Sáng 26/12/2025, tại Hà Nội, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) tổ chức Hội nghị tổng kết công tác khuyến nông năm 2025 và phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm năm 2026. Hội nghị nhằm đánh giá toàn diện kết quả triển khai các chương trình khuyến nông trong năm qua, trao đổi những khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn địa phương và thống nhất định hướng đổi mới hoạt động khuyến nông đáp ứng yêu cầu phát triển nông nghiệp hiện đại, bền vững trong giai đoạn mới.

Năm 2025 đánh dấu bước ngoặt quan trọng của ngành Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam khi Bộ Nông nghiệp và Môi trường chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1/3/2025 theo chủ trương sắp xếp, tinh gọn bộ máy, mở ra yêu cầu mới về hiệu lực, hiệu quả và khả năng thích ứng trong quản lý và điều hành. Trong bối cảnh chịu tác động nặng nề của thiên tai, biến động thị trường và sức ép hội nhập, toàn ngành vẫn đạt mức tăng trưởng ấn tượng với GDP ước tăng khoảng 3,9–4%, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt khoảng 70 tỷ USD, vượt xa mục tiêu Chính phủ giao; riêng rau quả lần đầu vượt mốc 8 tỷ USD, cùng với gỗ, tôm, cà phê, gạo tiếp tục duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ.

Đóng góp quan trọng vào những kết quả đó là vai trò bền bỉ và lan tỏa của hệ thống khuyến nông Việt Nam trong việc đồng hành cùng nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp, hình thành chuỗi sản phẩm bền vững, vùng nguyên liệu tập trung gắn với tiêu chuẩn thị trường và xuất khẩu.

Chuyển giao công nghệ, lan tỏa tư duy sản xuất bền vững

Theo ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, năm 2025 các chương trình khuyến nông Trung ương tập trung mạnh vào chuyển giao khoa học công nghệ, quy trình sản xuất tiên tiến và từng bước hình thành các vùng sản xuất tập trung gắn với chế biến, tiêu thụ.

“Khuyến nông không chỉ giúp nông dân làm đúng kỹ thuật, mà còn giúp họ làm đúng thị trường, đúng tiêu chuẩn và đúng xu hướng phát triển bền vững”, ông Lê Quốc Thanh nhấn mạnh.

Trong năm, hàng trăm lớp tập huấn, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật và hàng chục sự kiện kết nối khoa học – chính sách – thị trường đã được tổ chức trên toàn quốc. Trên 100 dự án, mô hình sản xuất đạt chuẩn được xây dựng và nhân rộng, mang lại hiệu quả kinh tế rõ nét, đồng thời lan tỏa tư duy sản xuất theo chuỗi, giảm phát thải và phát triển bền vững.

Nhiều mô hình hiệu quả trên các lĩnh vực sản xuất

Trong lĩnh vực trồng trọt và lâm nghiệp, các mô hình canh tác tiên tiến như lúa chất lượng cao phát thải thấp, cây ăn quả và rau an toàn, rừng trồng gỗ lớn, quản lý rừng bền vững được triển khai rộng rãi, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị gia tăng của nông sản.

Ở lĩnh vực chăn nuôi – thú y, các mô hình an toàn sinh học, VietGAHP, chăn nuôi tuần hoàn, hữu cơ gắn với kiểm soát dịch bệnh và bảo vệ môi trường giúp ổn định sản xuất, bảo đảm an toàn thực phẩm và sinh kế cho người chăn nuôi.

Lĩnh vực thủy sản và ngành nghề nông thôn tập trung vào nuôi trồng thủy sản an toàn sinh học, nuôi tuần hoàn, nuôi biển và đa dạng hóa sinh kế gắn với bảo vệ môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu cho cộng đồng ven biển và miền núi.

Đào tạo, truyền thông và liên kết được đẩy mạnh

Công tác thông tin – tuyên truyền và đào tạo tiếp tục được triển khai đồng bộ với hàng nghìn tin, bài, chương trình truyền hình, phát thanh và hàng vạn ấn phẩm khuyến nông đến tận cơ sở. Hàng trăm lớp đào tạo, tập huấn đã góp phần nâng cao năng lực cho cán bộ khuyến nông, nông dân và hợp tác xã, từng bước chuyển đổi tư duy từ sản xuất manh mún sang sản xuất theo chuỗi, từ chạy theo sản lượng sang nâng cao chất lượng và hiệu quả.

