Năm 2025, Trung ương Đoàn đã chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch thực hiện chương trình với trọng tâm phát huy vai trò xung kích, sáng tạo của thanh niên trong phát triển kinh tế, giữ gìn bản sắc văn hóa và tham gia xây dựng hạ tầng tại các địa bàn khó khăn. Các hoạt động được triển khai đồng bộ, bám sát yêu cầu thực tiễn, gắn với nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Nổi bật là việc thực hiện hiệu quả các nội dung thuộc Tiểu dự án hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị; thúc đẩy khởi nghiệp, khởi sự kinh doanh, thu hút đầu tư tại vùng khó khăn. Trung ương Đoàn đồng thời tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đào tạo, tập huấn cho đội ngũ cán bộ Đoàn cơ sở, góp phần nâng cao chất lượng tổ chức và hoạt động của Đoàn ở miền núi, vùng sâu, vùng xa.

Thông qua chương trình, nhiều mô hình thanh niên dân tộc thiểu số khởi nghiệp gắn với lợi thế địa phương được xây dựng và từng bước nhân rộng, nhất là trong sản xuất nông nghiệp đặc sản, chăn nuôi, du lịch cộng đồng, dịch vụ gắn với bảo tồn văn hóa truyền thống. Các câu lạc bộ bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa các dân tộc tiếp tục được duy trì, qua đó góp phần giữ gìn bản sắc và tạo sinh kế cho thanh niên vùng cao.

Cùng với đó, các chiến dịch tình nguyện cao điểm như Tháng Thanh niên, Chiến dịch Thanh niên tình nguyện Hè, Tình nguyện mùa Đông, mùa Xuân được triển khai sâu rộng. Hàng nghìn công trình, phần việc thanh niên được thực hiện tại cơ sở, tập trung vào giao thông nông thôn, nước sạch, nhà văn hóa, khu vui chơi thiếu nhi, trồng cây xanh, bảo vệ môi trường…, góp phần cải thiện điều kiện sinh hoạt, nâng cao đời sống của người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Phát biểu tại hội nghị, anh Trần Anh Tuấn, Phó Bí thư Tỉnh Đoàn Phú Thọ cho biết, Phú Thọ có khoảng 1,5 triệu dân, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 26%, với 33 dân tộc cùng sinh sống. Việc phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn gặp nhiều khó khăn, nhất là trong tiếp cận khoa học, kỹ thuật và nguồn lực hỗ trợ. Điểm nhấn năm 2025 là các hoạt động tập huấn chuyển đổi số trong sản xuất nông nghiệp, hỗ trợ người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thu hút đông đảo thanh niên tham gia.

 “Trong hỗ trợ sinh kế, phát triển kinh tế, tiếp tục phát huy vai trò là cầu nối giúp thanh niên dân tộc tiếp tận các nguồn lực. Thông qua hoạt động năm 2025, đến thời điểm này đã hỗ trợ cho 300 thanh niên dân tộc thiểu số vay vốn để phát triệu sản xuất, chăn nuôi và các dịch vụ du lịch cộng đồng. Việc  phát triển du lịch cộng đồng của dân tộc thiểu số trong đó có các home stay cũng là một trong những điểm rất mới, khuyến khích để thanh niên tham gia vào các cái lĩnh vực, dịch vụ này”

Chia sẻ kinh nghiệm triển khai các dự án thanh niên tại Cao Bằng, chị Nguyễn Thị Hương Nhung, Bí thư Tỉnh Đoàn Cao Bằng cho biết, do đặc thù địa hình núi đá, ít đất sản xuất, nhiều mô hình thanh niên phát triển kinh tế chưa đạt hiệu quả như mong muốn. Từ thực tiễn đó, tỉnh Đoàn Cao Bằng kiến nghị Trung ương trao quyền linh hoạt hơn cho địa phương trong sử dụng vốn Chương trình mục tiêu quốc gia; tăng mức đầu tư, có chính sách tín dụng phù hợp để hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, xây dựng lực lượng thanh niên nòng cốt vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

 “Nguồn lực, mức, suất đầu tư cho một mô hình mà mang lại hiệu quả thì sẽ nhiều hơn bây giờ. Tuy nhiên, nếu như chỉ phụ thuộc vào ngân hàng chính sách thì vô tình lại tạo tâm lý ỷ lại, không còn tiền nữa thì dự án kết thúc. Chúng tôi mong muốn là có những chính sách mang tính chất hiệu quả hơn, nó sẽ là kết nối giữa ngân hàng chính sách và ngân hàng thương mại, có một lãi suất phù hợp để các bạn tiếp cận và có động lực để các bạn có thể triển khai hiệu quả với mô hình lập nghiệp và khởi nghiệp”.

 Các ý kiến tại hội nghị thống nhất cho rằng, giai đoạn tới cần tiếp tục lấy thanh niên làm trung tâm, gắn hoạt động Đoàn với nhu cầu thực tiễn của địa phương; đồng thời hoàn thiện cơ chế đặc thù về đào tạo nghề, việc làm, khởi nghiệp và thu hút đầu tư cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2026–2030.

Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam Nguyễn Tường Lâm đề nghị Ban Chỉ đạo Trung ương Chương trình Mục tiêu quốc gia tiếp tục tin tưởng giao thêm nhiệm vụ cho tổ chức Đoàn, nhất là trong các lĩnh vực mới như chuyển đổi số, nhằm phát huy tối đa vai trò chủ thể của thanh niên trong việc phát triển kinh tế và nâng cao thu nhập cho đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi./.