Những ngày này, tại các cửa biển, cảng cá, Bộ đội Biên phòng thành phố Đà Nẵng phối hợp Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố mở đợt cao điểm chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Đợt ra quân lần này diễn ra từ nay đến tháng 9/2025, tăng cường phối hợp đồng bộ giữa các lực lượng, chính quyền cơ sở nhằm ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá vi phạm IUU, đặc biệt là hành vi vượt ranh giới khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài.

Đại tá Phan Văn Trí, Phó Chỉ huy trưởng, Tham mưu trưởng Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng, Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố Đà Nẵng cho biết, các lực lượng tập trung mọi nguồn lực, hành động quyết liệt để đạt kết quả rõ rệt.

“Chưa lúc nào, chúng tôi thể hiện sự tập trung, quyết liệt như thời điểm này. Chúng tôi chỉ đạo các đơn vị ven biển phải phát huy hết lực lượng, phương tiện trang bị phục vụ tốt cho nhiệm vụ này”.

Thời gian qua, thành phố Đà Nẵng triển khai đồng bộ các giải pháp chống khai thác IUU theo tinh thần chỉ đạo của Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương. Từ năm 2024 đến nay, thành phố Đà Nẵng xử phạt vi phạm hành chính 191 vụ tàu cá vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) với tổng số tiền hơn 9,8 tỷ đồng. Ngoài ra, theo hình thức phạt bổ sung, cơ quan chức năng đã tước 24 Chứng chỉ thuyền trưởng liên quan hành vi vi phạm, trong đó hành vi phạm liên quan thiết bị giám sát hành trình VMS là chủ yếu…

Đà Nẵng hiện có 4.142 tàu cá chiều dài từ 6 mét trở lên; trong đó có 1.190 chiếc chiều dài từ 15m trở lên hoạt động vùng khơi, chiếm 28,7%. Toàn bộ tàu cá trên địa bàn thành phố đã được thống kê và đưa vào theo dõi, quản lý. 100% tàu cá từ 15m trở lên đều thực hiện trên hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử (eCDT) khi rời cảng đi khai thác thủy sản và cập cảng lên cá. Từ đầu năm đến nay, Đà Nẵng đã cấp được 12 Giấy xác nhận nguyên liệu thủy sản khai thác (SC), với tổng sản lượng xác nhận là hơn 62 tấn; 31 Chứng nhận nguyên liệu thủy sản khai thác (CC), với tổng sản lượng chứng nhận gần 368 tấn. Đến nay trên địa bàn thành phố có 223 tàu cá không đủ điều kiện hoạt động, 4 tàu cá “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm, không có giấy phép khai thác thủy sản” và 219 tàu cá hết hạn giấy phép khai thác thủy sản, hết hạn đăng kiểm tàu.

Hiện tại, Chi cục Thủy sản, Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Đà Nẵng đã lập danh sách theo dõi 223 tàu cá nêu trên và chuyển cho địa phương quản lý, giám sát chặt chẽ tàu cá và thường xuyên cập nhật về hiện trạng hoạt động, vị trí  neo đậu từng tàu cá, đảm bảo cung cấp thông tin kịp thời; yêu cầu chủ tàu không đưa tàu cá  đi hoạt động khai thác thủy sản khi chưa đầy đủ giấy tờ, không để ngư cụ, trang thiết bị khai thác thủy sản trên tàu. Đồng thời gửi danh sách cho các Trạm Biên phòng không cho các tàu cá không đủ điều kiện đi biển.

Ông Phan Văn Mỹ, Phó Giám đốc sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Đà Nẵng cho hay, từ năm 2024 đến nay, thành phố không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt và bị xử lý. Tuy nhiên, tàu cá của ngư dân địa phương vẫn tiềm ẩn nguy cơ vi phạm vùng biển nước ngoài, đáng chú ý là nhóm tàu câu mực khơi và nhóm tàu khai thác ở khu vực Vịnh Bắc bộ.

