Đây là thông tin được các chuyên gia nhấn mạnh tại Toạ đàm “AI vì nhân loại: Đạo đức và an toàn AI trong kỷ nguyên mới”. Sự kiện nằm trong khuôn khổ Tuần lễ Khoa học - Công nghệ VinFuture 2025 được tổ chức chiều nay (2/12), tại Hà Nội, quy tụ các nhà khoa học, nhà chính trị và nhà phát minh để thảo luận về phát triển AI có trách nhiệm, hướng đến các giá trị nhân văn.

Tại toạ đàm, các chuyên gia nhấn mạnh, trí tuệ nhân tạo (AI) đang thay đổi cuộc sống hiện đại, từ giáo dục và y tế đến giao tiếp và quản trị. Tiến bộ nhanh chóng của AI mang đến cơ hội phát triển, nhưng cũng đặt ra các thách thức về đạo đức và an toàn toàn cầu. Các vấn đề công bằng, trách nhiệm và niềm tin công chúng hiện nay là trọng tâm của các đối thoại quốc tế để đảm bảo AI vì lợi ích chung.

Chia sẻ về Chiến lược phát triển AI của Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Khoa học và công nghệ Bùi Thế Duy khẳng định, AI không chỉ là một công nghệ ứng dụng, mà đang trở thành hạ tầng thiết yếu như điện, viễn thông hay Internet; quốc gia nào làm chủ được AI sẽ có lợi thế vượt trội trong kinh tế - xã hội và an ninh - quốc phòng. Cũng theo Thứ trưởng Bùi Thế Duy, Việt Nam đang xây dựng Trung tâm siêu tính toán AI quốc gia, hệ sinh thái dữ liệu mở và hạ tầng AI Việt Nam hướng tới tự chủ, đồng thời triển khai AI hoá toàn diện với tốc độ nhanh, đưa AI trở thành “trợ lý trí tuệ” phổ cập cho mọi người dân nhằm nâng cao năng suất xã hội và mở rộng khả năng tiếp cận tri thức. Việt Nam cũng sẽ đẩy mạnh ứng dụng AI trong các ngành và cơ quan nhà nước, đồng thời Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia sẽ dành 30 - 40% nguồn lực hỗ trợ, gồm cả voucher AI cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, để thị trường Việt Nam thực sự trở thành cái nôi của các doanh nghiệp AI mạnh.

"Việt Nam kiên định phát triển công nghệ AI theo triết lý mở: chuẩn mở, dữ liệu mở, mã nguồn mở. “Mở” là con đường để tiếp nhận tri thức toàn cầu, làm chủ công nghệ, phát triển Make in Vietnam và đóng góp trở lại cho nhân loại. “Mở” cũng là điều kiện để bảo đảm an toàn và minh bạch trong ứng dụng AI."- Thứ trưởng Bùi Thế Duy nhấn mạnh.

Khẳng định, Việt Nam phát triển AI theo hướng nhanh – an toàn – nhân văn, trong đó AI hỗ trợ con người nhưng con người vẫn là chủ thể ra quyết định cuối cùng, Thứ trưởng Bùi Thế Duy cũng cho biết, thời gian tới, Việt Nam sẽ ban hành Bộ quy tắc đạo đức AI quốc gia, Chiến lược AI và Luật AI với các quan điểm chủ đạo: quản lý theo mức độ rủi ro; bảo đảm minh bạch và trách nhiệm giải trình; đặt con người làm trung tâm; khuyến khích phát triển AI trong nước; phát triển AI như động lực tăng trưởng nhanh và bền vững; và bảo vệ chủ quyền số quốc gia dựa trên dữ liệu, hạ tầng và công nghệ AI.

Bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ đối với việc Việt Nam sẽ ban hành Luật AI, GS. Toby Walsh- Giáo sư về trí tuệ nhân tạo tại Đại học New South Wales (Úc) nhấn mạnh, việc thiết lập chủ quyền pháp lý là tối quan trọng để bảo vệ các giá trị văn hóa độc đáo của quốc gia trước ảnh hưởng từ các doanh nghiệp công nghệ nước ngoài.

"Chúng ta đã biết, các quốc gia đang phát triển trong quá khứ thì bị đô hộ, bị khai thác và lợi dụng bởi các quốc gia đã phát triển. Tôi chỉ lo rằng khi chúng ta phát triển AI, càng phát triển thì càng có nhiều nguồn lực, càng có nhiều sản phẩm AI thì chỉ sợ là chúng ta bị “đô hộ số” bởi các quốc gia đã phát triển khác. Tôi nghĩ, giải pháp ở đây là chúng ta phải đầu tư vào việc nâng cao trình độ của con người Việt Nam. Phải tập trung vào việc bình dân học vụ số, bình dân học vụ AI cho Việt Nam, cho người giới trẻ Việt Nam, rồi cho các doanh nhân Việt Nam, và cho các trường đại học của Việt Nam để chính Việt Nam và những chủ thể ở Việt Nam tham gia một cách tích cực và chủ động. Thay vì chúng ta trông chờ chuyển giao công nghệ cho mình thì mình phải có sự chủ động, tức là mình phải làm chủ. Bên cạnh đó, chúng ta phải vận động rất quyết liệt với các nền tảng mạng xã hội để họ có thể tạo ra một môi trường an toàn cho người dùng tại Việt Nam."- GS. Toby Walsh bày tỏ.

Nằm trong khuôn khổ Tuần lễ Khoa học - Công nghệ VinFuture 2025, tại tọa đàm “AI vì nhân loại: Đạo đức và an toàn AI trong kỷ nguyên mới”, các nhà khoa học hàng đầu thế giới về AI cũng đã thảo luận và đưa ra những định hướng, đề xuất các giải pháp nhằm khám phá cách áp dụng khuôn khổ đạo đức trong thực tiễn, duy trì minh bạch và giám sát con người trong AI cũng như thúc đẩy hợp tác quốc tế để củng cố quản trị AI toàn cầu.

Tọa đàm cũng khẳng định sứ mệnh của Quỹ VinFuture trong việc thúc đẩy khoa học và công nghệ phục vụ nhân loại một cách có trách nhiệm, kêu gọi hành động chung để xây dựng tương lai công nghệ thông minh bảo vệ phẩm giá con người, thúc đẩy niềm tin và thế giới an toàn hơn.