Bệnh nhân nam, 51 tuổi, có tiền sử tăng huyết áp, phình động mạch chủ bụng và rối loạn mỡ máu. Trong lúc đi ăn sáng cùng gia đình tại một quán ăn, bệnh nhân đột ngột mất ý thức, ngã gục. Ngay lập tức, chủ quán ăn đã tiến hành ép tim ngoài lồng ngực và duy trì liên tục trong suốt quá trình vận chuyển bệnh nhân tới Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa – quãng thời gian kéo dài gần 1 giờ đồng hồ.
Tại khoa Cấp cứu, bệnh nhân tiếp tục được hồi sinh tim phổi nâng cao, ép tim và sốc điện nhiều lần. Tổng thời gian cấp cứu từ lúc ngừng tuần hoàn đến khi có nhịp tim trở lại kéo dài gần 2 giờ đồng hồ – một khoảng thời gian đặc biệt dài đối với ngừng tuần hoàn ngoài bệnh viện.
Sau khi có tuần hoàn tự phát trở lại, bệnh nhân được liên hệ chuyển tuyến khẩn cấp tới Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 và nhập Khoa Hồi sức Tim mạch A2-D trong tình trạng hôn mê sâu, thở máy, huyết động không ổn định, phụ thuộc ba thuốc vận mạch liều cao.
Kíp điều trị do PGS.TS Đỗ Văn Chiến – Phó Chủ nhiệm Khoa Hồi sức Tim mạch trực tiếp tiếp nhận và đánh giá. Dựa trên các dữ liệu lâm sàng, điện tâm đồ và diễn biến hồi sức, ekip nhanh chóng xác định nhồi máu cơ tim cấp là nguyên nhân gây rối loạn nhịp dẫn đến ngừng tuần hoàn.
Bệnh nhân được chỉ định chụp và can thiệp mạch vành cấp cứu, đánh giá tổn thương mạch vành bằng hệ thống siêu âm trong lòng mạch (IVUS) nhằm xác định chính xác đặc điểm tổn thương và tối ưu chiến lược tái thông. Quá trình can thiệp đặt stent được tiến hành khẩn trương, an toàn và hiệu quả.
Sau can thiệp, tình trạng huyết động của bệnh nhân cải thiện rõ rệt, liều thuốc vận mạch được giảm dần, kíp hồi sức tiến hành lọc máu liên tục cấp cứu cho bệnh nhân. Ý thức bệnh nhân tiến triển tốt, được rút ống nội khí quản sớm. Sau 7 ngày điều trị tích cực, bệnh nhân hồi phục hoàn toàn, tỉnh táo, không để lại di chứng thần kinh. Bệnh nhân bình phục và ra viện sau 2 tuần nằm viện.
Theo các thống kê quốc tế, tỷ lệ sống sót sau ngừng tuần hoàn ngoài bệnh viện hiện chỉ dao động khoảng 8–12%, trong đó tỷ lệ bệnh nhân sống sót không để lại di chứng thần kinh nặng chỉ vào khoảng 3–5%. Ngay cả tại các quốc gia có hệ thống cấp cứu tiền viện phát triển hàng đầu như Hoa Kỳ và nhiều nước châu Âu, số liệu ghi nhận cho thấy phần lớn bệnh nhân ngừng tuần hoàn kéo dài vẫn phải đối mặt với nguy cơ tử vong rất cao hoặc để lại di chứng thần kinh nặng nề sau hồi sinh. Trong bối cảnh đó, việc một bệnh nhân ngừng tuần hoàn kéo dài được cứu sống và hồi phục hoàn toàn cả về tim mạch lẫn thần kinh là một kết quả đặc biệt hiếm gặp, phản ánh chất lượng cấp cứu và hồi sức ở mức rất cao.
Sự hồi phục của bệnh nhân không phải là kết quả của một can thiệp đơn lẻ, mà là thành quả của cả một chuỗi cấp cứu liên tục, bền bỉ và không gián đoạn – từ ép tim kịp thời tại cộng đồng, hồi sinh tim phổi kéo dài tại tuyến tỉnh, cho đến hồi sức tim mạch chuyên sâu và can thiệp mạch vành chính xác tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108.
Nhận thức rõ rằng chất lượng cấp cứu ngừng tuần hoàn phụ thuộc rất lớn vào khả năng can thiệp sớm và năng lực của người thực hiện, đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng Khoa Hồi sức Tim mạch luôn tích cực tham gia công tác đào tạo, tập huấn cấp cứu ngừng tuần hoàn cơ bản và nâng cao. Hoạt động này không chỉ được triển khai thường xuyên trong nội bộ bệnh viện mà còn được mở rộng tới các bệnh viện tuyến dưới, nhằm chuẩn hóa kỹ năng, nâng cao khả năng nhận diện sớm và xử trí kịp thời các tình huống ngừng tuần hoàn.
Mục tiêu xuyên suốt của các chương trình đào tạo là rút ngắn thời gian không có tuần hoàn hiệu quả, nâng cao tỷ lệ sống sót và quan trọng hơn cả là giảm thiểu di chứng thần kinh sau hồi sinh tim phổi, mang lại cơ hội sống và hồi phục trọn vẹn cho người bệnh.
Ca bệnh là minh chứng rõ nét cho vai trò then chốt của các bác sĩ hồi sức tim mạch – những người ở tuyến cuối, nơi ranh giới giữa sự sống và cái chết mong manh nhất. Thành công này không chỉ đến từ hồi sức và can thiệp chuyên sâu tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, mà còn là kết quả của sự phối hợp hiệu quả giữa các tuyến trong hệ thống y tế, duy trì hồi sinh tim phổi đến liên hệ và vận chuyển bệnh nhân an toàn. Khoa Hồi sức Tim mạch luôn chú trọng công tác đào tạo kỹ năng cấp cứu ngừng tuần hoàn cho cán bộ y tế trong bệnh viện và hỗ trợ chuyên môn cho các bệnh viện tuyến dưới, nhằm chuẩn hóa quy trình cấp cứu, rút ngắn thời gian không có tuần hoàn hiệu quả và mang lại cơ hội sống, hồi phục trọn vẹn cho người bệnh./.
Bình luận