cần bổ sung thêm một cách tiếp cận mới, đó là định vị lại vai trò của chính sách công nghiệp nhằm thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân. Theo các chuyên gia, chính sách công nghiệp - không chỉ như một công cụ chính sách ngành, mà phải là động lực chiến lược hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là khu vực tư nhân, phát triển nhanh và bền vững. TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV, thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia nhìn nhận:
“Chúng ta đã tăng hàm lượng công nghệ, tăng hàm lượng xuất khẩu trong các sản phẩm công nghiệp. Mức tăng này tương đối tốt so với các nước trong khu vực. Tuy nhiên, vẫn có bất cập, mức độ giá trị gia tăng trong công nghiệp chế biến, chế tạo chưa nhiều, chủ yếu vẫn phụ thuộc vào doanh nghiệp đầu tư nước ngoài. Thứ hai, công nghiệp chế biến, chế tạo vẫn chủ yếu dựa vào động lực từ xuất khẩu. Trong xuất khẩu thì 72% do khối FDI tham gia đóng góp. Thứ ba là sự kết nối của doanh nghiệp trong nước với doanh nghiệp nước ngoài, doanh nghiệp lớn với doanh nghiệp nhỏ trong chuỗi giá trị của ngành công nghiệp chế biến, chế tạo chưa được tốt.”
Theo các chuyên gia, chính sách công nghiệp cần mang tính kiến tạo, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững. Theo đó, thúc đẩy đồng bộ tổng cung và tổng cầu, nhất là các động lực phát triển bền vững của nền kinh tế dựa trên các mô hình tăng trưởng mới và gắn với xu hướng thương mại đầu tư toàn cầu. Đặc biệt, cần tập trung khơi thông các mô hình tăng trưởng mới dựa trên khoa học công nghệ, kinh tế số, kinh tế xanh và chuyển đổi số. Thời gian tới, chính sách công nghiệp cần có tính chọn lọc và thực tiễn cao, tập trung vào tháo gỡ khó khăn của doanh nghiệp, khu vực tư nhân./.
Bình luận