Cụ thể, có 3 dự án được khánh thành gồm Công trình Trạm biến áp 500kV Vĩnh Yên và đường dây đấu nối; Tổ máy số 1 - Dự án nhà máy thuỷ điện Hoà Bình mở rộng và Đường dây 500kV Monsoon - Thạnh Mỹ; 01 dự án khởi công là Công trình Nhà máy Thủy điện Trị An mở rộng.

Công trình Trạm biến áp 500kV Vĩnh Yên và đường dây đấu nối là công trình năng lượng cấp đặc biệt, nhóm B, có quy mô xây dựng mới trạm biến áp 500/220/35kV gồm 2 máy biến áp 900MVA, mỗi máy biến áp được đấu nối tổ hợp từ 3 máy biến áp 01 pha, công suất 300MVA; Xây dựng các ngăn xuất tuyến 500kV và 220kV; Xây dựng 2 đoạn đường dây đấu nối dài 4,7 km. Dự án do Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) làm chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Bắc được giao quản lý điều hành dự án, Công ty Cổ phần tư vấn xây dựng điện 3 thiết kế và Công ty Truyền tải điện 1 tiếp nhận vận hành.

Trạm biến áp 500kV Vĩnh Yên và đường dây đấu nối hoàn thành được đấu nối với đường dây 500kV Hiệp Hoà - Sơn La, Hiệp Hòa - Việt Trì sẽ là điểm chung chuyển giữa hai nguồn nhiệt điện và thuỷ điện - từ các Nhà máy thuỷ điện Sơn La, Lai Châu và các cụm nhiệt điện khu vực Quảng Ninh. Trạm biến áp cũng sẽ được đấu nối vào Đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên sau khi tuyến đường dây này hoàn thành, kịp thời giải tỏa nguồn điện từ các nhà máy thuỷ điện nhỏ khu vực Tây Bắc và nhập khẩu điện, góp phần quan trọng đảm bảo điện khu vực miền Bắc trong các năm tiếp theo. Dự án sau khi hoàn thành có ý nghĩa rất quan trọng nhằm đáp ứng nhu cầu tăng trưởng phụ tải của hệ thống điện khu vực tỉnh Phú Thọ; tạo ra mối liên kết mạnh giữa các khu vực trong hệ thống điện, tăng khả năng vận hành an toàn và ổn định cho hệ thống điện quốc gia.

Tổ máy số 1 dự án Nhà máy thuỷ điện Hoà Bình mở rộng đã phát điện, hoà lưới thành công vào hệ thống điện quốc gia lúc 04h27 ngày 19/8/2025 đúng dịp “Chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam” theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính tham dự lễ khánh thành công trình tại phường Hòa Bình, tỉnh Phú Thọ.

Sau khi đưa vào vận hành, tổ máy số 1 có công suất 240 MW sẽ cùng NMTĐ Hoà Bình hiện hữu đóng góp tốt hơn nữa cho nhiệm vụ chính trị của Công trình là Phát điện - Điều tiết - Chống lũ - Cấp nước - Giao thông. Các lực lượng thi công, xây lắp trên trên công trường sẽ duy trì cố gắng nỗ lực để tiếp tục hoàn thành Tổ máy 2 của dự án trong tháng 10/2025 và tiến tới hoàn thành công trình trong năm 2025.

Dự án thủy điện Hòa Bình mở rộng nằm bên bờ phải tuyến đập thủy điện Hòa Bình hiện hữu. Nhà máy nằm trên địa bàn phường Hòa Bình, cửa lấy nước và kênh vào thuộc phường Thống Nhất, tỉnh Phú Thọ. Nhà máy thủy điện Hòa Bình mở rộng sẽ sử dụng chung các hạng mục hồ chứa, đập dâng, đập tràn với công trình nhà máy thủy điện Hòa Bình hiện nay. Phần xây dựng mới bao gồm các hạng mục: kênh dẫn vào cửa lấy nước, cửa lấy nước, đường hầm dẫn nước, nhà máy.

