Tại nhiều cơ quan hành chính, bệnh viện, trường học ngày nay, biển cấm hút thuốc đã trở nên quen thuộc. Đây là kết quả của quá trình triển khai nghiêm túc Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá và các quy định nội bộ về xây dựng môi trường không khói thuốc. Theo thống kê của Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá, Bộ Y tế, đến nay có hơn 1.500 cơ quan, đơn vị hành chính sự nghiệp, hàng nghìn trường học và bệnh viện đã ban hành quy định cấm hút thuốc trong khuôn viên, bố trí khu vực riêng cho người hút thuốc, hoặc tổ chức các chương trình truyền thông nâng cao nhận thức cho cán bộ, công chức, học sinh, sinh viên. Tại Trung tâm dịch vụ hành chính công phường Thanh Thuỷ, thành phố Huế, hàng ngày có khá nhiều người dân đến thực hiện các thủ tục hành chính, trong đó có không ít người dân là người cao tuổi, phụ nữ mang thai, công tác phòng, chống tác hại thuốc lá trong những năm qua luôn được UBND phường Thanh Thuỷ quan tâm. Đơn vị đã tiến hành đặt biển cấm hút thuốc lá, bảng quyết định về địa điểm cấm hút thuốc lá và những tác hại của thuốc lá tại các cửa ra vào để người dân biết và tuân thủ quy định. Ông Đặng Văn Hiệp, chuyên viên phòng Văn hoá, UBND phường Thanh Thuỷ cho biết: "Vấn đề hút thuốc lá hiện nay không còn. Đặc biệt khi người dân đến giao dịch và hội họp thì cơ quan cử cán bộ để nhắc nhở. Trong thời gian tới, UBND phường tiếp tục công tác tuyên truyền, ngoài giao dịch hành chính, hồi hộp và các hội nghị, đặc biệt là tuyên truyền để nâng cao nhận thức của nhân dân".
Không chỉ ở các công sở, trong nhiều trường học, phong trào “Trường học không khói thuốc” cũng được triển khai sâu rộng. Tại Trường THPT Bình Thuỷ, Cần Thơ, mô hình “Khuôn viên không khói thuốc” được triển khai đồng bộ và duy trì thường xuyên. Từ cổng trường cho đến hành lang, nhà vệ sinh, thư viện, đâu đâu cũng xuất hiện biển báo, pano, khẩu hiệu “cấm hút thuốc”, tạo nên hiệu ứng truyền thông trực quan, dễ nhớ, dễ thực hiện. Anh Lương Thanh Đại, Phó bí Đoàn trường THPT Bình Thuỷ, Cần Thơ chia sẻ: "Ngay từ đầu năm học, Nhà trường đã triển khai cho học sinh ký cam kết không hút thuốc lá trong nhà trường. Tại buổi họp phụ huynh đầu năm học, trường cũng triển khai cho giáo viên chủ nhiệm triển khai cho phụ huynh ký cam kết học sinh không hút thuốc lá trong nhà trường và dưới các buổi chào cờ đầu tuần thì Đoàn thanh niên cũng nhắc nhở học sinh. Qua đó vấn đề về nhận thức về hút thuốc lá của các em học sinh ngày càng được tăng cường rõ rệt. Nhà trường tổ chức phối hợp, đặc biệt là trung tâm y tế tổ chức truyền thông về mô hình trường học không khói thuốc lá. Qua đây góp phần cho học sinh nâng cao hiểu biết về thuốc lá, tác hại thuốc lá nhiều hơn và trường cũng thường xuyên phối hợp với giáo viên chủ nhiệm và các em học sinh trong lớp để phối hợp đối với các đối tượng có nghi ngờ hút thuốc tá thì khuyên răn là chính và phối hợp với gia đình để cho các em nhận thức rõ về tác hại của thuốc lá".
Tại Bộ Y tế, mô hình “Cơ quan không khói thuốc” được triển khai từ năm 2013 và duy trì liên tục đến nay. Tất cả phòng làm việc, hành lang, khu vực họp đều cấm hút thuốc tuyệt đối. Việc giám sát được thực hiện thường xuyên, gắn với đánh giá thi đua, khen thưởng hằng năm. Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết, cả nước hiện có hơn 55 nghìn cơ sở y tế, trong đó hơn 90% là phòng khám tư nhân, khoảng 1.600 bệnh viện công lập và hơn 400 bệnh viện tư nhân. Mỗi làn khói thuốc trong bệnh viện không chỉ là vi phạm quy định, mà là mối nguy trực tiếp với người bệnh, thầy thuốc và cộng đồng, một sự đối nghịch với sứ mệnh thiêng liêng của không gian chăm sóc và cứu chữa sự sống. Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho rằng, cơ sở y tế, hơn bất kỳ nơi nào khác, cần phải là một môi trường trong lành tuyệt đối để bảo vệ người bệnh, nhân viên y tế và người nhà bệnh nhân: "chúng ta càng phải kiên định và quyết liệt hơn. Nếu bệnh viện, nơi bảo vệ sự sống, còn dung túng cho khói thuốc, sẽ rất khó đòi hỏi xã hội thay đổi. Vì thế, tôi đề nghị người đứng đầu các bệnh viện, trung tâm y tế, phòng khám, các cơ sở khám, chữa bệnh nắm chắc và chịu trách nhiệm trực tiếp về kết quả xây dựng môi trường không khói thuốc".
Đã có những chuyển biến trong ý thức và hành động về việc nói không với thuốc lá. Tuy nhiên, để môi trường không khói thuốc thật sự bền vững, cần sự kiên trì của mỗi cá nhân, sự giám sát thường xuyên, nghiêm túc của các cơ quan, và sự phối hợp chặt chẽ của các cấp, các ngành. Mỗi tấm biển “Cấm hút thuốc” sẽ chỉ thực sự có ý nghĩa khi đi cùng với nhận thức và hành động tự giác. Và khi khói thuốc không còn hiện diện trong bệnh viện, trường học, cơ quan – đó cũng là khi sức khỏe, sự văn minh và trách nhiệm cộng đồng được nâng lên, hướng cuộc sống của mỗi người đến 4 chữ “văn minh, hạnh phúc”.
Quang Huy
Bình luận