Bộ chỉ số được công bố chính thức tại Hội thảo “Thúc đẩy bình đẳng giới trong khu vực ông” do Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh phối hợp với Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam tổ chức, với sự hỗ trợ từ Chính phủ Australia thông qua Trung tâm Việt – Úc (VAC). Khoảng 200 đại biểu là các cán bộ của Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội, nhà hoạch định chính sách và đại diện các tổ chức quốc tế tham dự hội thảo.

Từ năm 2020, Chính phủ Australia đã thông qua Chương trình Aus4Skills để hỗ trợ Trung tâm Nghiên cứu Giới và Lãnh đạo nữ phối hợp với Đại học New South Wales thực hiện báo cáo nghiên cứu về “Tăng cường cơ hội lãnh đạo cho nữ giới trong chính trị và hành chính công ở Việt Nam”. Báo cáo đã đưa ra khuyến nghị xây dựng một bộ chỉ số toàn diện để đo lường bình đẳng giới trong quy trình công tác cán bộ – bao gồm tuyển dụng, quy hoạch, đào tạo, luân chuyển, đánh giá và bổ nhiệm.

Trên cơ sở đó, nhóm nghiên cứu gồm Trung tâm Nghiên cứu Giới và Quyền Phụ nữ (trước đây là Trung tâm Nghiên cứu Giới và Lãnh đạo nữ) thuộc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh và Đại học Công nghệ Sydney, với sự đồng hành của Chính phủ Australia thông qua VAC, đã phát triển Bộ Chỉ số Bình đẳng giới trong khu vực công. Bộ chỉ số này là công cụ đánh giá toàn diện về mức độ tham gia và vai trò lãnh đạo của phụ nữ trong khu vực công tại Việt Nam, đồng thời giúp xác định các rào cản và cơ hội thúc đẩy thay đổi chính sách.

Phát biểu tại sự kiện, Bà Gillian Bird, Đại sứ Australia tại Việt Nam, nhấn mạnh tầm quan trọng của Bộ chỉ số và cho rằng: Chính phủ Australia tự hào hỗ trợ các hoạt động hợp tác giữa Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh và các cơ sở nghiên cứu của Australia. Các hoạt động này là minh chứng cho thấy Australia và Việt Nam đều đặc biệt quan tâm đến vấn đề bình đẳng giới, cam kết thúc đẩy sự tham gia của phụ nữ vào các vị trí lãnh đạo, tăng cường trao quyền kinh tế cho phụ nữ và giải quyết các thách thức liên quan đến giới. Những nội dung này cũng đã được nêu bật trong Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện giữa hai nước. Bộ chỉ số này có thể được xem là bước khởi đầu quan trọng nhằm tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình đối với cam kết của Việt Nam trong thúc đẩy vai trò lãnh đạo của phụ nữ và bình đẳng giới – đồng thời là nền tảng thiết yếu để Việt Nam hiện thực hóa các mục tiêu phát triển kinh tế đầy hoài bão của mình:

“Bộ chỉ số này có thể được xem là bước khởi đầu quan trọng nhằm tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình đối với cái kết của Việt Nam trong việc thúc đẩy vai trò lãnh đạo của phụ nữ và bình đẳng giới. Đồng thời, đây cũng là nền tảng thiết yếu để Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu phát triển kinh tế lớn của mình. Chúng tôi cũng sẽ đồng hành trong giai đoạn tiếp theo của dự án này để triển khai thí điểm chỉ số tại một số cơ quan Trung ương và địa phương tại Việt Nam.  Australia cam kết hợp tác bền vững và chặt chẽ với Việt Nam để thúc đẩy bình đẳng giới và nâng cao vai trò lãnh đạo của phụ nữ”

