# Trên những luống đất sỏi nâu đỏ tưởng như khô cằn, những cây sâm đang vươn ngọn xanh tốt, leo thành giàn lúp xúp trên mặt luống. Anh Nguyễn Quyết Thắng, Chủ tịch Hội đồng QT kiêm Giám đốc HTX sâm Nam núi Dành Việt Lập, xã Việt Lập, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang say sưa giới thiệu về đồi sâm rộng 5ha của HTX. Đây là tâm huyết của 7 thành viên trong HTX, cùng đầu tư đến hàng chục tỷ đồng để phát triển loại cây trồng bản địa quý hiếm của địa phương: "Bản thân tôi giờ thì cũng rất muốn muốn lan tỏa cây sâm này, thực ra bản thân cây sâm này thì đừng nói đến đến người Bắc Giang thì nhiều người ta cũng chưa nắm được. Nhưng bản thân mình thì cũng rất muốn lan tỏa cây sâm nam này ra ngoài ở góc độ ở huyện, xã, tỉnh ra thì còn muốn nhiều các đơn vị tỉnh khác cũng biết đến, thậm chí còn ngoài nước. Cây sâm này nó rất là tốt, tất cả đều có chứng minh của Viện Dược liệu, Cái hàm lượng Saponin của nó thì nó sẽ cao sâm Hàn Quốc mà thậm chí có nơi có đến gấp đôi".
Từ cây sâm mọc tự nhiên trên núi Chung Sơn hay còn gọi là núi Dành, đã từng được nhắc đến trong sách “Đại Nam nhất thống chí” là thần dược, là cây tiến vua, với nhiều công dụng quý hiếm, hơn 10 năm qua, cây sâm nam núi Dành đã được chính quyền tỉnh Bắc Giang đưa vào nghị quyết để phát triển. Người dân ở một số xã như Việt Lập, Liên Chung,… huyện Tân Yên, nơi được coi là vùng đất phù hợp nhất với cây sâm đã đầu tư trồng, chế biến thành sản phẩm hàng hoá.
Anh Nguyễn Quyết Thắng cũng như một số người dân ở xã Việt Lập nhận thấy có lẽ ở vùng đất Tân Yên thì chưa thể có cây trồng nào có hiệu quả kinh tế bằng, thế nên dù vốn đầu tư khá lớn, cho giống, tiền thuê đất, đầu tư hệ thống tưới tự động… nhưng hiệu quả mang lại vẫn rất cao. Anh Thắng nhẩm tính, mỗi gốc trồng khoảng 6 năm có thể thu được 5-6kg củ, mỗi kg củ giá từ 1-1,5 triệu đồng nên mỗi luống sâm có thể thu được 200 triệu đồng. Đó là chưa tính đến tiền bán hoa sâm mỗi năm thu hoạch một lần, mỗi kg hoa sâm cũng có giá gần 1 triệu đồng.
Giá trị thu lợi cao là vậy nên mỗi năm diện tích trồng sâm lại mở rộng thêm. Ở Việt Lập đã có đến 52 ha và dự kiến trong tương lai có thể phát triển lên 150 ha. Theo anh Nguyễn Quyết Thắng, bài toán tiêu thụ sâm và các sản phẩm từ sâm cũng đang trở thành nỗi lo của người dân nơi đây: "Các hộ xung quanh nới rộng diện tích rất lớn. Đến bây giờ cũng chưa có một cái nhà máy hoặc là doanh nghiệp nào để chế biến sâu. Đầu ra rất khó khăn, cũng rất mong tôi mong được sự quan tâm của những người có chức năng về những chủ trương của tỉnh để cây sâm nam núi Dành này cho nó phát triển một cách bền vững cũng như tránh trường hợp là bây giờ dân ồ ạt trồng sau này không biết bán đi đâu thì cũng rất khó khăn cho người dân, đặc biệt là cho hợp tác xã lớn như của tôi chẳng hạn".
Để tiêu thụ sâm thuận lợi, các hộ dân, HTX đã liên kết với các công ty để chế biến, đa dạng hoá sản phẩm như rượu sâm, trà sâm, cao sâm và cả sữa bột từ sâm nam. Anh Nguyễn Văn Vượng, thành viên HTX sân Nam núi Dành Việt Lập cho biết, HTX cũng đã liên kết với Công ty dược Tràng An để sản xuất ra sản phẩm trà bổ gan và sữa sâm, đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng để bồi bổ sức khoẻ: "Việc tiêu thụ sản phẩm thì cũng cơ bản đang cùng với công ty dược Tràng An đang chiết xuất ra 2 loại sản phẩm mới. Đó là một cái trà bổ gan, Hai đó là sữa chiết xuất từ sâm, có hỗ trợ sự tốt và đặc biệt 100 phần trăm là sữa này là không có đường, nó tốt cho từ người bị tiểu đường hay người già mới ốm dậy thì cũng đều tốt cả. Cũng mong muốn được rằng thứ nhất thì sẽ liên kết được với nhiều các công ty để trồng sâm vừa lần trồng và vừa là tiêu thụ cho bà con nhân dân thì bà con nhân dân hiện nay đang trồng nhiều tổng diện tích của xã Việt lập gần trăm ha".
Hơn chục sản phẩm được chế biến từ cây sâm quý núi Dành đã được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng và có sản phẩm cũng đã được bày bán ở nước ngoài. Tiềm năng, triển vọng phát triển cây sâm nam núi Dành là rất lớn nếu được đầu tư đúng hướng.
Phát triển sản phẩm sâm nam núi Dành, trở thành hàng hoá để có thể xuất khẩu, vươn ra thế giới như sâm Hàn Quốc là ước muốn của người dân Tân Yên, Bắc Giang. Chính quyền địa phương cũng đang đồng hành với người dân để phát triển cây sâm quý một cách bền vững, vừa bảo tồn nguồn gen của cây bản địa, vừa đem lại thu nhập cao cho người dân địa phương. Những hỗ trợ về giống, về tích tụ đất đai cho đến việc liên kết, quảng bá sản phẩm cho cây trồng quý cần được thực hiện đồng bộ.
Ông Nguyễn Văn Chỉnh, Phó Chủ tịch UBND xã Việt Lập, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang cho biết: Liên kết để mục đích là bao tiêu sản phẩm là vấn đề hết sức quan trọng kết nối giữa người sản xuất và doanh nghiệp. Trong những năm gần đây thì chúng tôi cũng tranh thủ bằng mọi cách. Đối với huyện thì cũng đã tổ chức các hội nghị xúc tiến thương mại để nhằm mục đích là quảng bá thương hiệu sản phẩm sâm núi Dành để tiêu thụ. Xã chúng tôi cũng theo tình hình thực tế của địa phương trên địa bàn, 1 năm chúng tôi có khoảng 3 cái lễ hội là lớn của địa bàn xã, thì tất cả gắn với các lễ hội thì đều có các gian hàng trưng bày các sản phẩm nông sản nói chung, trong đó mặt hàng chủ yếu đó là từ cây sâm, để từ đó thúc đẩy phát triển tiêu thụ sản phẩm, kêu gọi cũng như tạo điều kiện thuận lợi để cho các hợp tác xã, các công ty để phát triển sản phẩm sâm nam núi Dành của địa phương.
Bình luận