Diễn đàn kết nối thương mại vùng biên giới Việt Nam – Campuchia nhằm đánh giá tổng kết 5 năm chương trình phát triển hạ tầng thương mại biên giới Việt Nam từ năm 2021 đến năm 2025; định hướng phát triển thương mại biên giới Việt Nam - Campuchia đến năm 2030.
Qua 5 năm thực hiện chương trình phát triển hạ tầng thương mại biên giới Việt Nam, cả nước hiện có khoảng 218 chợ biên giới. Trong đó, tuyến biên giới Việt Nam - Campuchia có 85 chợ chiếm 39%, có 8 siêu thị và 1 trung tâm logistics Trong số 72 kho hàng hóa trên tuyến biên giới trong cả nước thì tuyến biên giới Việt Nam - Campuchia có 22 kho, chiếm 31%.
Theo thống kê từ số liệu của Hải quan Việt Nam, trong 9 tháng năm 2025, xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu biên giới đất liền Việt Nam - Campuchia đạt 5,9 tỷ USD, tăng 15,5% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, xuất nhập khẩu của Việt Nam với Campuchia qua các cửa khẩu biên giới đất liền đạt 5,83 tỷ USD, tăng 16,6% so với cùng kỳ năm 2024. Riêng tại An Giang, thương mại biên giới tiếp tục là điểm sáng và là động lực hỗ trợ doanh nghiệp mạnh mẽ cho sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp. Tỉnh có tuyến biên giới trên bộ dài hơn 138 km với 03 cửa khẩu quốc tế (Vĩnh Xương, Tịnh Biên, Hà Tiên) và 02 cửa khẩu quốc gia (Khánh Bình, Giang Thành). Trong giai đoạn 2021 - 2025, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa qua các cửa khẩu biên giới đất liền tỉnh An Giang - Campuchia tăng bình quân 12,7% mỗi năm. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa qua biên giới đất liền từ An Giang sang Campuchia trung bình mỗi năm đạt hơn 500 triệu USD.
Bên cạnh những kết quả đạt được, ông Lê Trung Hồ, Phó chủ tịch UBND tỉnh An Giang đã thẳng thắn nhìn nhận hoạt động thương mại biên giới Việt Nam – Campuchia vẫn còn một số hạn chế cần tiếp tục khắc phục. Hạ tầng cửa khẩu, kho bãi, logistics và giao thông kết nối còn chưa đồng bộ, chưa đáp ứng kịp tốc độ tăng trưởng thương mại. Quy trình và thời gian thông quan ở một số thời điểm vẫn chưa thật sự ổn định, đặc biệt đối với hàng nông – thủy sản có yêu cầu bảo quản cao. Công tác chia sẻ thông tin thị trường, tiêu chuẩn hàng hóa và các quy định kỹ thuật giữa doanh nghiệp hai bên còn hạn chế, dẫn đến phát sinh chi phí và làm giảm sức cạnh tranh của hàng hóa. “Hoạt động thương mại điện tử biên giới, thanh toán số xuyên biên giới và các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp vẫn chưa phát triển tương xứng với tiềm năng, ảnh hưởng đến khả năng mở rộng giao thương theo hướng hiện đại và bền vững. Với tiềm năng và thế mạnh và một quyết tâm chính trị mạnh mẽ, cũng như mong muốn và quyết tâm cao, chúng tôi đã sẵn sàng cho một giai đoạn hợp tác mới, sâu rộng và thành công hơn”.
Theo đánh giá, chợ biên giới Việt Nam - Campuchia đến nay hầu như chưa được đầu tư xây dựng, chủ yếu là chợ dân sinh trong nội địa với quy mô nhỏ lẻ, hàng hóa chưa phong phú và hiệu quả hoạt động còn hạn chế do điều kiện kinh tế biên giới khó khăn. Hơn 70% chợ biên giới của tuyến này tập trung ở Tây Ninh, Long An, Đồng Tháp và An Giang. Trong khi đó, Việt Nam chưa có chính sách khuyến khích riêng cho đầu tư kho bãi biên giới, khiến doanh nghiệp thiếu cơ sở pháp lý và khó khăn trong cơ chế thu phí dịch vụ. Vì vậy tại Diễn đàn, các đại biểu đã tập trung thảo luận, đề xuất các giải pháp tạo thuận lợi thông quan hàng hóa qua các cửa khẩu biên giới Việt Nam - Campuchia; thúc đẩy xúc tiến thương mại các tỉnh phía Nam sang thị trường Campuchia và góp ý hoàn thiện cơ chế chính sách nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động thương mại biên giới Việt Nam - Campuchia.
Ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, Bộ Công Thương cho biết, chưa bao giờ các bộ ban ngành, đặc biệt là Bộ Công thương quan tâm đến thương mại biên giới, đặc biệt là giữa Việt nam với Campuchia như thời điểm hiện nay. Liên tiếp trong 6 tháng gần đây các đơn vị của Bộ Công thương, các tỉnh có biên giới với Campuchia từ Tây Ninh, Đồng Tháp đến An Giang quan tâm và định hướng trong công tác phát triển thương mại nói chung cũng như thương mại biên giới. Đặc biệt, trong sáng nay, Quốc hội Việt Nam đã bấm nút thông qua Luật Thương mại điện tử. Đây là Luật thương mại điện tử đầu tiên của Việt Nam, sau gần 25 năm lĩnh vực thương mại điện tử Việt Nam vận hành. “Tôi nghĩ rằng Luật này sẽ thay đổi một cách cơ bản, giúp cho thương mại điện tử phát triển bền vững hơn, vì nó đặt ra những quy định bảo vệ cho người tiêu dùng và đặc biệt là các loại hình thương mại điện tử xuyên biên giới. Hiện nay Bộ Công thương đang trong quá trình xây dựng chính sách và có nhiều chính sách mới sẽ được tham mưu để thay đổi và soạn thảo. Bộ Công thương đã đăng ký và Chính phủ đã nhất trí để sang năm bắt đầu xây dựng sửa đổi Luật thương mại sau hơn 20 năm. Trong đó phần hạ tầng thương mại, hạ tầng thương mại biên giới là nội dung rất quan trọng”.
Trong khuôn khổ Diễn đàn còn có Hội chợ thương mại OCOP vùng biên giới Việt Nam – Campuchia sẽ khai mạc vào tối nay tại khu vực biên giới Tịnh Biên./.
PV Lam Hiếu- VOV ĐBSCL.