Hợp tác công - tư trong lĩnh vực nông nghiệp nói chung, rau quả nói riêng đang góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng Xanh, giúp phát triển bền vững và bảo vệ môi trường. Phóng viên Minh Long phỏng vấn ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ hợp tác quốc tế, Bộ Nông nghiệp và Môi trường về hiệu quả của mô hình đổi mới sáng tạo trên cây khoai tây trong khuôn khổ nhóm hợp tác công - tư về rau quả do Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp với công ty TNHH Syngenta Việt Nam, và công ty TNHH Pepsico Việt Nam tại huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh. Mời quý vị và các bạn cùng nghe.
Phóng viên: Hợp tác công - tư trong nông nghiệp được coi là mô hình mang lại lợi ích lâu dài cho cả xã hội, nền kinh tế và môi trường, ông chia sẻ như thế nào về mô hình trồng khoai tây triển khai tại tỉnh Bắc Ninh, thưa ông?
Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn: Mô hình khoai tây của công ty Pesico Việt Nam thấy rất rõ về cách làm thông thường của nông dân với cách có sự phối hợp với doanh nghiệp và của các cơ quan quản lý Nhà nước. Đối với khoai tây năng suất đã tăng gấp đôi từ 15 đến 16 tấn lên 36 đến 40 tấn/ha và giá bán cao hơn là 9 nghìn đồng/kg; giảm được 50% lượng nước sử dụng, giảm chi phí về phân bón và thuốc bảo vệ thực vật. Mô hình cây khoai tây doanh nghiệp phối hợp với Trung tâm Khuyến nông quốc gia doanh thu có thể đến 300 triệu đồng/ha, trồng một vụ 90 ngày, trừ đi chi phí 100 triệu đồng có thể thu lãi 200 triệu đồng. Như vậy có thể thấy cây khoai tây thuộc nhóm cây trồng có giá trị cao. Sự phối hợp này không những giúp nông dân giảm chi phí, tăng thu nhập mà doanh nghiệp cũng có lợi, giảm được nhiều chi phí khi phối hợp với hệ thống khuyến nông, hệ thống khuyến nông cộng đồng, các cơ quan nhà nước quá trình xây dựng vùng trồng, vùng nguyên liệu với nông dân. Bên cạnh đó, việc liên kết giữa các doanh nghiệp với nhau cũng giúp giảm chi phí vì mỗi doanh nghiệp có thế mạnh riêng. Ví dụ như Sygenta Việt Nam tham gia vào chuỗi liên kết thì đưa giải pháp canh tác với phân bón, thuốc bảo vệ thực vật đúng cách, đúng liều lượng; Pesico và các doanh nghiệp khác hướng dẫn nông dân hệ thống tưới tiết kiệm, quy trình chăm sóc với chi phí thấp và đồng bộ. Sau này nếu có cả ngân hàng tham gia sẽ giúp nông dân đầu tư vốn ban đầu và ngược lại có thể thông qua doanh nghiệp để ký hợp đồng cho nông dân vay, ngân hàng cũng sẽ tránh rủi ro đối với cho các khoản cho vay.
Phóng viên: Nhìn về tương lai xa, đối tác công – tư sẽ được thúc đẩy như thế nào trong nền nông nghiệp Việt Nam để tạo ra giá trị lớn hơn cho nông nghiệp, thưa ông?
Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn: Đây sẽ là xu hướng cơ bản cốt lõi để làm sao chúng ta đổi mới sáng tạo cho nông nghiệp Việt Nam. Vì đổi mới sáng tạo đầu tiên là phải xuất phát từ nhiều điều ý tưởng mới và đa dạng và có thể liên kết, phối hợp với nhau của cả khu vực công – tư, và từng nhóm doanh nghiệp khác nhau sẽ tạo ra những ý tưởng mới. Để ý tưởng mới đến nhanh nhất với nông dân là thông qua các doanh nghiệp vì doanh nghiệp là người ta phối hợp xây dựng vùng nguyên liệu cho các nhà máy chế biến và sẽ thu mua sản phẩm và người ta cần nông dân, làm cùng với nông dân doanh nghiệp cũng tham gia phối hợp với hệ thống quản lý Nhà nước, hệ thống khuyến nông để hỗ trợ nông dân, điều này giúp giảm rất nhiều chi phí của Nhà nước. Vì nếu khuyến nông chỉ làm một mình thì chi phí đó Nhà nước không bao giờ có thể bao cấp đủ nhưng nếu thông qua doanh nghiệp hài hòa lợi ích của doanh nghiệp cùng với nguồn lực của doanh nghiệp, chúng ta có thể lan tỏa cho nông dân một cách rất nhanh và rộng.
Phóng viên: Nông nghiệp luôn là trụ đỡ của nền kinh tế và mỗi năm chúng ta đưa ra những mục tiêu tăng trưởng kinh tế khác nhau, năm nay cao hơn năm trước là tăng trưởng 8%, theo ông thì mô hình đối tác công - tư trong nông nghiệp nói chung, rau quả nói riêng cần được đẩy mạnh ra sao để đóng góp chung vào phát nền kinh tế, thưa ông?
Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn: Với mục tiêu nông nghiệp tăng trưởng 4% mà Chính phủ giao thì đổi mới sáng tạo là cái cốt lõi để chúng ta có thể tăng trưởng nhanh hơn. Bởi vì đất chúng ta có hạn lao động, lao động cũng đang rút ra phục vụ cho phát triển đô thị, năng suất thông thường, tài nguyên đã tới ngưỡng thì cái đổi mới sáng tạo rất quan trọng, chúng ta phải có cơ chế chính sách đột phá và theo đúng như Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị để làm sao đưa công nghệ và nhanh hơn, đổi mới sáng tạo, tư duy mới hơn dể đưa ra những cách quản trị, cách tổ chức chuỗi mới hơn. Thứ hai là làm sao thu hút được các doanh nghiệp hình thành các cụm, ngành về đổi mới sáng tạo trên quy mô lớn và các doanh nghiệp cũng phải kết nối liên kết với nhau, chứ không phải chỉ 1 doanh nghiệp có thể làm được mọi thứ, có cả đầu vào, có cả chế biến, có cả đầu ra có cả thương hiệu, có cả tài chính có cả đào tạo, hỗ trợ thương mại với sự phối hợp của đầu tư công và các cơ quan nhà nước. Chúng ta phải có những cách làm “trung tâm đổi mới sáng tạo tại ruộng” cho nông dân để làm sao tập hợp được hệ thống khuyến nông cộng đồng, quy tụ được các nông dân xuất sắc để chính dưới ruộng các nông dân sẽ cùng với hệ thống dịch vụ công nhà nước và các doanh nghiệp để hỗ trợ các nông dân khác mở rộng mô hình, quy mô sản xuất và chúng ta cũng phải xây dựng mạng lưới thông tin đại chúng đã thu thập các mô hình tiêu biểu nhất, các thực hành nông nghiệp tốt nhất, cách làm hay để thông qua hệ thống truyền thông của các cơ quan báo chí, hệ thống truyền thông khác nhau để nông dân khắp vùng miền có thể học tập một cách nhanh chóng.
Phóng viên: Xin cảm ơn ông!
Bình luận