Mỹ muốn chiếm hữu Gaza - Thế giới Arab “dậy sóng”

Thứ tư, 16:50, 05/02/2025

VOV1 - Tiếp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm qua đã nhắc lại đề xuất di dời toàn bộ người dân Gaza sang các nước láng giềng; đồng thời bất ngờ cho biết, Mỹ muốn tiếp quản và sở hữu dải đất này.

Trong buổi tiếp Thủ tướng Israel, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đề cập đến hàng loạt các vấn đề của khu vực Trung Đông. Ông hi vọng sẽ có nhiều nước Arab, bao gồm cả “đầu tàu khu vực” Ả Rập Xê-út tham gia vào Hiệp định Abraham, để bình thường hóa quan hệ với Israel trong thời gian tới.

Nhà lãnh đạo Mỹ cũng đề cập vấn đề Iran, cho biết sẽ khôi phục chính sách gây áp lực tối đa lên quốc gia Hồi giáo này, muốn đưa xuất khẩu dầu của Iran về con số 0, để quốc gia này không thể có được vũ khí hạt nhân và sở hữu nguồn lực tài chính để hỗ trợ các nhóm vũ trang trong khu vực. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Mỹ cũng bày tỏ mong muốn có một thỏa thuận “tuyệt vời” với Iran, để cải thiện mối quan hệ giữa hai bên.

Tổng thống Mỹ cũng cảnh báo về nguy cơ bạo lực tiếp tục xảy ra nếu thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi con tin giữa Israel và phong trào Hamas của Palestine thất bại. Ông Donald Trump cho rằng, các bên sẽ cần nỗ lực nhiều hơn cho các cuộc đàm phán trong giai đoạn 2.

Phát biểu đáng chú ý và bất ngờ nhất là việc Tổng thống Mỹ Donald Trump “giữ nguyên” lời kêu gọi tái định cư vĩnh viễn người dân Palestine ở Gaza sang các nước Jordan, Ai Cập và các quốc gia Ả Rập khác, bất chấp sự phản đối trước đó của thế giới Ả Rập. Nhà lãnh đạo Mỹ lý giải Gaza là nơi biểu tượng cho sự chết chóc và hủy diệt trong nhiều thập kỷ và nhiều điều tồi tệ, không may mắn đã đến với những người sống ở Gaza và những khu vực lân cận. Do đó, Gaza không nên được tái thiết bởi người dân tại đây và thay vào đó Mỹ nên “tiếp quản” và sở hữu dải đất này cùng nhiệm vụ tái thiết:

“Mỹ sẽ tiếp quản Dải Gaza và chúng tôi cũng sẽ làm việc ở đó, sẽ sở hữu nó và chịu trách nhiệm tháo dỡ tất cả các quả bom chưa nổ nguy hiểm và các loại vũ khí khác tại địa điểm này, san phẳng địa điểm và loại bỏ các tòa nhà bị phá hủy, rồi tạo ra sự phát triển kinh tế sẽ cung cấp số lượng việc làm và nhà ở không giới hạn cho người dân trong khu vực.”

Khi được hỏi thẩm quyền nào sẽ cho phép Mỹ “tiếp quản” Dải Gaza, Tổng thống Donald Trump cho biết, ông thấy rằng “vị thế sở hữu lâu dài” sẽ mang lại sự ổn định lớn cho toàn bộ khu vực Trung Đông. Nhà lãnh đạo Mỹ khẳng định, lãnh đạo nhiều nước đang ủng hộ ý tưởng này của ông.

Thủ tướng Israel Netanyahu đã không có bình luận ngay lập tức về tuyên bố tiếp quản Gaza của Mỹ trong cuộc họp báo cùng Nhà lãnh đạo Mỹ, song ông bày tỏ tin tưởng vào Tổng thống Donald Trump và “ý chí muốn phá vỡ tư duy thông thường” của nhà lãnh đạo này sẽ giúp Israel đạt được 3 mục tiêu ở Gaza, là tiêu diệt Hamas, cứu toàn bộ con tin và đảm bảo vùng đất này sẽ không là mối đe dọa cho Israel.

Tuyên bố của Nhà lãnh đạo Mỹ tiếp tục khiến dư luận Ả Rập dậy sóng và nhiều nước trên thế giới quan ngại. Quan chức cấp cao của Hamas, Sami Abu Zuhri, cho rằng việc bắt người dân Gaza rời khỏi lãnh thổ nhà nước của Palestine sẽ chỉ tạo thêm sự hỗn loạn và căng thẳng trong khu vực. Người dân Gaza sẽ không để Mỹ thực hiện “ý đồ” này.

Bộ Ngoại giao Ả Rập Xê-út cũng vừa ra 1 tuyên bố khẳng định lập trường của nước này trong vấn đề Palestine là không hề thay đổi; nhấn mạnh các nỗ lực hướng tới thành lập Nhà nước Palestine, dựa trên đường biên giới năm 1967, với Đông Jerusalem là thủ đô. Ả Rập Xê-út phản đối bất kỳ sự xâm phạm “bất hợp pháp nào” đối với các quyền của người Palestine, bao gồm chính sách định cư của Israel, việc sáp nhập đất đai hay bất kỳ nỗ lực di dời người Palestine ra khỏi các vùng đất của họ. Ả Rập Xê-út cũng khẳng định sẽ không thiết lập quan hệ ngoại giao với Israel nếu điều đó không được thực hiện.

Thủ tướng Australia Anthony Albanese hôm nay cũng nhấn mạnh chính phủ nước này sẽ chỉ ủng hộ giải pháp hai nhà nước trong vấn đề Israel và Palestine.

Nhiều đảng viên Đảng dân chủ cũng đã chỉ trích tuyên bố muốn sở hữu Dải Gaza của Tổng thống Mỹ, cho rằng đây là phát biểu “thiếu thận trọng và vô lý” có thể phá vỡ giai đoạn 2 của thỏa thuận ngừng bắn Gaza giữa Israel và Hamas. Trong khi đó, chuyên gia Brian Katulis của Viện Trung Đông cho biết:

“Tôi nghĩ, Mỹ không có kế hoạch nào đằng sau việc này. Nếu có thì đó không phải là một kế hoạch “thực tế” ở Trung Đông ngày nay. Mỹ chưa có những cuộc tham vấn nào với người Palestine và các nước Ả Rập láng giềng như Ai Cập, Gioóc-đa-ni – những nước đã từ chối ngay bước đi đầu tiên là di dời toàn bộ người Palestine ra khỏi Gaza”./.

Đình Nam- VOV1