Hợp tác công – tư (PPP) và hợp tác quốc tế được thúc đẩy mạnh mẽ, huy động nguồn lực xã hội, gắn kết doanh nghiệp với nông dân, nâng cao khả năng hội nhập của nông nghiệp Việt Nam.

Nhiều kiến nghị từ thực tiễn địa phương

Từ góc nhìn địa phương, ông Nguyễn Hoàng Dương, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Phú Thọ đề xuất sớm rà soát, sửa đổi Nghị định 83 cho phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp và điều kiện thực tiễn từng vùng. “Một số định mức kỹ thuật hiện nay không còn phù hợp, cần được điều chỉnh để khuyến nông cơ sở có thêm dư địa linh hoạt trong triển khai mô hình.” Ông Dương nói.

Ông Nguyễn Văn Thông, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Ninh Bình cho rằng, muốn khuyến nông thực sự chuyển mình thì phải bắt đầu từ con người. “Cần nhiều hơn nữa các diễn đàn trao đổi, các lớp đào tạo, tập huấn cho đội ngũ cán bộ khuyến nông cơ sở để họ không chỉ giỏi kỹ thuật mà còn hiểu thị trường, chuyển đổi số và kinh tế nông nghiệp”. Ông Thông nhấn mạnh.

Đại diện Trung tâm Khuyến nông Hà Nội, ông Đoàn Đức Dân, Phó Giám đốc cho biết: Hà Nội đang tập trung phát triển các mô hình nông nghiệp đô thị, nông nghiệp công nghệ cao và nông nghiệp sinh thái gắn với thị trường tiêu thụ lớn.

Ông Nguyễn Ngọc Ninh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông và Phát triển công nghệ cao Bắc Ninh cho rằng khuyến nông phải đi cùng doanh nghiệp công nghệ để giúp nông dân tiếp cận nhanh hơn với số hóa, tự động hóa và kinh tế tuần hoàn. Còn theo ông Đỗ Đức Hưng, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng, với địa phương ven biển và đô thị cảng, khuyến nông cần đóng vai trò cầu nối giữa sản xuất nông nghiệp, thủy sản với logistics, chế biến và xuất khẩu.

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam khẳng định khuyến nông giữ vai trò chủ lực trong việc tổ chức thực hiện nhiều chủ trương lớn của ngành, đặc biệt là Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp trong năm 2025. Khuyến nông đã bắt đầu chuyển hướng mạnh mẽ sang xã hội hóa, làm bài bản, có hợp tác, có ký kết hợp đồng và liên kết chuỗi. Đây là hướng đi đúng để huy động nguồn lực xã hội và nâng cao hiệu quả hỗ trợ người sản xuất. Thứ trưởng cũng ghi nhận vai trò tích cực của lực lượng khuyến nông trong hỗ trợ người dân khôi phục sản xuất sau bão lũ, coi đây là minh chứng rõ nét cho tinh thần “bám dân, sát ruộng, đồng hành cùng nông dân”.

"Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và hội nhập sâu rộng, khuyến nông phải là lực lượng đi trước, mở đường cho đổi mới mô hình tăng trưởng của ngành". Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhấn mạnh:

Bước sang năm 2026, hệ thống khuyến nông xác định tiếp tục đổi mới nội dung và phương thức hoạt động là yêu cầu xuyên suốt, tập trung nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ và chuyển đổi số, tăng cường liên kết công – tư và xã hội hóa, phát huy vai trò khuyến nông cộng đồng và cơ sở, nhằm đáp ứng tốt hơn yêu cầu phát triển nông nghiệp hiện đại, bền vững trong giai đoạn mới. Đây chính là nền tảng quan trọng để ngành Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục giữ vai trò trụ đỡ của nền kinh tế, đồng thời thích ứng hiệu quả với biến đổi khí hậu và hội nhập quốc tế sâu rộng.

Hà Phương