Chiều 01/11, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì cuộc làm việc với Bộ Công an và các bộ ngành bàn về xây dựng hành lang pháp lý, cơ chế, chính sách cho sàn dữ liệu tại Việt Nam. 

 Báo cáo về định hướng chiến lược để phát triển sàn dữ liệu và kinh tế dữ liệu quốc gia với tầm nhìn đến năm 2045, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long nhấn mạnh việc xây dựng hạ tầng số quốc gia là giai đoạn quan trọng, quyết định nền móng. Theo đó, xây dựng hạ tầng số quốc gia thống nhất đóng vai trò nền tảng lõi cho tích hợp, kết nối, chia sẻ dữ liệu trên quy mô toàn quốc, đảm bảo đồng bộ, liên thông các cơ sở dữ liệu. Sàn dữ liệu đóng vai trò là hạ tầng số tiên tiến, hiện đại dung lượng siêu lớn, băng thông rộng ngang tầm với các nước tiên tiến; làm chủ công nghệ lõi; từng bước giảm phụ thuộc công nghệ nước ngoài, đặc biệt trong lĩnh vực then chốt liên quan đến an ninh quốc gia, nền tài chính quốc gia. Bên cạnh đó tập trung xây dựng chính phủ số hiện đại; chuyển đổi căn bản phương thức điều hành đất nước chuyển từ điều hành trên giấy tờ, báo cáo định kỳ sang điều hành dựa trên dữ liệu, thời gian thực...từ đó lãnh đạo chính phủ, các bộ ngành địa phương có thể nắm bắt kịp thời, đưa ra quyết định kịp thời sát với tình hình thực tế.

 "Phát triển kinh tế dữ liệu dài hạn sẽ hình thành hệ sinh thái dữ liệu quốc gia hoàn chỉnh - nơi mà dữ liệu trở thành động lực cho tăng trưởng nền kinh tế. Hàng nghìn doanh nghiệp trong lĩnh vực dữ liệu, trí tuệ nhân tạo sẽ ra đời và phát triển mạnh mẽ, tạo ra hàng trăm nghìn việc làm chất lượng cao, đóng góp cho GDP quốc gia. Tương lai Việt Nam sẽ trở thành trung tâm dữ liệu của các nước ASEAN". Thứ trưởng Nguyễn Văn Long nêu rõ.

Giám đốc Trung tâm Dữ liệu quốc gia Nguyễn Ngọc Cương cho biết, sàn dữ liệu Việt Nam được vận hành bởi Trung tâm sáng tạo, khai thác dữ liệu của Bộ Công an. Sàn dữ liệu Việt Nam có nhiệm vụ cung cấp tài nguyên và dịch vụ dữ liệu, dữ liệu tâp trung, dữ liệu từ nhiều nguồn phục vụ cho nghiên cứu phát triển; đánh giá điều kiện tham gia, thẩm định tính hợp pháp của giao dục và giám sát hoạt động. Tuy nhiên, thời điểm này còn thách thức khi thể chế chưa hướng dẫn cụ thể về phân loại và quản lý dữ liệu công, đặc biệt là cơ chế định giá đưa dữ liệu lên sàn; thách thức về quyền sở hữu trí tuệ đối với sản phẩm dữ liệu tổng hợp; thách thức về an ninh và chủ quyền dữ liệu...

Để khắc phục các tình trạng này, ông Nguyễn Ngọc Cương cho biết, Trung tâm dữ liệu Quốc gia đã kết nối hệ thống vào trung tâm giám sát mạng quốc gia của Bộ Công an và phát triển cơ chế giao dịch có kiểm soát, để theo dõi tự động các giao dịch dữ liệu quan trọng và thường xuyên; rà soát các bảo mật để phối hợp với các đơn vị liên quan; đặc biệt là phối hợp chặt chẽ truy cập và sử dụng dữ liệu. Trung tâm đã xây dựng hệ thống phân quyền chi tiết và quy trình sát thực nhiều lớp, sau này sàn dữ liệu đóng vai trò trung gian đáng tin cậy, ghi nhận đầy đủ các hoạt động giao dịch và đảm bảo dữ liệu chỉ được sử dụng đúng mục đích đã thỏa thuận.