Dự án sau khi hoàn thành và đưa vào vận hành sẽ giúp tăng khả năng phát công suất phủ đỉnh cho hệ thống điện quốc gia, tạo điều kiện khai thác tối đa nguồn nước xả thừa hàng năm vào mùa lũ của nhà máy thủy điện Hòa Bình hiện hữu để phát điện; Đồng thời, nâng cao khả năng điều tần, ổn định tần số của hệ thống điện quốc gia; góp phần giảm chi phí của hệ thống; Giảm cường độ làm việc của các tổ máy hiện hữu, qua đó kéo dài tuổi thọ của thiết bị, tiết kiệm chi phí bảo dưỡng, sửa chữa.

 “Công trình Nhà máy Thủy điện Hòa Bình mở rộng” có công suất: 480MW; Sản lượng phát điện bình quân hàng năm khoảng 488,3 triệu kWh/năm. Tổng mức đầu tư công trình:  9.220,83 tỷ đồng. Dự án được khởi công tháng 01/2021, dự kiến hoàn thành cuối năm 2025.

Công trình Nhà máy Thủy điện Trị An mở rộng tại xã Trị An (xã Hiếu Liêm, huyện Vĩnh Cửu cũ), tỉnh Đồng Nai. Dự án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt về Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Dự án có tổng mức đầu tư gần 4.000 tỷ đồng, công suất lắp đặt 200 MW (bao gồm 2 tổ máy x 100 MW), gồm các hạng mục chính: kênh dẫn vào, cửa lấy nước, đường ống áp lực, nhà máy, kênh xả sau nhà máy, đường vận hành. Nguồn vốn cho dự án bao gồm vốn của chủ đầu tư tự thu xếp khoảng 30% và vốn vay thương mại khoảng 70% từ Ngân hàng Tái thiết Đức và BIDV.

Dự kiến sẽ phát điện tổ máy số 01 vào quý 3/2027, phát điện tổ máy số 02 và hoàn thành toàn bộ công trình quý IV/2027. Sản lượng phát điện bình quân hàng năm khoảng 113 triệu kWh. Sau khi đưa vào vận hành công trình sẽ góp phần tăng khả năng huy động công suất cho phụ tải khu vực Miền Nam, đặc biệt là trong các giờ cao điểm; góp phần cải thiện chế độ làm việc của hệ thống qua đó góp phần giảm chi phí sản xuất của hệ thống điện Quốc gia; tận dụng tối đa khả năng của dòng chảy và góp phần giảm phát thải CO2; giảm bớt cường độ làm việc của các tổ máy của nhà máy hiện hữu, kéo dài thêm tuổi thọ của thiết bị. 

Nhà máy thủy điện Trị An được khởi công xây dựng từ những năm 1980 với sự hỗ trợ toàn diện của Liên Xô trước đây. Công trình thủy điện Trị An là bậc thang thủy điện cuối cùng trên hệ thống sông Đồng Nai. Công trình chính thức hoàn thành phát điện cả 04 tổ máy vào năm 1991, với tổng công suất thiết kế 400 MW. Ngoài nhiệm vụ sản xuất điện, cung ứng cho lưới điện quốc gia, thủy điện Trị An còn thực hiện chức năng đảm bảo nước cho sinh hoạt, nông nghiệp, đẩy mặn và điều tiết lũ.

Công trình đường dây 500kV Monsoon - Thạnh Mỹ là dự án lưới điện truyền tải trọng điểm, phục vụ nhập khẩu điện từ nhà máy điện gió Monsoon (thuộc Lào) về Việt Nam, bổ sung nguồn điện 600MW cho hệ thống điện quốc gia trong giai đoạn 2024-2025. Dự án đường dây 500 kV Monsoon - Thạnh Mỹ (đoạn trên lãnh thổ Việt Nam) do Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) làm Chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án Điện 2 (EVNPMB2) được giao làm đại diện Chủ đầu tư.

Phần công trình nằm trên lãnh thổ Việt Nam được xây dựng trên địa bàn huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam với chiều dài khoảng 44,71 km, tổng mức đầu tư công trình là hơn 1.100 tỷ đồng. Đây là công trình đường dây mạch kép, nối từ cụm Nhà máy điện gió Monsoon (thuộc Lào) đến Trạm biến áp 500 kV Thạnh Mỹ thuộc tỉnh Quảng Nam. Công trình đường dây 500kV Monsoon - Thạnh Mỹ có khả năng truyền tải công suất tối đa lên tới khoảng 2.500MW, góp phần nâng cao khả năng vận hành của hệ thống điện quốc gia thông qua nhập khẩu điện từ phía Lào./.

PV Nguyên Long