Dự án “Tăng cường thể chế và nâng cao năng lực cho phát triển đô thị ở Việt Nam”(viết tắt là ISCB) sau 5 năm triển khai đã được tổng kết, đánh giá và chỉ rõ giá trị về tầm nhìn và tư duy chiến lược cho công cuộc phát triển đô thị bền vững ở Việt Nam. Dự án được triển khai bởi Bộ Xây dựng, với sự hỗ trợ kỹ thuật của Chương trình Định cư Con người Liên Hợp Quốc (UN-Habitat) dưới sự tài trợ của Tổng cục kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO). Ghi nhận của PV Hà Nho:
Nhận rõ tầm quan trọng của việc xây dựng thể chế linh hoạt và nâng cao năng lực cán bộ trong tiến trình đô thị hóa bền vững, các đại diện từ Liên hợp quốc và SECO tiếp tục khẳng định vai trò của Việt Nam trong chiến lược phát triển đô thị toàn cầu, đồng thời đánh giá cao tầm nhìn và phương pháp tiếp cận tiến bộ của Dự án “Tăng cường thể chế và nâng cao năng lực cho phát triển đô thị ở VN” (ISCB), đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh hoạt động mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Một trong những thành quả của Dự án ISCB là việc xây dựng Chương trình đào tạo về Phát triển đô thị bền vững với 06 mô-đun được xây dựng dựa trên năng lực đào tạo của Học viện Chiến lược, bồi dưỡng cán bộ xây dựng, kinh nghiệm quốc tế từ UN-Habitat và các tổ chức phát triển và khảo sát các đơn vị, địa phương. Đào tạo được thử nghiệm thông qua 9 khóa bồi dưỡng do Học viện Chiến lược, bồi dưỡng cán bộ xây dựng trực tiếp triển khai với hỗ trợ kỹ thuật từ UN-Habitat, thu hút sự tham gia của hơn 350 cán bộ quản lý, chuyên viên đô thị. Ông Phạm Văn Bộ, Phó giám đốc Học viện Chiến lược, bồi dưỡng cán bộ, Bộ Xây dựng phân tích:
Băng: Khoá đào tạo của chúng tôi cho cán bộ đô thị của các địa phương để họ thay đổi tư duy. Ví dụ, bây giờ chính quyền 2 cấp, thị trấn không còn nữa, chúng tôi sẽ hướng dẫn kết nối giữa đô thị và nông thôn. Như vậy phải phát triển các trung tâm đặc biệt, có đặc trưng riêng và phổ thông để từ đó trở thành các hạt nhân thúc đẩy phát triển kinh tế.
Điều phối viên Dự án ISCB, cùng đại diện chính quyền địa phương đã chia sẻ về mô hình hợp tác ba bên giữa chính quyền - chuyên gia và cộng đồng, trong đó sự tham gia thực chất được xem là nền tảng để bảo đảm tính hiệu quả và bền vững của các sáng kiến đô thị. Thông qua các hoạt động thử nghiệm tại Bến Tre và Tam Kỳ, dự án đã tạo điều kiện để cộng đồng đóng vai trò chủ động trong việc hình thành tầm nhìn, thiết kế không gian công cộng và phản hồi chính sách. Hơn 1.000 người dân và cán bộ địa phương đã tham gia vào các hoạt động tham vấn, khảo sát, thiết kế và đồng kiến tạo, thể hiện rõ sự chuyển đổi từ “được quy hoạch” sang “quy hoạch cùng nhau”. Anh Lê Dũng, là người dân ở làng nghề du lịch cộng đồng Tam Thanh, ở làng Quảng Phú, Đà Nẵng được thụ hưởng các kiến thức từ Dự án, chia sẻ:
Băng: Chúng tôi học hỏi được rất nhiều kiến thức từ Dự án, đã trau dồi kiến thức cho chúng tôi và rất hữu ích. Thực tế, hiện nay tại Tam Thanh môi trường thay đổi ngoạn mục. Tiếp đó là sự thân thiện của người dân khi tiếp đón du khách và giữ được bản sắc văn hoá của quê hương. Tới nay, làng cộng đồng Tam Thanh đã đạt được các tiêu chí và đều chung mục tiêu phát triển cộng đồng bền vững.
Bà Pauline Tamesis - Điều phối viên Thường trú Liên Hợp Quốc tại Việt Nam nhấn mạnh: Đô thị là nơi diễn ra đổi mới, là nơi hành động vì khí hậu cần bắt đầu, là nơi thành – bại của các Mục tiêu Phát triển Bền vững sẽ được quyết định. Đó là lý do vì sao Liên Hợp Quốc sẽ tiếp tục đồng hành cùng Việt Nam trong việc xây dựng các thành phố bao trùm, chống chịu với biến đổi khí hậu và hướng đến tương lai. Cùng nhìn nhận rõ tầm quan trọng này, ông Frank D’hondt, Cố vấn kỹ thuật trưởng của Dự án ISCB phân tích:
Băng: Minh bạch là yếu tố quan trọng cho sự tham người dân – những người được hưởng lợi, những chịu tác động liên quan tới quy hoạch phát triển đô thị nó hữu ích, hiệu quả và đạt được đúng mục tiêu khi các nhà triển khai dự án thực hiện theo đúng quy hoạch. Các tiêu chí về minnh bạch sẽ hữu ích và hiệu quả khi triển khai các quy hoạch trong thực tế, nhất là khi có sự hỗ trợ của công nghệ cao trong bối cảnh phát triển hiện nay.
Đúng như tên gọi của dự án: “Tăng cường thể chế và nâng cao năng lực cho phát triển đô thị bền vững”, Dự án cung cấp 3 báo cáo kỹ thuật của chuyên gia quốc tế về đánh giá hệ thống pháp luật liên quan đến quy hoạch, phát triển và quản lý đô thị, cùng với các nghiên cứu điển hình trên thế giới đã được chia sẻ nhằm hỗ trợ Bộ Xây dựng hoàn thiện Dự thảo Luật Quản lý Phát triển Đô thị, và hỗ trợ việc điều chỉnh, sửa đổi bổ sung Luật Quy hoạch. Ông Trần Quốc Thái, Cục trưởng Cục Phát triển Đô thị- khẳng định: “Dự án ISCB đã góp phần làm rõ một thực tế rằng phát triển đô thị bền vững không thể chỉ dựa vào đầu tư hạ tầng, mà cần bắt đầu từ thể chế vững, con người mạnh và quy trình minh bạch. Kết quả từ dự án sẽ tiếp tục được Bộ Xây dựng lồng ghép vào các chương trình hành động quốc gia, tài liệu hướng dẫn kỹ thuật và các chính sách hỗ trợ địa phương trong tương lai”.
Các công cụ, tài liệu đào tạo và đóng góp chính sách của Dự án ISCB được chuyên gia đảm bảo phù hợp với các Mục tiêu Phát triển Bền vững và Chương trình nghị sự đô thị mới của Liên Hợp Quốc, góp phần thực hiện cam kết của Việt Nam về phát triển đô thị bền vững và toàn diện. Quá trình phát triển này chắc chắn sẽ góp phần quan trọng vào mục tiêu tăng trưởng kinh tế của Việt Nam./.
Bình luận