Mục tiêu phát triển, tinh thần xuyên suốt trong Dự thảo Báo cáo Chính trị Đại hội XIV của Đảng là “tự chủ chiến lược, tự cường, tự tin, tiến mạnh trong kỷ nguyên mới của dân tộc”; thực hiện thắng lợi mục tiêu đến năm 2030 nước ta trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; hiện thực hoá tầm nhìn đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Nhìn lại việc thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng với các bài học từ thực tiễn, PV Nguyên Long có bài “Tự lực, tự cường - Bản lĩnh Việt Nam trong kỷ nguyên mới” trên cơ sở các phân tích, khuyến nghị của các chuyên gia kinh tế.

Nghe âm thanh tại đây:

“Rõ ràng là bài học của Nghị quyết 128/NQ-CP là giúp chúng ta tự tin hơn rất nhiều trong việc giải quyết tất cả các vấn đề sau đó. Đây là điểm đạt được tôi cho là rất lớn. Thứ hai là tác động đến các con số về phát triển kinh tế. Đấy là cái rất quan trọng, tạo động lực, tinh thần, niềm tin vào phát triển kinh tế…”. Đại biểu Quốc hội, Ủy viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Đức Hiếu đã nhận xét như vậy khi nhìn lại việc triển khai các nhiệm vụ trọng tâm trong Nhiệm kỳ Đại hội 13 của Đảng - trong đó có công tác phòng chống đại dịch Covid-19, được Quốc hội quyết nghị (tại Nghị quyết 30/2021) và được hiện thực hoá thông qua Nghị quyết 128/2021 của Chính phủ.

Nhìn lại hơn 5 năm qua, khi đại dịch Covid-19 xuất hiện đã tạo ra chuỗi đứt gãy toàn cầu. Nhờ thế mạnh nông nghiệp - là trụ đỡ, chúng ta đã tự chủ được lương thực; Cộng với phát huy động lực tăng trưởng công nghiệp - với các khu / cụm, cơ sở sản xuất hàng hoá thiết yếu ngay tại “tâm dịch” là các địa phương và chủ động, sáng tạo trong chuyển hướng sản xuất khẩu trang để cung cấp cho chống dịch và ngoại giao, xuất khẩu… Việt Nam đã đạt được “mục tiêu kép”: vừa tập trung phòng, chống, kiểm soát dịch bệnh, vừa phục hồi, phát triển kinh tế nhanh sau đại dịch. Các kết quả này đã được nhấn mạnh tại Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV của Đảng.

Tự lực, tự cường - “sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam.

 “Tinh thần tự lực, tự cường “là sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam. Và dân tộc ta đã vượt qua mọi khó khăn, thử thách để tồn tại, phát triển và vươn lên với một ý chí kiên định và tinh thần tự lực, tự cường”. PGS. TS Vũ Thanh Hương - Phó Chủ nhiệm Khoa kinh tế và kinh doanh quốc tế, Trường Đại học kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội đã nhấn mạnh như vậy và cho rằng, trong thời kỳ hội nhập ngày nay, tinh thần tự lực, tự cường cần phải mang thêm các yếu tố quốc tế, thể hiện bản lĩnh vững vàng, vươn lên trong một thế giới đầy biến động, “mỗi người dân, doanh nghiệp, ngành nghề phải có tư duy toàn cầu, bản lĩnh hội nhập... và phải tự tin để có thể tiếp nhận những tinh hoa của văn hóa thế giới, để chủ động vận dụng sáng tạo để phát triển nền kinh tế đất nước.

Trước các thách thức toàn cầu tiếp tục tác động bất lợi đến an ninh và phát triển của tất cả các nước, trong đó có Việt Nam, Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV của Đảng đặc biệt nhấn mạnh tới “tự chủ chiến lược, tự cường, tự tin, tiến mạnh trong kỷ nguyên mới của dân tộc”. Muốn đạt được mục tiêu này, theo PGS. Tiến sĩ Vũ Thanh Hương, cần đặt ra và giải quyết được 3 nội dung chính trong nhiệm kỳ tới: "Việc phát triển năng lực sản xuất trong nước, chủ động công nghệ và nâng cấp chuỗi giá trị có ý nghĩa vô cùng quan trọng, bởi đây chính là con đường để chúng ta có thể hội nhập mà không phụ thuộc. Thứ hai là vấn về chủ động công nghệ, vì công nghệ là nền tảng cho đổi mới sáng tạo. Khi chúng ta đưa công nghệ, đổi mới sáng tạo vào trong sản phẩm thì giá trị gia tăng của những sản phẩm chúng ta đưa ra thị trường thế giới mới tăng lên, từ đó mới tăng được lợi nhuận, nâng cao thu nhập của người lao động tham gia vào lĩnh vực xuất khẩu. Thứ ba là nâng cấp chuỗi giá trị, nó không đơn thuần chỉ là việc là chúng ta tiến đến khâu nào trong cả chuỗi giá trị đó, mà nó còn liên quan tới việc chúng ta điều chỉnh mô hình tăng trưởng"...

