Tại toạ đàm các đại biểu, chuyên gia và các nhà khoa học đánh giá, thời gian qua Hà Nội đã có nhiều nỗ lực trong quản trị đô thị, với việc ban hành và triển khai các chiến lược phát triển đô thị bền vững, xanh, thông minh; tăng cường quản lý môi trường, y tế, phòng chống thiên tai, bảo đảm trật tự an toàn xã hội; đẩy mạnh chuyển đổi số, phối hợp liên ngành và huy động sự tham gia của cộng đồng.
Tuy nhiên, Hà Nội đang đối diện với nhiều thách thức và rủi ro, nguy cơ đe dọa an ninh phi truyền thống, như: ùn tắc giao thông; trật tự đô thị; ô nhiễm môi trường, ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm không khí và ngập úng ở đô thị, vùng ven đô, cùng với đó là công tác đảm bảo an toàn thực phẩm, an ninh sức khỏe. Thực tiễn công tác quản trị an ninh phi truyền thống và phát triển bền vững của Thủ đô vẫn còn những hạn chế: công tác quản trị trong lĩnh vực này nhận thức chưa đồng đều, chính sách còn phân tán, năng lực dự báo và quản trị rủi ro còn yếu, phối hợp liên ngành chưa hiệu quả, sự tham gia của người dân và khu vực tư nhân chưa tương xứng với yêu cầu thực tiễn.
Phát biểu tại tọa đàm, GS.TS. Trung tướng Trần Vi Dân, Phó Tổng Thư ký Hội đồng Lý luận Trung ương cho biết, Chính phủ đã ban hành và triển khai chiến lược tổng thể ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống, một cách tiếp cận tích hợp hiếm có và sẽ tiếp tục được hoàn thiện trong thực tiễn. Nhấn mạnh Hà Nội là địa bàn trọng điểm, gắn chặt với an ninh quốc gia- song Thủ đô hiện đang đối mặt hai nhóm thách thức chính: các nguy cơ từ tự nhiên như thiên tai, môi trường, dịch bệnh; và các thách thức do con người tạo ra như tội phạm, rủi ro an ninh - trật tự trong bối cảnh đô thị lớn. Vì vậy, việc quản trị các thách thức này cần cách tiếp cận tổng thể, hệ thống và dài hạn, đặt trong khuôn khổ chiến lược chung, thống nhất.
GS.TS.Trung tướng Trần Vi Dân nêu ý kiến: “Mọi chiến lược khi triển khai đều tạo ra những tác động xã hội sâu rộng và một chiến lược có thể không nhận được sự hưởng ứng ngay lập tức nếu tác động là thiệt hại trực tiếp liên quan đến lợi ích cá nhân, nên công tác tuyên truyền, vận động giữ vai trò đặc biệt quan trọng, nhất là hướng tới thế hệ trẻ, những người sống với tương lai, có khả năng tiếp nhận và thay đổi nhận thức nhanh hơn. Khi nhận thức của lớp trẻ được nâng cao, những chuyển biến tích cực sẽ dần lan tỏa tới mỗi gia đình và toàn xã hội. Vì vậy, công tác tuyên truyền cần phải đi trước một bước”.
Còn theo GS.TS. Hoàng Đình Phi, Hiệu trưởng Trường Quản trị và Kinh doanh, Đại học Quốc gia Hà Nội, các rủi ro an ninh phi truyền thống đang gia tăng, đặc biệt là an ninh nguồn nước, môi trường, đất và không khí, tác động trực tiếp đến sức khỏe con người. Vì vậy, để giải quyết hiệu quả những vấn đề này, Hà Nội cần thực hiện quyết liệt cơ chế đấu thầu, lựa chọn các đơn vị tư vấn chiến lược có năng lực, bảo đảm chất lượng trong quy hoạch, thiết kế và giám sát các dự án trọng điểm. GS.TS. Hoàng Đình Phi cho rằng: “Theo quan điểm của cá nhân tôi, để Hà Nội xanh-sạch- đẹp, nếu triển khai quyết liệt cơ chế “nhiều nhà”, tuân thủ thông lệ quốc tế và nguyên tắc thị trường. Theo đó, cần tổ chức đấu thầu minh bạch để lựa chọn các đơn vị tư vấn có năng lực, đồng thời bảo đảm có lãnh đạo chiến lược, quản trị chiến lược và đội ngũ đủ kinh nghiệm. Trách nhiệm phải được phân định rõ ràng, trong đó đơn vị tư vấn và các nhà thầu chịu trách nhiệm theo hợp đồng, tránh tư vấn hình thức hoặc “tư vấn miễn phí” tiềm ẩn nhiều rủi ro”
Một số ý kiến cũng cho rằng, cần quy hoạch lại Thủ đô Hà Nội theo hướng xây dựng “đa cực, đa trung tâm”: Qui hoạch và tái cấu trúc không gian đô thị gắn với giao thông để giảm phụ thuộc vào phương tiện cá nhân và phân bố lại nhu cầu đi lại. Có cơ chế chính sách đột phá hạn chế phương tiện cá nhân theo khu vực, theo thời gian, đi kèm phát triển mạnh giao thông công cộng chất lượng cao. Cùng với đó cần thiết lập “hệ sinh thái giao thông an toàn - xanh - thông minh” gồm: ưu tiên giao thông xanh, bãi đỗ xe thông minh, hành lang dành riêng cho xe đạp, xe buýt nhanh, và quản lý đỗ xe bằng công nghệ số.
Qui hoạch lại hệ thống thoát nước, ngập úng theo qui luật “thuận thiên”- Thiết lập hệ thống quản trị ngập đô thị thông minh, sử dụng cảm biến mưa, mực nước, dòng chảy kết hợp AI dự báo để kích hoạt các kịch bản ứng phó theo thời gian thực. Cần tích hợp “chuẩn không khí sạch” vào quy hoạch giao thông, công nghiệp, đô thị, coi kiểm soát phát thải là tiêu chí bắt buộc trong phê duyệt dự án và phát triển không gian đô thị… Qua đó, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản trị đô thị, hướng tới xây dựng một Hà Nội an toàn, thông minh, bền vững và có khả năng thích ứng cao, một Thành phố sáng tạo, xanh, sạch, đẹp, văn minh, vệ sinh, vì hòa bình.
Nguyễn Hằng, VOV1
Bình luận