Phát biểu tại hội thảo, PGS, TS Dương Trung Ý – Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh khảng định: Bộ chỉ số này là một công cụ đột phá giúp nhận diện rõ các rào cản và thúc đẩy bình đẳng giới trong công tác cán bộ, hướng tới xây dựng đội ngũ lãnh đạo nữ ngày càng vững mạnh trong hệ thống chính trị, góp phần thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về bình đẳng giới và hiện thực hoá các mục tiêu phát triển bền vững. Chúng tôi cam kết đưa kết quả nghiên cứu và Bộ chỉ số vào chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và các nghiên cứu nhằm thúc đẩy bình đẳng giới thực chất trong khu vực công:

“Việt Nam là quốc gia có cam kết mạnh mẽ trong việc thúc đẩy bình đẳng giới. Trong nhiều thập kỷ qua, Đảng và Nhà nước Việt Nam đã không ngừng hoàn thiện hệ thống chính sách pháp luật, triển khai nhiều chương trình, dự án thiết thực nhằm thu hẹp khoảng cách về giới. Bên cạnh những kết quả đáng ghi nhận vẫn còn đó những thách thức không nhỏ. Chính vì vậy, chúng ta thảo luận về việc vận dụng Bộ chỉ số bình đẳng giới trong khu vực công như một công cụ đổi mới quản lý, giúp đo lường, giám sát về vấn đề bình đẳng giới”

Đại diện lãnh đạo Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam nhận định: “Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh đã có sáng kiến phối hợp nghiên cứu, xây dựng Bộ chỉ số Lãnh đạo nữ trong khu vực công của Việt Nam. Bộ Chỉ số gồm 10 chỉ số chính và 21 chỉ số phụ, cho phép đo lường kết quả bình đẳng giới ở tất cả các cấp và cơ quan trong hệ thống chính trị, trong đó, xác định rõ cá nhân chịu trách nhiệm thực hiện bình đẳng giới trong khu vực công; chú trọng đưa ra các biện pháp khen thưởng và kiểm điểm dựa trên kết quả hoạt động, thể hiện nhiều ưu điểm và tính khả thi cao, kỳ vọng sẽ có đóng góp quan trọng vào việc thúc đẩy tính minh bạch và trách nhiệm giải trình, cũng như sẽ trở thành công cụ hỗ trợ Đảng và Nhà nước hiện thực hoá các chỉ tiêu về công tác cán bộ nữ.

Các nghiên cứu chỉ ra rằng tỷ lệ phụ nữ nắm giữ các vị trí quản lý cấp cao và cấp trung trong hệ thống công vụ tại Việt Nam còn thấp. Mặc dù Việt Nam đã có khuôn khổ pháp lý và chính sách mạnh mẽ về bình đẳng giới, tuy nhiên việc thực thi các chính sách còn gặp nhiều khó khăn, bao gồm khó khăn về nguồn lực con người, thời gian và tài chính, cơ chế kiểm tra, giám sát mạnh mẽ, quyết liệt, cũng như tỷ lệ cán bộ, công chức được đào tạo về thiên kiến vô thức, định kiến giới và tuyển dụng nhạy cảm giới còn rất thấp.

“Bộ chỉ số này là một công cụ để thúc đẩy chương trình nghị sự vì sự thay đổi tích cực. Nó giúp các cơ quan trong khu vực công tại Việt Nam xác định các khoảng cách giới và đưa ra các giải pháp nhằm đảm bảo việc thực thi chính sách một cách hiệu quả. Đây là nguồn bằng chứng cần thiết để xây dựng các chính sách đáp ứng giới,” bà Lương Thu Hiền, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Giới và Quyền phụ nữ, Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh chia sẻ.

Sáng kiến sẽ tiếp tục bước sang Giai đoạn Thí điểm, với sự đồng hành của Đại học Griffith và hỗ trợ từ Chính phủ Australia, nhằm hoàn thiện phương pháp luận, thí điểm Bộ chỉ số tại ba cơ quan trung ương và một thành phố trực thuộc trung ương để nghiên cứu mở rộng phạm vi thu thập dữ liệu.

Hà Nam-VOV1