“Đến ngày 30/8 này, chúng tôi giải quyết dứt điểm các tồn tại. Đối với nhóm tàu không đủ điều kiện thì chúng tôi vừa vận động để ngư dân làm đầy đủ các thủ tục, đồng thời nắm chặt chẽ vị trí các tàu này, thông báo cho Biên phòng giám sát không cho đi khai thác. Đối với nhóm tàu mất kết nối giám sát hành trình, chúng tôi sẽ điều tra, xử lý nghiêm. Đối với nhóm tàu có nguy cơ vi phạm vùng biển nước ngoài thì chúng tôi phối hợp với Công an, Biên phòng tuyên truyền vận động để bà con không vi phạm vùng biển đánh bắt”.

Hiện nay, lực lượng chức năng thành phố Đà Nẵng thường xuyên rà soát và định kỳ hằng tuần lập danh sách tàu cá có nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU lên cơ sở dữ liệu trên Hệ thống giám sát tàu cá. Qua đó, các cơ quan thực thi pháp luật biết, kiểm tra, xử lý theo quy định của pháp luật. Đồng thời, theo dõi, giám sát 24/7 đối với 100% tàu cá Đà Nẵng hoạt động trên biển qua hệ thống giám sát tàu cá. Công tác kiểm tra, kiểm soát đối với tàu cá rời cảng, cập cảng và giám sát sản lượng thủy sản khai thác qua cảng được thực hiện nghiêm theo quy định. Các tàu cá có dấu hiệu vi phạm ranh giới đều được Đoàn công tác liên ngành Sở Nông nghiệp và Môi trường, Công an thành phố, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng thành phố và Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 tiếp tục phối hợp với địa phương làm việc trực tiếp với gia đình có tàu vi phạm. Đồng thời, yêu cầu gia đình liên hệ thuyền trưởng kết nối lại tín hiệu VMS và ngay lập tức cho tàu quay về bờ theo quy định.

Ngoài hai cảng cá đang hoạt động là cảng cá Thọ Quang và cảng cá Tam Quang, thành phố Đà Nẵng sẽ sớm hoàn thành các thủ tục công bố mở cảng cá Hồng Triều và đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ định cảng cá đủ điều kiện cho tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên cập cảng, cảng cá đủ điều kiện xác nhận nguồn gốc thủy sản khai thác theo quy định, nâng cao năng lực giám sát sản lượng khai thác qua cảng. Ông Trần Nam Hưng, Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng cho hay, UBND thành phố Đà Nẵng vừa ban hành Chỉ thị số 04/CT-UBND về việc tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết dứt điểm các tồn tại, hạn chế trong công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. UBND thành phố yêu cầu các sở, ban, ngành, UBND các xã, phường ven biển xây dựng Kế hoạch cụ thể và tổ chức thực hiện quyết liệt, có hiệu quả công tác chống khai thác IUU và phát triển thủy sản bền vững; tuyệt đối không để tàu cá thành phố Đà Nẵng đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài. Ông Trần Nam Hưng khẳng định: Người đứng đầu được phân công phụ trách của các cơ quan, đơn vị, địa phương để xảy ra sai phạm ảnh hưởng đến nỗ lực gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của thành phố, quốc gia sẽ chịu hoàn toàn trách nhiệm trước Chủ tịch UBND thành phố…. 

“Trên cơ sở Chỉ thị 04, cán bộ nào trong hệ thống chính trị, đặc biệt là các đồng chí được giao nhiệm vụ trong Chỉ thị này phải chịu trách nhiệm. Cán bộ nào không hoàn thành nhiệm vụ hoặc bật đèn xanh cho việc này, việc kia, hoặc không làm tròn trách nhiệm của mình thì sẽ bị xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật”.

Chống khai thác IUU không chỉ là nhiệm vụ của lực lượng quản lý mà là trách nhiệm của từng ngư dân, từng cán bộ, từng sở ngành, địa phương liên quan. Thành phố Đà Nẵng đã và đang biến quyết tâm thành hành động cụ thể trong việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm phù hợp điều kiện thực tế tại địa phương, cùng cả nước sớm gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu (EC)./.

Vinh Thông/VOV Miền Trung