Tại cuộc làm việc, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ: Cơ sở dữ liệu có vai trò rất quan trọng; là nguồn tài nguyên lớn, cơ sở thúc đẩy sản xuất, khoa học công nghệ, chuyển đổi số... Cơ sở dữ liệu là động lực thúc đẩy tăng trưởng của đất nước; giúp kết nối con người với con người, với thiên nhiên và xã hội. Bên cạnh động lực tăng trưởng truyền thống, Thủ tướng nhấn mạnh tập trung vào các động lực tăng trưởng mới, tăng trưởng dựa vào kinh tế số, kích hoạt nguồn tài nguyên dữ liệu, tạo thành nguồn tài nguyên phát triển đất nước.

"Việc xây dựng và phát triển sàn giao dịch dữ liệu trong giai đoạn hiện nay là nhiệm vụ tất yếu, khách quan nhằm đánh thức và bổ sung nguồn lực cho phát triển kinh tế-xã hội. Việc xây dựng thành công sàn giao dịch dữ liệu tại Việt Nam sẽ mang lại lợi ích chiến lược, toàn diện về phát triển kinh tế- hình thành một thị trường mới, thị trường giao dịch dữ liệu có giá trị gia tăng cao. Thúc đẩy thị trường dữ liệu chuyên nghiệp, hiện đại, mang tầm quốc tế, khu vực. Cung cấp nguyên liệu, dữ liệu chất lượng cao, đa dạng, được chuẩn hóa cho việc phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo", Thủ tướng khẳng định.

Thủ tướng nhấn mạnh việc xây dựng sàn dữ liệu Việt Nam phải đổi mới tư duy, nhận thức, thể hiện tầm nhìn chiến lược... Tiến hành theo lộ trình khoa học, bài bản, nhưng thực hiện "3 không" là không cầu toàn, không nóng vội, nhưng không bỏ lỡ cơ hội và đã làm phải thành công. Nhấn mạnh sàn dữ liệu không phải là "kho dữ liệu" hay "chợ dữ liệu" thông thường mà là nền tảng cung cấp tài nguyên, nâng cao giá trị dữ liệu để phục vụ nghiên cứu, khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, quản trị quốc gia...

Thủ tướng đề nghị phát triển sàn giao dịch dữ liệu với thể chế tiên phong, hạ tầng là nền tảng, công nghệ là đột phá, nhân lực là then chốt, hiệu quả là động lực. Xác định an ninh dữ liệu là yêu cầu xuyên suốt, điều kiện tiên quyết để phát triển thị trường dữ liệu. Coi an ninh, an toàn, bảo mật dữ liệu là nguyên tắc cốt lõi không thể thay đổi để thúc đẩy phát triển thị trường dữ liệu nhanh nhưng bền vững, an toàn. Sàn dữ liệu phải hoạt động thông suốt, hiệu quả, liên tục... và phải có cơ chế theo dõi, giám sát hiệu quả và tuân thủ pháp luật Việt Nam và hài hòa hóa pháp luật quốc tế.

 Nhấn mạnh phương châm "dữ liệu phải lên sàn, nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp tiên phong, công tư đồng hành, thị trường dẫn dắt, đất nước giàu mạnh, nhân dân hạnh phúc", Thủ tướng đề nghị Bộ Công an và các bộ ngành xây dựng cơ sở dữ liệu, kết nối theo đúng tinh thần "đúng, đủ, sạch, sống"; hoàn thiện thể chế, khai thác hiệu quả  cơ sở dữ liệu; xây dựng hạ tầng đồng bộ, kết nối, quản trị thông minh; có nguồn nhân lực khai thác hiệu quả.... Trên cơ sở xác định cơ sở dữ liệu quốc gia kết nối ngành, lĩnh vực, địa phương, tạo liên thông, đồng bộ, hiệu quả để phát triển đất nước./.

Lại Hoa/ VOV1