Một nền kinh tế mạnh phải dựa vào khu vực doanh nghiêp tư nhân trong nước

Coi “thể chế kinh tế là trọng tâm”, Đảng ta xác định hoàn thiện thể chế kinh tế “để nâng cao năng lực tự chủ của nền kinh tế và hiệu quả hội nhập kinh tế quốc tế, sức mạnh tổng hợp và nâng cao năng lực của nền kinh tế, tạo điều kiện thuận lợi nhất để phát triển các doanh nghiệp Việt Nam”. Phó Tổng thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Đậu Anh Tuấn cho rằng: "Một nền kinh tế mạnh thì phải dựa vào khu vực doanh nghiêp tư nhân trong nước. Tôi cho rằng là đây là một cái rất quan trọng, bởi vì suy cho cùng chính những doanh nghiếp tư nhân trong nước là những người gắn bó lâu dài, bền vững, là những rường cột của kinh tế đất nước".

Đồng quan điểm này, chuyên gia kinh tế, TS Lê Duy Bình nhấn mạnh việc phải nâng cao năng lực “tự chủ” trong tất cả các ngành, từ công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ đến mỗi doanh nghiệp, người dân để “đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, lấy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực chính”; Gắn kết chặt chẽ chính sách kinh tế với chính sách xã hội; để con người là trung tâm và doanh nghiệp tư nhân phải thực sự trở thành động lực quan trọng nhất… như Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV của Đảng đã đề ra. Điều quan trọng hơn cả, đồng hành với đẩy mạnh tăng trưởng vẫn là bài học của ổn định vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế. Chỉ có như vậy đất nước mới tự chủ, tự cường trước mọi biến động từ bên ngoài.

Ôn định vĩ mô để tự chủ, tự cường trước mọi biến động từ bên ngoài.

"Nhìn một cách tổng thể thì tôi nghĩ rằng là tinh thần tự chủ, tự lập, tự cường trước tiên trong lĩnh vực kinh tế là chúng ta phải đảm bảo được sự tự chủ, tự cường trong kinh tế vĩ mô. Trong kinh vĩ mô thì nó có rất là nhiều những chính sách khác nhau, trong đó có chính sách tiền tệ. Chúng ta phải độc lập, tự chủ về chính sách tiền tệ; phải nâng cao được vị thế của đồng tiền Việt Nam, quốc tế hóa đồng tiền của Việt Nam ở góc độ nào đó, đấy cũng là nâng cao vị thế của nền kinh tế của Việt Nam; Lĩnh vực tài khoá cũng vậy, chúng ta phải đảm bảo được sự tự chủ trong chính sách tài khoá, không vay nợ quá nhiều, trần nợ công ở mức độ vừa phải; Thế rồi những chính sách về thương mại cũng phải đảm bảo được tính chất tự chủ…" - chuyên gia kinh tế, TS Lê Duy Bình phân tích. 

Tinh thần xuyên suốt trong Dự thảo Báo cáo Chính trị Đại hội XIV của Đảng chính là phát huy nội lực, chủ động thích ứng trong môi trường thế giới đầy biến động. Từ các bài học trong suốt chiều dài lịch sử đất nước, đặc biệt là trong 5 năm thực hiện Nghị quyết đại hội XIII của Đảng, với các phân tích khuyến nghị của các chuyên gia, chúng ta hoàn toàn tin tưởng vào các quyết sách chiến lược của Đảng để đất nước chủ động, tự tin vững bước tiến mạnh trong kỷ nguyên mới, thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước; Trong đó, đến năm 2030 tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP) bình quân cho giai đoạn 2026 - 2030 từ 10%/năm trở lên; GDP bình quân đầu người đến năm 2030 đạt khoảng 8.500 USD../.